Odpowiedź:
Z wydawanych przez ZUS interpretacji indywidualnych wynika, że ZUS stoi na stanowisku, iż korzyść materialna jaką osiąga pracownik nieodpłatnie wykorzystując samochód służbowy do celów prywatnych nie jest wolna od składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.
Uzasadnienie:
Wykorzystywanie przez pracownika samochodu służbowego do celów prywatnych na gruncie przepisów podatkowych jest traktowane jako jego przychód ze stosunku pracy w postaci nieodpłatnego świadczenia (art. 12 ust. 1 i 2a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.f.. Przychód ze stosunku pracy w rozumieniu u.p.d.o.f. stanowi zaś podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracownika (art. 4 pkt 9, art. 18 ust. 1 i art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.) – dalej u.s.u.s., oraz art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) – dalej u.ś.o.z.
Wolne od składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne są jednak przychody ze stosunku pracy wymienione w § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) – dalej r.z.u.s. (art. 21 u.s.u.s. oraz art. 81 ust. 1 u.ś.o.z.). ZUS stoi jednak na stanowisku, że do tych przychodów ze stosunku pracy, które ma mocy r.z.u.s. są wolne od składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne nie należy nieodpłatne świadczenie polegające na wykorzystywaniu przez pracownika samochodu służbowego do celów prywatnych. W ocenie ZUS tego rodzaju przychód nie może być w szczególności traktowany jako korzyść materialna, o której jest mowa w § 2 ust. 1 pkt 26 r.z.u.s. (interpretacja indywidualna Oddziału ZUS w Gdańsku z dnia 29 maja 2013 r., DI/100000/451/659/2013, interpretacja indywidualna Oddziału ZUS w Gdańsku z dnia 22 lipca 2014 r., DI/100000/43/803/2014 oraz interpretacja indywidualna Oddziału ZUS w Gdańsku z dnia 20 listopada 2014 r., DI/100000/43/1320/2014). Nadmienić trzeba, że na mocy tego przepisu nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracownika korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.
Warto jednak pamiętać o tym, że w niektórych przypadkach wykorzystywanie samochodu służbowego do celów prywatnych może zbiegać się z realizacją przez pracownika jego obowiązków służbowych, co sprawia, że nie powstaje w tym zakresie przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów u.p.d.o.f. Chodzi tu o przejazdy samochodem służbowym z domu do pracy i z pracy do domu, które są wykonywane przez pracownika w związku z realizacją przez niego obowiązku służbowego polegającego na bezpiecznym parkowaniu samochodu służbowego w miejscu zamieszkania. Zdaniem organów podatkowych w takiej sytuacji po stronie pracownika nie powstaje przychód ze stosunku pracy w rozumieniu u.p.d.o.f., co oznacza, że nie pojawia się również konieczność rozliczenia i opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne (indywidualna interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 6 grudnia 2012 r., IPPB2/415-831/12-5/MK).
Magdalena Kostrzewa, autorka współpracuje z publikacją Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych  
Odpowiedzi udzielono 26 stycznia 2015 r.