Dotyczy to jednak tylko sytuacji, w której sprzedawcy są zatrudnieni na podstawie umów cywilnoprawnych, pracują w systemie zmianowym albo zachodzą inne wyjątki od zakazu pracy w dni wolne określone w art. 151(10) k.p.
Czytaj też: Prezydent podpisał ustawę ustanawiającą 12 listopada dniem wolnym od pracy >
Wątpliwości interpretacyjne
Wątpliwości interpretacyjne wynikają z rozbieżności między treścią ustawy ustanawiającej święto 12 listopada (pełna nazwa: ustawa z dnia 24 października 2018 r. o ustanowieniu Święta Narodowego z okazji Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej), a intencją Senatu wyrażoną w uzasadnieniu uchwały o przyjęciu poprawek do tekstu uchwalonego pierwotnie przez Sejm.
Sprawdź w LEX: Wymiar czasu pracy w poszczególnych miesiącach 2018 r. >
Mianowicie powyższa ustawa stanowi, że 12 listopada 2018 r. jest świętem i dniem wolnym od pracy. Dodatkowo przewiduje, że świadczenia opieki zdrowotnej w szpitalach i ambulatoryjnej opiece zdrowotnej mają być udzielane w tym dniu zgodnie z zaplanowaną kolejnością, a dostępność do aptek mają zapewniać apteki dyżurne. Ustawa o 12 listopada w brzmieniu przyjętym finalnie przez Sejm i podpisanym przez Prezydenta nie przewiduje jednak żadnych postanowień dotyczących ograniczenia handlu w tym dniu.
Czytaj też: 12 listopada lekarze rodzinni nie przyjmą pacjentów >
Wykreślenie art. 3 nie ogranicza handlu
W pierwotnym brzmieniu ustawa o 12 listopada skierowana do Senatu po jej uchwaleniu przez Sejm przewidywała wyraźnie w art. 3, że w dniu 12 listopada 2018 r. nie obowiązują ograniczenia wynikające z ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni. Zakładano więc wyraźne potwierdzenie, że 12 listopada ma być dniem handlowym. Senat jednak uchwalił poprawkę uchylającą ten przepis i z tą poprawką ustawa została ostatecznie przyjęta przez Sejm i podpisana przez Prezydenta.
Sprawdź w LEX: 12 listopada 2018 r. wolny od pracy - wpływ na czas pracy i świadczenia >
Intencją Senatu było, by 12 listopada 2018 r. ograniczenia handlu obowiązywały. Jak bowiem wynika z uzasadnienia uchwały Senatu o przyjęciu poprawek, wykreślenie art. 3 pierwotnego projektu zmierzało do tego, by 12 listopada 2018 r. obowiązywały ogólne przepisy dotyczące ograniczenia handlu analogiczne do tych, które obowiązują w niedzielę i inne dni świąteczne. Senat podzielił opinię partnerów społecznych reprezentujących pracowników handlu, że „pracownicy handlu nie mogą być traktowani gorzej niż pracownicy innych działów gospodarki”. W opinii Senatu nie znaleziono merytorycznego uzasadnienia, aby w przypadku nowo stanowionego święta odstąpić od poglądów i idei przyświecających Parlamentowi w momencie uchwalania ustawy o ograniczeniu handlu.
Czytaj też: Szkoły i przedszkola nie będą pracować 12 listopada >
Uzasadnieniu uchwały Senatu odpowiadają powtarzane od kilku dni komunikaty medialne głoszące, że na skutek przyjęcia poprawek Senatu do ustawy o 12 listopada handel w tym dniu będzie zasadniczo niedozwolony. Opiera się na nim też opublikowane wczoraj wspólne stanowisko Państwowej Inspekcji Pracy i Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zgodnie z którym w związku z przyjęciem przez Sejm poprawki Senatu, w dniu 12 listopada 2018 r. obowiązywać będą ograniczenia w wykonywaniu pracy w placówkach handlowych w niedziele i święta określone w przepisach ustawy o ograniczeniu handlu. Interpretacja ta, oprócz powołania się na przywołane wyżej uzasadnienie uchwały Senatu, nie zawiera jednak analizy uchwalonych przepisów ani przepisów ustawy o ograniczeniu handlu. Nie jest też wiążąca dla przedsiębiorców.
12 listopada nie jest świętem w rozumieniu ustawy o ograniczeniu handlu
Objęcie 12 listopada 2018 r. zakresem zastosowania ustawy o ograniczeniu w handlu nie znajduje moim zdaniem uzasadnienia w treści obowiązujących przepisów prawa. Ustawa o ograniczeniu handlu przewiduje bowiem ograniczenia w wykonywaniu pracy w placówkach handlowych w niedziele, święta i niektóre inne dni, lecz 12 listopada 2018 r. nie mieści się w żadnej z tych kategorii, w tym nie jest świętem w rozumieniu ustawy o ograniczeniu handlu. Za święta w rozumieniu tej ustawy uznaje się bowiem tylko święta określone w art. 1 ust. 1 ustawy z 1951 r. o dniach wolnych od pracy, a 12 listopada 2018 r. nie jest tam wskazane. Święto ustalone na 12 listopada 2018 r. zostało wyznaczone odrębną ustawą, której uchwalenie nie wiązało się ze zmianą ustawy z 1951 r. o dniach wolnych od pracy.
Czytaj też: Wolne 12 listopada to problem dla branży transportowej >
Oznacza to, że 12 listopada 2018 r. w placówkach handlowych może być wykonywana praca przez osoby zatrudnione na podstawie umów o pracę pod warunkiem jednak zaistnienia przesłanek określonych w art. 151(10) k.p., który przewiduje wyjątki od generalnej zasady zakazu pracy w dni wolne od pracy. Takim wyjątkiem mogłoby być np. wykonywanie pracy w systemie pracy zmianowej. Bez przeszkód można też 12 listopada 2018 r. powierzać pracę w placówkach handlowych osobom zatrudnionym na podstawie umów cywilnoprawnych.
dr Marta Derlacz-Wawrowska
radca prawny, praktyka prawa pracy kancelarii Wardyński i Wspólnicy
Więcej przydatnych materiałów znajdziesz w LEX:
Wykonywanie pracy w handlu w niedziele a odpoczynek dobowy >
Ustalanie nominalnego czasu pracy >
Kontrola PIP w zakresie czasu pracy, urlopów i działalności socjalnej >
Praca w dniu wolnym od pracy a nadgodziny >
Procedura: Odpracowywanie prywatnych wyjść w godzinach pracy >
Home office a obowiązek zapewnienia bezpiecznych warunków pracy >
Praca w godzinach nadliczbowych, w nocy, niedzielę, święta oraz w dodatkowe dni wolne od pracy >
Nie masz dostępu do tych materiałów? Sprawdź, jak go uzyskać >
