Odpowiedź:

Zdarzenie mogłoby być uznane za wypadek przy pracy, gdyby do omdlenia i upadku pracownika na terenie sklepu doszło w wyniku zadziałania przyczyny zewnętrznej i jednocześnie w wyniku tego upadku doszło do kolejnego urazu.

Uzasadnienie:

Dla uznania zdarzenia za wypadek przy pracy konieczne jest spełnienie przesłanek określonych w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322 z późn. zm.) – dalej u.u.s.w.p. Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą, tj.:

1) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;

2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;

3) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

Kwalifikując opisane zdarzenie jako wypadek przy pracy, należy przeanalizować, czy spełnione zostały poszczególne przesłanki z definicji wypadku przy pracy (muszą one wystąpić łącznie). Przesłanki te zostały zdefiniowane w sposób następujący:

1) nagłość – czas nieprzekraczający jednej zmiany roboczej (por. wyrok wyrok SN z dnia 30 czerwca 1999 r., II UKN 24/99, OSNP 2000, nr 18, poz. 697),

2) przyczyna zewnętrzna – czynnik zewnętrzny pochodzący spoza organizmu poszkodowanego, zdolny – w istniejących warunkach – wywołać szkodliwe skutki, w tym także pogorszyć stan zdrowia pracownika dotkniętego już schorzeniem samoistnym (por. wyrok SN z dnia 18 sierpnia 1999 r., II UKN 87/99, OSNP 2000, nr 20, poz. 760),

3) uraz – uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czynnika zewnętrznego (art. 2 pkt 13 u.u.s.w.p.).

Dokonując zestawienia ww. elementów z opisaną sytuacją, należy zaznaczyć, że o ile można stwierdzić, że zrealizowany został warunek nagłości, o tyle wątpliwości powstają przy identyfikowaniu przyczyny zewnętrznej. W tym miejscu zasadnym jest stwierdzenie, że jeżeli nie wystąpiła żadna inna przyczyna (np. potknięcie, uderzenie, przemęczenie, brak świeżego powietrza, wysoka temperatura w pomieszczeniu pracy itp.), utrata przytomności całkowicie niezwiązana z warunkami pracy, powodująca upadek nie może być potraktowana jako przyczyna zewnętrzna. W takiej sytuacji bez wpływu czynnika wewnętrznego nie doszłoby do zasłabnięcia jako bezpośredniej i jedynej przyczyny upadku, w którego wyniku pracownik doznał (bądź nie) obrażeń.

Odnosząc się do problemu urazu jako jednego z warunków koniecznych do stwierdzenia wypadku przy pracy, należy podkreślić, że wcześniejszego urazu głowy, spowodowanego upadkiem w domu nie należy brać pod uwagę przy kwalifikowaniu danego zdarzenia jako wypadku przy pracy.

Anna Sokołowska, autorka współpracuje z publikacją Serwis BHP

Odpowiedzi udzielono: 18 maja 2015 r.