Będą urlopy macierzyńskie dla niepełnosprawnych matek i samotnych ojców

MPiPS przygotowało projekt zmian w Kodeksie pracy. Przewiduje on wypełnienie luk w obecnych przepisach oraz zwiększenie uprawnień dla ojców.

Zgodnie z projektem, jeśli matka umrze przy porodzie albo porzuci niemowlaka, wówczas ojciec dziecka będzie miał prawo do urlopu macierzyńskiego i rocznego zasiłku macierzyńskiego, jeśli będzie pracownikiem. Uprawnienie to będzie mu przysługiwało nawet wówczas, gdy matka dziecka nie pracowała na umowę o pracę ani nie była nigdzie ubezpieczona w ZUS.

Zgodnie z obecnymi przepisami w razie śmierci matki dziecka nie wystarczy tylko ubezpieczenie ojca do nabycia prawa zasiłku macierzyńskiego. Może on liczyć na świadczenie wtedy, gdy matka płaciła składki na ubezpieczenie chorobowe. W przeciwnym razie ZUS nie przyznaje zasiłku, bo tak skonstruowany jest art. 29 ust. 4 ustawy zasiłkowej.

Projekt przewiduje, że ubezpieczony ojciec dziecka, zatrudniony na umowę o pracę będzie mógł wystąpić do pracodawcy o udzielenie niewykorzystanej przez matkę części urlopu macierzyńskiego. Będzie miał również prawo do pozostałych, płatnych urlopów związanych z rodzicielstwem czyli: 6 tygodniowego dodatkowego urlopu macierzyńskiego, a następnie 26 tygodniowego urlopu rodzicielskiego. Aby dostać urlop po matce dziecka, pracownik będzie musiał złożyć odpowiedni wniosek do pracodawcy. Projekt w szczególny sposób w porównaniu do obecnych przepisów reguluje formalności z tym związane: pracownik będzie musiał złożyć wniosek co najmniej 1 dzień przed rozpoczęciem urlopu. Takie pismo będzie wiążące dla pracodawcy. Skorzystanie z urlopu będzie decyzją pracownika, bo urlop w tej sytuacji będzie dla niego w całości dobrowolny.

Nie będzie można wstecznie udzielić urlopu macierzyńskiego. Jeśli podwładny rozpocznie wybieranie któregoś z urlopów, to z kolejnego uprawnienia będzie już musiał korzystać bezpośrednio po sobie. Przykładowo z urlopu dodatkowego po podstawowym macierzyńskim w ciągu 14 dni od zakończenia pierwszego urlopu. Natomiast jeżeli ojciec od razu będzie chciał wziąć wszystkie urlopy na dziecko (tzw. roczny urlop rodzicielski), to będzie mógł w ciągu 14 dni od śmierci matki dziecka lub porzucenia przez nią dziecka złożyć jeden wniosek o wybranie wszystkich urlopów w trybie art. 179¹ KP.

Projekt przewiduje również zmiany dla niepełnosprawnych matek. Według propozycji pracownica, która samodzielnie nie będzie mogła zająć się nowonarodzonym dzieckiem będzie musiała wykorzystać 8 tygodni tzw. biologicznej części urlopu macierzyńskiego. Po jego skorzystaniu, resztę urlopu będzie mógł wybrać ojciec dziecka. Taka konstrukcja będzie możliwa, jeśli pracownica złoży w swojej firmie specjalny wniosek, na którym zadeklaruje rezygnację z części urlopu macierzyńskiego. Nowe uprawnienia nabędą również mężowie niepełnosprawnych matek, które nie mają ubezpieczenia w ZUS. Z dnia na dzień będą mogli przejść na urlop i zasiłek i zająć się dzieckiem.

Chcesz wiedzieć wszystko o urlopie macierzyńskim? Zajrzyj do Serwisu Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych