Akty Prawne
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej - Seria C
Dz.U.UE.C.2018.204.195

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 września 2016 r. w sprawie działalności, oddziaływania i wartości dodanej Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji w latach 2007-2014 (2015/2284(INI)).

Działalność, oddziaływanie i wartość dodana Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji w latach 2007-2014

P8_TA(2016)0361

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 września 2016 r. w sprawie działalności, oddziaływania i wartości dodanej Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji w latach 2007-2014 (2015/2284(INI))

(2018/C 204/22)

(Dz.U.UE C z dnia 13 czerwca 2018 r.)

Parlament Europejski,

mając na uwadze, że Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji (EFG) został utworzony w celu zapewnienia wsparcia dla pracowników zwalnianych w związku z poważnymi zmianami strukturalnymi w światowym handlu i wyrażenia solidarności z nimi; mając na uwadze, że celem EFG jest przyczynienie się do inteligentnego i zrównoważonego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu i wspieranie trwałego zatrudnienia dzięki przygotowaniu zwolnionych pracowników do nowej pracy i wspieranie ich; mając na uwadze, że celem EFG jest podejmowanie działań w odniesieniu do sytuacji nadzwyczajnych przez podejmowanie szybkich interwencji i udzielanie krótkoterminowej pomocy w odpowiedzi na poważne i nieprzewidziane trudności na rynku pracy wiążące się z masowymi zwolnieniami na szeroką skalę, w przeciwieństwie do Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS), który także wspiera zwolnionych pracowników, ale którego celem jest podejmowanie działań w związku z długoterminowymi zaburzeniami równowagi strukturalnej, głównie poprzez programy uczenia się przez całe życie; uważa, że EFG powinien dalej funkcjonować poza wieloletnimi ramami finansowymi (WRF) w następnym okresie programowania;

mając na uwadze, że restrukturyzacja w ostatnich latach stała się bardziej rozpowszechniona, ulegając intensyfikacji w niektórych sektorach i wchodząc do innych sektorów; mając na uwadze, że przedsiębiorstwa ponoszą odpowiedzialność za często nieprzewidziany wpływ tych decyzji na społeczności oraz strukturę gospodarczą i społeczną danego państwa członkowskiego; mając na uwadze, że EFG pomaga amortyzować negatywne skutki tych decyzji restrukturyzacyjnych; mając na uwadze, że coraz więcej wniosków EFG jest związanych ze strategiami restrukturyzacyjnymi dużych przedsiębiorstw i korporacji wielonarodowych, o których zazwyczaj decyduje się bez udziału pracowników ani ich przedstawicieli; mając na uwadze, że przenoszenie produkcji, delokalizacja, zamknięcia, fuzje, nabycia, przejęcia, reorganizacja produkcji i outsourcing działalności są najpowszechniejszymi formami restrukturyzacji;

mając na uwadze, że spółdzielnie przeprowadzają restrukturyzacje w sposób społecznie odpowiedzialny oraz że szczególny spółdzielczy model zarządzania, oparty na wspólnej własności, demokratycznym uczestnictwie i kontroli sprawowanej przez członków, a także zdolność funkcjonowania wyłącznie na bazie własnych zasobów finansowych i sieci wsparcia wyjaśniają, dlaczego spółdzielnie potrafią bardziej elastycznie i innowacyjnie zarządzać restrukturyzacją na przestrzeni czasu oraz lepiej realizować nowe przedsięwzięcia;

mając na uwadze, że brakuje europejskich ram prawnych dotyczących informowania pracowników i przeprowadzania z nimi konsultacji, przygotowania do restrukturyzacji i zarządzania nią w celu przewidywania zmian i uniknięcia utraty miejsc pracy; mając na uwadze, że Parlament zażądał w swojej rezolucji z dnia 15 stycznia 2013 r. 6 , by Komisja, zgodnie z art. 225 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej i po konsultacji z partnerami społecznymi przedłożyła jak najszybciej wniosek dotyczący aktu prawnego w sprawie informowania pracowników i przeprowadzania z nimi konsultacji, przygotowania do restrukturyzacji i zarządzania nią (zgodnie ze szczegółowymi zaleceniami określonymi w załączniku do swojej rezolucji); mając na uwadze, że przepisy prawa krajowego znacznie się różnią pod względem odpowiedzialności pracodawców za pracowników w tym procesie; mając na uwadze, że dwukrotnie konsultowano się z europejskimi partnerami społecznymi w tej sprawie oraz że Komisja nie podjęła żadnych działań; mając na uwadze, że Komisja w rozczarowujący sposób zareagowała na rezolucje Parlamentu w sprawie informacji, konsultacji i restrukturyzacji, co podkreśla potrzebę podjęcia konkretnych kroków w tym obszarze; mając na uwadze, że zasadnicze znaczenie mają dobrze rozwinięte systemy regulujące stosunki pracy, które dają pracownikom i ich przedstawicielom prawa w obszarze konsultacji i informacji; mając na uwadze, że wzmocniony dyrektywa w sprawie informacji i konsultacji mogłyby przyczynić się do zagwarantowania, że negocjacje dotyczące odpowiedniego planu odbywają się na sprawiedliwych warunkach i w sposób terminowy;

mając na uwadze, że od dnia 1 stycznia 2014 r. osoby pracujące w przeszłości na własny rachunek mogą również zostać beneficjentami i otrzymać pomoc; mając na uwadze, że Komisja powinna zadbać o to, by z EFG zaspokajane były także specyficzne potrzeby osób samozatrudnionych, ponieważ jest coraz więcej osób zatrudnionych na własny rachunek; mając na uwadze, że do dnia 31 grudnia 2017 r. młode osoby niepracujące, niekształcące się ani nieszkolące się (NEET) i mieszkające w regionach kwalifikujących się w ramach Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych mogą korzystać z pomocy w ramach EFG w liczbie równej liczbie objętych pomocą beneficjentów;

mając na uwadze, że między rokiem 2007 a 2014 zgłoszono 134 wnioski z 20 państw członkowskich w odniesieniu do 122 121 pracowników, którzy mają zostać objęci pomocą; mając na uwadze, że łączna wnioskowana kwota wynosi 561,1 mln EUR; zauważa, że w latach 2007-2013 wskaźnik wykonania budżetu wynosił tylko 55 %; mając na uwadze, że w latach 2007-2014 największa liczba wniosków przypadła na sektor produkcyjny, w szczególności na sektor motoryzacyjny - 29 tys. ze 122 121 pracowników, czyli 23 % całkowitej liczby objętej złożonymi wnioskami; mając na uwadze, że obecnie skutki kryzysu gospodarczego są poważniejsze i bardziej odczuwalne w małych przedsiębiorstwach zatrudniających poniżej 500 pracowników;

mając na uwadze, że Europejski Trybunał Obrachunkowy zaleca Parlamentowi, Komisji i Radzie, by zastanowiły się nad ograniczeniem funduszy UE do działań, w odniesieniu do których istnieje największe prawdopodobieństwo, że przyniosą wartość dodaną, a nie finansowały już istniejące krajowe systemy wspierania dochodów pracowników, jak przewidziano w art. 7 ust. 1 lit. b); mając na uwadze, że środki EFG mają największą wartość dodaną, jeśli są wykorzystane do współfinansowania usług dla zwolnionych pracowników normalnie nieobjętych systemami zasiłków dla bezrobotnych w państwach członkowskich, gdzie usługi te skupiają się na szkoleniach, a nie na zasiłkach, oraz w tych przypadkach, w których zostały zindywidualizowane i uzupełniają główne środki wsparcia, w szczególności w odniesieniu do zwolnionych najbardziej narażonych grup pracowników; w związku z tym zauważa potrzebę inwestowania w potencjał byłych pracowników oraz znaczenie pełnej oceny potrzeb i wymogów dotyczących umiejętności na lokalnych rynkach pracy, ponieważ powinno to stanowić podstawę do szkoleń i rozwoju kompetencji w celu szybkiej reintegracji pracowników na rynku pracy; przypomina, że państwa członkowskie mają obowiązek skutecznego wykonania budżetu EFG;

mając na uwadze, że okresem odniesienia dla oceny EFG na potrzeby niniejszego sprawozdania są lata 2007-2014; mając na uwadze, że ocena ex post Komisji obejmuje lata 2007-2013 i że sprawozdanie z kontroli Trybunału Obrachunkowego obejmuje okres 2007-2012;

