Pytanie pochodzi z publikacji Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

Pracownica urodziła dziecko i przebywa na urlopie macierzyńskim od 18 maja 2015 r. Wcześniej zaś powróciła z wychowawczego i od 20 października 2014 r. podjęła pracę od razu będąc na zwolnieniu lekarskim.

Jak wyliczyć zasiłek macierzyński przysługujący pracownicy?

Odpowiedź:

Uchwalona w dniu 15 maja 2015 r. ustawa o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw nie będzie miała wpływu na zasady ustalania zasiłku macierzyńskiego, do którego pracownica nabyła prawo w dniu 18 maja 2015 r.

Uzasadnienie:

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw zasiłki chorobowe, wyrównawcze, macierzyńskie i opiekuńcze oraz świadczenie rehabilitacyjne, do których prawo powstało przed dniem wejścia w życie zawartych w tej ustawie przepisów dotyczących ustalania podstawy wymiaru zasiłków, będą wypłacane na zasadach i w wysokości obowiązujących przed tym dniem. Jedynie w przypadku, gdy prawo do zasiłku osoby niebędącej pracownikiem (np. przedsiębiorcy, zleceniobiorcy) powstanie przed dniem wejścia wyżej przywołanych przepisów, a po wejściu w życie tych przepisów będzie miała miejsce przerwa w pobieraniu zasiłku albo nastąpi zmiana rodzaju pobieranego zasiłku, zgodnie z art. 22 ust. 3 wyżej przywołanej ustawy nowelizującej nie będzie się stosowało art. 43 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 159) – dalej u.ś.p. Przepis ten stanowi, że podstawy wymiaru zasiłku nie ustala się na nowo, jeżeli między okresami pobierania zasiłków zarówno tego samego rodzaju, jak i innego rodzaju nie było przerwy albo przerwa była krótsza niż 3 miesiące kalendarzowe. Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że uchwalona w dniu 15 maja 2015 r. ustawa o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw nie będzie miała wpływu na zasady ustalania zasiłku macierzyńskiego, do którego pracownica nabyła prawo w dniu 18 maja 2015 r.

Niezależnie od powyższego należy wskazać, że zgodnie z art. 47 u.ś.p. przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego stosuje się odpowiednio przepisy art. 36 – art. 42 i art. 45 u.ś.p. Oznacza to, że zasadniczo podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego przysługującego pracownikowi stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym nastąpił poród. Jeżeli natomiast pracownik był objęty ubezpieczeniem chorobowym krócej niż 12 miesięcy kalendarzowych, podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za pełne miesiące kalendarzowego tego ubezpieczenia. Jeżeli w tym okresie, z którego wynagrodzenie uwzględnia się w podstawie wymiaru zasiłku macierzyńskiego, pracownik nie osiągnął wynagrodzenia wskutek nieobecności w pracy z przyczyn usprawiedliwionych (np. urlop wychowawczy, zwolnienie lekarskie), przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego:

1) wyłącza się wynagrodzenie za miesiące, w których pracownik przepracował mniej niż połowę obowiązującego go czasu pracy,

2) przyjmuje się, po uzupełnieniu według zasad określonych w art. 37 ust. 2 u.ś.p., wynagrodzenie z miesięcy, w których pracownik przepracował co najmniej połowę obowiązującego go czasu pracy. Jeżeli natomiast w okresie przyjmowanym do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego pracownik w każdym miesiącu przepracował mniej niż połowę obowiązującego go czasu pracy z przyczyn usprawiedliwionych, do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego przyjmuje się  wynagrodzenie za wszystkie miesiące, po uzupełnieniu według zasad określonych w art. 37 ust. 2 u.ś.p.

Piotr Kostrzewa,

autor współpracuje z publikacją Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

Odpowiedzi udzielono 16.06.2015 r.