Odpowiedź: w przedstawionej przez Państwa sytuacji będzie możliwe odliczenie 50% kwoty podatku naliczonego w miesiącu wystawienia faktury (tj. we wrześniu 2014 r.) albo też w dwóch kolejnych okresach rozliczeniowych

Uzasadnienie: zgodnie z art. 86 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - dalej u.p.t.u. - w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 u.p.t.u., co do zasady, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Stosownie natomiast do art. 86 ust. 10 i 10c u.p.t.u., prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy. Zasadę tę stosuje się odpowiednio do całości lub części zapłaty uiszczanej przed dokonaniem dostawy lub wykonaniem usługi.
Jak wynika z powyższego, prawo do odliczenia podatku naliczonego jest ściśle związane z momentem powstania obowiązku podatkowego u podatnika otrzymującego zaliczkę.
Zgodnie z art. 19a ust. 8 u.p.t.u. jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4.
W myśl natomiast art. 19a ust. 5 pkt 4 u.p.t.u. obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu:
a) dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,
b) świadczenia usług:
- telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych,
- wymienionych w poz. 140-153, 174 i 175 załącznika nr 3 do ustawy,
- najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze,
- ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia,
- stałej obsługi prawnej i biurowej,
- dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego
- z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług.
W świetle powyższego otrzymanie zaliczki tytułem umowy leasingowej nie będzie skutkowało powstaniem obowiązku podatkowego u leasingodawcy i tym samym nie będzie możliwe odliczenie podatku naliczonego u leasingobiorcy.
W Państwa jednak sytuacji należy zwrócić uwagę, że zaliczka jest wpłacana nie na rzecz leasingodawcy ale na rzecz dealera samochodu, który najpewniej zobowiązał się do dostarczenia samochodu. W takich okolicznościach moim zdaniem zaliczka nie jest uiszczana na poczet umowy leasingowej ale na poczet dostawy samochodu osobowego dlatego też ograniczenie z art. 19a ust. 5 pkt 4 nie będzie tutaj miało zastosowania i będą Państwo mogli odliczyć podatek VAT naliczony z faktury odpowiednio w miesiącu wrześniu albo w dwóch kolejnych okresach rozliczeniowych.
Ponieważ jednak mamy do czynienia z wydatkami dotyczącymi samochodu osobowego trzeba mieć na uwadze szczególne regulacje z art. 86a u.p.t.u.
Zgodnie z art. 86a ust. 1 pkt 1 u.p.t.u. w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika;
Stosownie natomiast do art. 86a ust. 2 pkt 1 u.p.t.u. do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, o których mowa powyżej zalicza się wydatki dotyczące nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów oraz nabycia lub importu ich części składowych.
W przedstawionej przez Państwa sytuacji będzie więc możliwe odliczenie 50% kwoty podatku naliczonego w miesiącu wystawienia faktury (tj. we wrześniu 2014 r.) albo też w dwóch kolejnych okresach rozliczeniowych (art. 86 ust. 11 u.p.t.u.).
Domyślam się, że w dalszej kolejności z chwila podpisania umowy z leasingodawcą Dealer wystawi fakturę korektę (korygująca zaliczkę do 0 zł) i następnie leasingodawca wystawi fakturę VAT za pierwszą ratę albo zerową ratę leasingu. Takie rozwiązanie jest stosowane w praktyce aby leasingodawca nie ponosił ryzyka związanego ze sprowadzeniem samochodu jeszcze przed podpisaniem umowy leasingu.