przyjmuje do wiadomości ocenę ex post EFG i pierwsze dwuletnie sprawozdanie; odnotowuje, że Komisja spełnia swój obowiązek sprawozdawczy; uważa, że wspomniane sprawozdania, a także inne sprawozdania, nie wystarczają do pełnego zapewnienia przejrzystości i skuteczności EFG; wzywa państwa członkowskie, które skorzystały z EFG, aby upubliczniły wszystkie dane i oceny wniosków oraz by uwzględniły ocenę wpływu pod kątem płci; zdecydowanie zachęca państwa członkowskie do terminowego upubliczniania ich wniosków i sprawozdań końcowych na mocy obecnego rozporządzenia; uważa w związku z tym, że chociaż Komisja spełnia swój obowiązek sprawozdawczy, to mogłaby upublicznić wszystkie odpowiednie dokumenty związane z przypadkami wsparcia z EFG, a także swoje wewnętrzne sprawozdania z wizyt sporządzone po wizytach kontrolnych oceniających bieżące stosowanie przepisów w państwach członkowskich;

zauważa, że oceny EFG pokazują, że na wyniki działań funduszu wpływ mają czynniki takie jak poziom wykształcenia i kwalifikacje pracowników, do których skierowane są te działania, a także chłonność właściwych rynków pracy i PKB krajów otrzymujących wsparcie z funduszu; podkreśla, że na czynniki te wpływ mają głównie długoterminowe środki, które można skutecznie wspierać za pomocą europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych (EFSI); podkreśla konieczność uwzględniania tych czynników i sytuacji na lokalnym rynku pracy w każdym przypadku udzielania wsparcia z EFG; zauważa, że większa synergia między EFG a EFSI jest ważna dla osiągnięcia szybszych i bardziej konkretnych wyników; podkreśla, że z EFSI można finansować środki następcze w obszarach wspieranych z EFG, pobudzając inwestycje, ogólny wzrost gospodarczy i tworzenie miejsc pracy; podkreśla, że interwencje z EFG powinny być nakierowane na inwestycje, które wnoszą pozytywny wkład we wzrost gospodarczy i zatrudnienie, edukację, umiejętności, mobilność geograficzną pracowników oraz powinny być skoordynowane z istniejącymi programami UE, aby pomagać ludziom w znalezieniu pracy i wspierać przedsiębiorczość, zwłaszcza w regionach i sektorach już odczuwających niekorzystne skutki globalizacji lub restrukturyzacji gospodarki; podkreśla, że zintegrowane podejścia oparte na programowaniu wielofunduszowym powinny być preferowane, by w sposób zrównoważony rozwiązywać problem zwolnień i bezrobocia dzięki wydajnej alokacji zasobów oraz ściślejszej koordynacji i większej synergii, zwłaszcza między EFS a EFRR; jest głęboko przekonany, że zintegrowana strategia programowania wielofunduszowego zmniejszyłaby ryzyko przenoszenia produkcji przemysłowej i stworzyłaby sprzyjające warunki jej powrotu do UE;

jest zdania, że funkcjonowanie EFG polepszyło się dzięki zreformowaniu rozporządzenia; przyznaje, że poprawa ta uprościła państwom członkowskim procedury dostępu do EFG i że powinno to pociągnąć za sobą częstsze wykorzystywanie tego instrumentu przez państwa członkowskie; wzywa Komisję do zaproponowania działań mających na celu usunięcie barier dotyczących ograniczeń administracyjnych, które stanowią przeszkodę w skorzystaniu z EFG; jest przekonany, że EFG nie powinien przyjąć makroekonomicznej funkcji stabilizacyjnej;

stwierdza, że zmniejszone środki przeznaczone na EFG w budżecie rocznym okazały się do tej pory wystarczające, by zapewnić niezbędną i podstawową pomoc i wsparcie osobom, które straciły pracę; podkreśla jednak, że od 2014 r. zakres stosowania EFG został rozszerzony, aby uwzględnić młodzież NEET i kryterium związane z kryzysem, a w przypadku znacznego zwiększenia liczby wniosków lub dodania nowych prerogatyw środki muszą być niewystarczające i będą musiały zostać zwiększone, by nadal zapewniać skuteczne funkcjonowanie EFG;

zauważa znaczący wzrost liczby wniosków w okresie obowiązywania odstępstwa w latach w latach 2009-2011, kiedy było możliwe składanie wniosków na podstawie kryteriów związanych z kryzysem, a zakres ten został następnie rozszerzony w latach 2014-2020, by trwale uwzględnić kryterium związane z kryzysem, a także osoby prowadzące działalność na własny rachunek; przyjmuje z zadowoleniem przedłużenie tego odstępstwa poza 2013 r.; zauważa, że ponad połowa całkowitej liczby projektów w latach 2007-2014 była związana z kryzysem; podkreśla, że negatywne skutki kryzysu gospodarczego są nadal widoczne w niektórych państwach członkowskich;

