Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.

Czy właściciel lasu, który zakupił las w trybie postępowania egzekucyjnego komorniczego, jest następcą prawnym obowiązków wcześniejszego właściciela lasu zgodnie z art. 28a ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 1015) – dalej u.p.e.a.? Czy też nabycie lasu ma charakter pierwotny, niezależny od uprawnień i obowiązków poprzedniego właściciela lasu, zgodnie z art. 999 i art. 1000 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (tekst jedn.: Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.) – dalej k.p.c.?


Odpowiedź:

Nabycie lasu na licytacji komorniczej ma charakter pierwotny, czyli obciążenia nieruchomości (np. hipoteka, prawo pierwokupu czy służebności gruntowe i osobiste) wygasają. W mojej ocenie art. 28a u.p.e.a. mógłby mieć zastosowanie, gdyby np. na terenie lasu właściciel nieruchomości nielegalnie wybudował np. dom letniskowy (bez wyłączenia gruntu, bez pozwolenia budowlanego) i zostałaby skierowana do niego decyzja nakazująca rozbiórkę tego domu. Gdyby rozbiórka nie zakończyła się do czasu nabycia na licytacji przedmiotowego gruntu leśnego (wraz z samowolnie wybudowanym obiektem), to nakaz tej rozbiórki obciążałby również nowego właściciela.

Nowy właściciel wstępuje również w prawa i obowiązki dłużnika, które wynikają, np. z umowy dzierżawy lasu. Obecnie obowiązujące przepisy przewidują jednak, że nabywca nieruchomości na licytacji komorniczej może pozbyć się dzierżawcy, nawet jeśli ten zawarł z poprzednim właścicielem umowę na czas oznaczony z datą pewną. Z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu własności nabywca wstępuje w prawa i obowiązki dłużnika wynikające ze stosunku najmu i dzierżawy. W przypadku gdy umowa dzierżawy nieruchomości zawarta była na czas oznaczony dłuższy niż dwa lata, nabywca może wypowiedzieć tę umowę w ciągu miesiąca od uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu na jego rzecz własności, z zachowaniem rocznego terminu wypowiedzenia, o ile umowa nie przewiduje terminu krótszego. Dotyczy to również przypadku, gdy umowa została zawarta z zachowaniem formy pisemnej i z datą pewną, a rzecz została najemcy lub dzierżawcy wydana. Wynika to z art. 1002 k.p.c.


Uzasadnienie:

Nabywca nieruchomości na licytacji komorniczej nabywa nieruchomość wolną od jakichkolwiek zobowiązań dotychczasowego właściciela. W przypadku nabycia lasu staje się on, z chwilą tego nabycia, podmiotem praw i obowiązków wynikających z ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 12, poz. 59, z późn. zm.) - dalej u.l., np. obowiązków wynikających z art. 13 u.l. Dotychczasowe decyzje wydane na podstawie art. 24 u.l. wygasają. Nie wygasają jednak obowiązki, o których była mowa na wstępie, tj. obowiązek rozbiórki nielegalnie wybudowanego obiektu przez poprzedniego właściciela. Nabywając nieruchomość na licytacji, jej uczestnicy musieli być informowani o tytułach wykonawczych, których staną się sukcesorami jako nowi właściciele. Nabycie na licytacji nieruchomości nie legalizuje samowoli poprzedniego właściciela.

Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.