Odpowiedź: podatnik powinien w analizowanym przypadku zaewidencjonować koszty zakupu ziemi w PKPiR w miesiącu jej zakupu oraz rozliczyć poniesione koszty na koniec roku poprzez różnice remanentowe.
Uzasadnienie: zakupiona przez dewelopera ziemia to niewątpliwie towar handlowy. Deweloper rozlicza się w analizowanym przypadku w oparciu o PKPiR. W takiej sytuacji należy w pierwszej kolejności ustalić czy deweloper ten stosuje kasową czy memoriałową metodę rozpoznawania kosztów.
Zgodnie z art. 22 ust. 5-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.f., memoriałową metodę rozpoznawania kosztów stosuje się przede wszystkim do podatników, którzy prowadzą księgi rachunkowe, ale także do podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów, pod warunkiem jednak, że stale w każdym roku podatkowym księgi te będą prowadzone w sposób umożliwiający wyodrębnienie kosztów uzyskania przychodów odnoszących się tylko do danego roku podatkowego.
Metoda memoriałowa charakteryzuje się tym, że koszty uzyskania przychodów rozpoznaje się w dacie uzyskania odpowiadających im przychodów – dotyczy to jednak tylko tzw. kosztów bezpośrednio związanych z przychodami. W przypadku metody kasowej koszty są rozpoznawane w dacie ich poniesienia. Tzw. koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodami rozpoznawane są w dacie ich poniesienia bez względu na rodzaj stosowanej przez podatnika metody.
Należy zastrzec, że bez względu na istniejące okoliczności, podatnik nie ma możliwości wyboru stosowania do poszczególnych transakcji jednej z ww. metod. Z treści pytania należy wnioskować, że podatnik stosuje kasową metodę rozpoznawania kosztów. W tej więc sytuacji, stosownie do § 17 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. zakup ziemi będącej w tej sytuacji towarem handlowym, powinien być wpisany do księgi podatkowej niezwłocznie po jej otrzymaniu – czyli w miesiącu jej zakupu. Stosownie do art. 24 ust. 2 u.p.d.o.f. podatnik powinien rozliczyć poniesione koszty zakupu ziemi niesprzedanej wg stanu na koniec roku podatkowego poprzez różnice remanentowe.