stwierdza, że Komisja usprawniła bazę danych EFG zawierającą dane ilościowe na temat przypadków wsparcia z EFG do celów statystycznych, co ułatwiło państwom członkowskim składanie wniosków, a Komisji analizowanie i porównywanie danych dotyczących przypadków wsparcia z EFG; odnotowuje ponadto, że Komisja włączyła EFG do wspólnego systemu dzielonego zarządzania funduszami, co powinno poskutkować większą liczbą prawidłowych i kompletnych wniosków oraz dalszym skróceniem czasu koniecznego do przyjęcia wniosku złożonego przez państwo członkowskie; zauważa, że system ten umożliwia uproszczenie wniosków w państwach członkowskich i wzywa Komisję do przyspieszenia procesu rozpatrywania wniosków, tak aby umożliwić szybkie finansowanie w celu zmaksymalizowania oddziaływania;

10.

wzywa Komisję, by w pełni przewidywała oddziaływanie decyzji dotyczących polityki handlowej na rynek pracy w UE, biorąc również pod uwagę, oparte na dowodach informacje dotyczące tego oddziaływania, które zostały uwypuklone przez wnioski EFG; wzywa Komisję do przeprowadzenia dokładnej oceny skutków ex ante i ex post, w tym oceny skutków społecznych, z uwzględnieniem ewentualnych skutków dla zatrudnienia, konkurencyjności i gospodarki, a także wpływu na małe i średnie przedsiębiorstwa przy jednoczesnym zapewnieniu skutecznej koordynacji ex -ante między DG ds. Handlu i DG ds. Zatrudnienia; wzywa Parlament do regularnego organizowania wspólnych wysłuchań Komisji Handlu Międzynarodowego oraz Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych w celu przyczynienia się do poprawy koordynacji między polityką handlową a EFG oraz jej monitorowania; uważa, że należy energiczniej korzystać z EFG, aby stawiać czoła procesom przenoszenia produkcji i kryzysom sektorowym spowodowanym wahaniami popytu na świecie; zdecydowanie sprzeciwia się jakiejkolwiek inicjatywie, by traktować EFG w jego obecnej postaci i z jego obecnym budżetem jako narzędzie interwencji w odniesieniu do miejsc pracy utraconych w Unii Europejskiej wskutek strategii handlowych przyjętych na poziomie UE, w tym wskutek przyszłych lub obecnych umów handlowych; podkreśla potrzebę silnej spójności między polityką handlową a polityką przemysłową oraz potrzebę unowocześnienia unijnych instrumentów ochrony handlu;

12.

podkreśla, że jednym z głównych celów EFG jest pomoc pracownikom, którzy stracili pracę w wyniku poważnych zmian w unijnym handlu towarami lub usługami, jak określono w art. 2 lit. a) rozporządzenia; jest zdania, że istotnym zadaniem EFG jest zapewnienie wsparcia pracownikom zwolnionym w wyniku negatywnych konsekwencji sporów handlowych; w związku z tym wzywa Komisję do sprecyzowania, że utrata miejsc pracy w wyniku sporów handlowych, które powodują poważne zmiany w unijnym handlu towarami lub usługami, jest w pełni objęta zakresem stosowania EFG;

15.

podkreśla, że niektóre państwa członkowskie wolały korzystać z EFS zamiast EFG ze względu na wyższy poziom współfinansowania w przypadku EFS, szybsze wdrażanie środków EFS, brak płatności zaliczkowej z EFG i długotrwałość procedury zatwierdzania wniosków o wsparcie z EFG; uważa jednak, że zwiększenie wskaźnika współfinansowania i bardziej terminowy proces składania i zatwierdzania wniosków przewidziany w nowym rozporządzeniu rozwiązują niektóre z tych problemów; wyraża ubolewanie, że wsparcie z EFG wciąż nie objęło zwolnionych pracowników we wszystkich państwach członkowskich i wzywa państwa członkowskie do korzystania z tego wsparcia w przypadku masowych zwolnień;

16.

zwraca uwagę na fakt, że zgodnie ze sprawozdaniem Trybunału Obrachunkowego średni czas zatwierdzania wniosku w ramach EFG wynosi 41 tygodni; domaga się, by dołożyć wszelkich starań na rzecz przyspieszenia procedur; z zadowoleniem przyjmuje wysiłki Komisji na rzecz zmniejszenia opóźnień i usprawnienia procesu składania wniosków; podkreśla, że wzmocnienie potencjału państw członkowskich jest niezbędne w tym względzie, i zdecydowanie zaleca, aby wszystkie państwa członkowskie zaczęły jak najszybciej wdrażać działania; zauważa, że wiele państw członkowskich już to czyni;

17.

zauważa, że bolączką EFG jest poważny brak wiedzy o nim wśród niektórych państw członkowskich, partnerów społecznych i przedsiębiorstw; zwraca się do Komisji o poprawę komunikacji skierowanej do państw członkowskich, krajowych i lokalnych sieci związkowych oraz szerokiego odbiorcy; wzywa państwa członkowskie do promowania wiedzy o EFG wśród pracowników i ich przedstawicieli oraz do czynienia tego w sprawny sposób, tak aby zagwarantować, że jak największa liczba potencjalnych beneficjentów dotrze do funduszu i uzyska z niego wsparcie; wzywa także do szerszego propagowania korzyści wynikających z wyników osiągniętych przez EFG;

Beneficjenci EFG

19.

z zadowoleniem przyjmuje zawarte w sprawozdaniu Trybunału Obrachunkowego stwierdzenie, że prawie wszyscy pracownicy kwalifikujący się do pomocy w ramach EFG mogli skorzystać ze zindywidualizowanych i skoordynowanych środków dostosowanych do ich indywidualnych potrzeb, a odsetek ponownego zatrudnienia wyniósł prawie 50 % wśród pracowników objętych pomocą finansową; zauważa, że brak terminowej i skutecznej realizacji programów EFG w niektórych państwach członkowskich doprowadził do niedostatecznego wykorzystania, uważa, że włączenie objętych pomocą beneficjentów lub ich przedstawicieli, partnerów społecznych, lokalnych placówek poradnictwa i orientacji zawodowej dla ludzi młodych i innych zainteresowanych stron we wstępną ocenę i w sporządzanie wniosku ma podstawowe znaczenie dla zapewnienia beneficjentom korzystnych wyników; wzywa Komisję, by wspierała państwa członkowskie w opracowywaniu innowacyjnych środków i programów oraz by w ramach przeglądu dokonała oceny, w jakim stopniu w zamyśle skoordynowanego pakietu zindywidualizowanych usług zdołano przewidzieć przyszłe perspektywy rynku pracy i potrzebne umiejętności i czy wpisywał się on w strategię przechodzenia na zasobooszczędną i zrównoważoną gospodarkę; wzywa państwa członkowskie - zgodnie z art. 7 obecnego rozporządzenia - do podjęcia dalszych wysiłków w celu opracowania skoordynowanego pakietu zindywidualizowanych usług na rzecz zasobooszczędnej i zrównoważonej gospodarki; zauważa, że innowacyjność i oszczędne gospodarowanie zasobami mają kluczowe znaczenie dla odbudowy przemysłu oraz dywersyfikacji gospodarczej;

20.

odnotowuje, że spośród 73 projektów zbadanych przez Komisję w sprawozdaniu z oceny ex-post średni udział beneficjentów w wieku 55 lat lub powyżej wynosił 15 %, a beneficjentów w wieku 15-24 lat - 5 %; w związku z tym wyraża zadowolenie, że w nowym rozporządzeniu położono nacisk na starszych i młodszych pracowników oraz że w niektórych wnioskach uwzględniono młodzież NEET; zauważa, że średni udział kobiet wśród beneficjentów wyniósł 33 %, a mężczyzn - 67 %; zauważa, że dane te odzwierciedlają proporcje płci wśród pracowników, które mogą różnić się w zależności od sektora; wzywa zatem Komisję do dopilnowania tego, by we wszystkich wnioskach EFG przestrzegano równego traktowania kobiet i mężczyzn oraz zwraca się do państw członkowskich o gromadzenie danych z perspektywy płci, aby sprawdzić, w jaki sposób wpływa to na wskaźnik ponownego zatrudnienia kobiet będących beneficjentami tego wsparcia; zauważa, że w niektórych wnioskach o wsparcie z EFG liczba beneficjentów objętych pomocą jest niska w porównaniu z łączną liczbą kwalifikujących się beneficjentów, co może prowadzić do nieoptymalnego poziomu oddziaływania;

21.

uważa, że włączenie młodzieży NEET we wnioskach o wkład z EFG często wymaga różnych rodzajów interwencji i uważa, że wszystkie odpowiednie podmioty, także partnerzy społeczni, grupy społeczności lokalnych i organizacje młodzieżowe muszą być reprezentowane na etapie wdrażania każdego programy i powinny one promować środki konieczne do zapewnienia jak największego udziału młodzieży NEET; w tym kontekście zachęca państwa członkowskie, by posiadały silną główną agencję odpowiedzialną za koordynowanie wdrażania programu, zapewnienie specjalnego i stałego wsparcia, aby pomóc młodzieży NEET w zakończeniu programu, a także za zapewnienie maksymalnego wydatkowania funduszy z programu; uważa, że niezależny przegląd, ze szczególnym naciskiem na kwestię udziału młodzieży NEET, określi lepsze praktyki; zdecydowanie uważa, że odstępstwo na rzecz włączenia społecznego młodzieży NEET powinny być kontynuowane do końca okresu programowania w grudniu 2020 r.;

23.

zauważa, że według oceny ex post, we wszystkich73 zbadanych wnioskach średni wskaźnik objęcia beneficjentów pomocą wyniósł 78 %; obejmuje to 20 wniosków, w który wskaźnik ten wyniósł 100 % lub więcej; podkreśla jednak, że w przypadku każdego wniosku maksymalny wskaźnik objęcia pomocą wynosi 100 %, a zatem użycie danych większych niż 100 % wypacza je i sugeruje znacznie wyższy wskaźnik objęcia pomocą, niż ma to faktycznie miejsce; stwierdza, że to samo odnosi się do wskaźnika wykonania budżetu; zwraca się do Komisji, by dostosowała swoje dane liczbowe, by zapewnić dokładniejsze oszacowanie wskaźników objęcia beneficjentów pomocą i wskaźnika wykonania budżetu;

24.

wyraża zadowolenie, że za sprawą EFG beneficjenci przede wszystkim znaleźli nowe zatrudnienie dzięki zindywidualizowanej pomocy w poszukiwaniu pracy i zaktualizowali swoje umiejętności dzięki programom szkoleniowym bądź dodatkom na koszty przeniesienia; przyjmuje także z zadowoleniem fakt, że za sprawą EFG udało się umożliwić niektórym pracownikom zwrot ku przedsiębiorczości dzięki pomocy w zakresie rozpoczęcia lub przejęcia działalności gospodarczej; podkreśla w rezultacie godny uwagi pozytywny wpływ, jaki ma wsparcie z EFG na poczucie własnej wartości, poczucie niezależności i na motywację; podkreśla, że wsparcie z EFG zwiększyło spójność społeczną umożliwiając ludziom ponowne znalezienie zatrudnienia i unikanie pułapek bezrobocia;

25.

zauważa, że według danych ze sprawozdania ex-post beneficjenci EFG mają zwykle znacznie niższy niż przeciętny poziom wykształcenia, a tym samym mniejsze transferowalne umiejętności, które w normalnych okolicznościach ograniczają ich możliwości zatrudnienia, co skutkuje tym, że są oni bardziej narażeni na rynku pracy; jest zdania, że EFG może zaoferować najlepszą unijną wartość dodaną przy wspieraniu szkoleń i programów przekwalifikowania pracowników, które to szkolenia i programy wspierają szczególnie niskowykwalifikowane grupy słabsze społecznie, koncentrują się na umiejętnościach potrzebnych na rynku pracy i wzmacniają przedsiębiorczość;

26.

niemniej przeprowadzone w ramach oceny ex-post badanie dało niejednoznaczne rezultaty: 35 % ankietowanych osób stwierdziło, że jakość nowego miejsca pracy była lepsza lub znacznie lepsza, 24 % orzekło, że taka sama, a 41 % oceniło ją jako gorszą lub znacznie gorszą; ponieważ jednak brakuje systematycznych danych mogących stanowić podstawę oceny, zaleca Komisji, by gromadziła bardziej szczegółowe informacje na temat wpływu interwencji z EFG i ich jakości w celu podejmowania na późniejszym etapie działań naprawczych, które mogą okazać się konieczne;

Efektywność kosztowa i wartość dodana EFG

27.

zwraca się do Komisji i państw członkowskich o elastyczniejszą i skuteczniejszą realizację budżetu EFG, koncentrując się na wynikach, skutkach i wartości dodanej, bez narażania na szwank odpowiedniego i przejrzystego wykorzystania funduszy oraz zgodności z przepisami; uważa, że należy przyspieszyć procedurę wykorzystywania funduszu, by zwiększyć jego skuteczność wobec zwolnionych pracowników; wyraża zaniepokojenie z powodu dysproporcji między wsparciem wnioskowanym z EFG a kwotami zwracanymi przez państwa członkowskie, odnotowując, że średni wskaźnik wykonania budżetu wynosi zaledwie 45 %; w związku z tym wzywa Komisję do dokładnego zbadania powodów niskich wskaźników wykonania i do zaproponowania środków służących wyeliminowaniu wąskich gardeł i zapewnieniu optymalnego wykorzystania funduszu; zauważa, że wskaźnik ponownego zatrudnienia po zakończeniu działań finansowanych z EFG waha się znacząco i wynosi od 4 % do 86 %, i podkreśla w związku z tym znaczenie aktywnych i sprzyjających integracji instrumentów rynku pracy; zauważa, że niektóre państwa członkowskie stale osiągają lepsze wyniki w wydatkowaniu środków z EFG; proponuje, by Komisja nadal dostarczała wytycznych i umożliwiała państwom członkowskim dzielenie się najlepszymi praktykami przy wnioskowaniu o fundusze z EFG i ich wykorzystywaniu w celu zapewnienia jak najwyższego wskaźnika ponownego zatrudnienia za każde wydane euro;

33.

z zadowoleniem przyjmuje stwierdzenie Trybunału Obrachunkowego, że EFG wnosi prawdziwą unijną wartość dodaną, gdy jest stosowany do współfinansowania usług dla zwolnionych pracowników lub wypłaty świadczeń normalnie nieobjętych systemem zasiłków dla bezrobotnych w państwach członkowskich, co przyczynia się do większej spójności społecznej w Europie; podkreśla, że w niektórych państwach członkowskich nie istnieją obecnie systemy zabezpieczenia społecznego pozwalające wyjść naprzeciw potrzebom pracowników, którzy stracili pracę;

34.

ubolewa, że zgodnie ze sprawozdaniem Trybunału Obrachunkowego jedna trzecia środków z EFG przeznaczona jest na pokrycie krajowych systemów wspierania dochodów pracowników, bez zapewnienia wartości dodanej UE; podkreśla, że w nowym rozporządzeniu w sprawie EFG limit kosztów dla środków specjalnych, takich jak zasiłki na szukanie pracy i środki zachęty dla pracodawców w zakresie rekrutacji pracowników, ustalono na 35 % wszystkich kosztów skoordynowanego pakietu, oraz że działania wspierane przez EFG nie mają na celu zastąpienia pasywnych środków ochrony socjalnej zapewnianych przez państwa członkowskie w ramach systemów krajowych; podkreśla, że EFG nie może być wykorzystywany do zastępowania obowiązków pracodawców wobec pracowników; ponadto zachęca Komisję do określenia przy następnym przeglądzie rozporządzenia, że EFG nie może być wykorzystywany do zastępowania obowiązków państw członkowskich wobec zwolnionych pracowników;

37.

jest zdania, że EFG i EFS powinny być wykorzystywane do tego, by wzajemnie się uzupełniać w celu zapewnienia rozwiązań zarówno krótkoterminowych, a bardziej ogólnie - długoterminowych; przyjmuje do wiadomości stwierdzenie, że zasadniczo państwa członkowskie skutecznie koordynowały działania EFG z działaniami EFS i z instrumentami rynku pracy na poziomie krajowym i że przeprowadzona przez Trybunał Obrachunkowy kontrola nie wykryła żadnych przypadków pokrywania się różnych działań lub podwójnego finansowania;

Wpływ na MŚP

39.

odnotowuje, że MŚP stanowią 99 % wszystkich przedsiębiorstw w UE i zatrudniają zdecydowaną większość pracowników w UE; wyraża w tym kontekście obawę, że EFG ma bardzo ograniczony wpływ na MŚP mimo oczywistych możliwości objęcia wsparciem także MŚP przy spełnieniu pewnych kryteriów; przyjmuje wyjaśnienie Komisji, że zwolnieni pracownicy dostawców niższego szczebla nigdy nie byli w sposób umyślny wykluczeni, ale zwraca się do Komisji Europejskiej o dopuszczenie w szerszym zakresie do EFG małych i średnich przedsiębiorstw, które są znaczącymi podmiotami gospodarki europejskiej, np. poprzez położenie większego nacisku na przepis art. 8 lit. d) dotyczący potrzeby określenia dostawców, producentów znajdujących się poniżej w łańcuchu dostaw i podwykonawców przedsiębiorstwa dokonującego zwolnień lub przez wyciąganie wniosków z poprzednich przypadków, kiedy to z EFG korzystały MŚP, przedsiębiorstwa społeczne i spółdzielnie w celu promowania najlepszych praktyk; podkreśla, że należy lepiej uwzględniać zasadę proporcjonalności między pracownikami z MŚP i z dużych przedsiębiorstw;

40.

uważa, że powinno się w większym stopniu stosować odstępstwa od progów kwalifikowalności, w szczególności na korzyść MŚP; podkreśla znaczenie mechanizmu przewidzianego w art. 4 lit. b) obecnego rozporządzenia dla MŚP, gdyż umożliwia on restrukturyzację sektorów gospodarki dotkniętych kryzysem lub globalizacją na szczeblu regionalnym w odniesieniu do poszczególnych przypadków; zdaje sobie sprawę z trudności, jakie nastręczają wnioski z tego tytułu oraz wzywa Komisję, aby ułatwiała państwom członkowskim sprostanie tym trudnościom, aby uczynić EFG praktycznym rozwiązaniem dla zwolnionych pracowników; ponadto wzywa Komisję i państwa członkowskie do uwzględniania zasady "najpierw myśl na małą skalę" na etapie planowania i składania wniosków;

41.

odnotowuje koncentrację wniosków w przemyśle wytwórczym i budownictwie oraz w szczególności w przemyśle motoryzacyjnym i lotniczym, a pomoc kierowana jest głównie do dużych przedsiębiorstw; wzywa państwa członkowskie i władze regionalne posiadające wyłączne kompetencje do proaktywnego wspierania zwolnionych pracowników MŚP, przedsiębiorstw społecznych i spółdzielni poprzez wykorzystanie elastyczności przewidzianej w art. 4 ust. 2 obecnego rozporządzenia, szczególnie w odniesieniu do wniosków zbiorowych obejmujących MŚP i innych narzędzi promujących silniejsze wsparcie i większy dostęp dla MŚP; wzywa także do informowania MŚP o możliwościach oferowanych im przez EFG; podkreśla, że pomoc MŚP powinna być postrzegana jako wartość dodana EFG;

42.

jest usatysfakcjonowany przedstawionymi w sprawozdaniu wynikami przeprowadzonej przez Komisję kontroli ex post, które wskazują na pozytywne sprzężenie między środkami wykorzystanymi na wspieranie przedsiębiorczości i wskaźnikiem samozatrudnienia na koniec realizacji środków; zwraca jednak uwagę, że średni udział osób samozatrudnionych w ogólnej liczbie beneficjentów wsparcia z EFG wynosi zaledwie 5 % i że należy wykorzystać środki na rzecz zachęcania przedsiębiorców, takie jak dotacje na rozpoczęcie działalności oraz inne zachęty; podkreśla w tym kontekście znaczenie uczenia się przez całe życie oraz sieci wsparcia mentorskiego i wzajemnego; jest zdania, że wiele pozostaje do zrobienia w zakresie wykorzystywania EFG, pojedynczo lub w połączeniu z innymi funduszami, takimi jak EFSI, w celu wspierania przedsiębiorczości oraz zakładania działalności, ale podkreśla, że wsparcie przedsiębiorczości powinno opierać się na zrównoważonych planach biznesowych; wzywa państwa członkowskie do położenia nacisku na udział kobiet i dziewcząt w programach na rzecz przedsiębiorczości;

Wymogi dotyczące danych

45.

podkreśla, że w sprawozdaniu Trybunału Obrachunkowego stwierdzono, że niektóre państwa członkowskie nie określiły celów ilościowych w zakresie reintegracji, i że dostępne dane nie są wystarczające, by można było ocenić skuteczność działań w zakresie reintegracji zawodowej pracowników; przyjmuje do wiadomości stwierdzenie Komisji, że rozporządzenie w sprawie EFG nie zawiera celów ilościowych w zakresie ponownego zatrudnienia oraz że poszczególne środki EFG mogą być oceniane wedle innych kryteriów; zaleca w związku z tym, by państwa członkowskie wyznaczyły cele ilościowe w zakresie reintegracji i by dokonywały systematycznego rozróżnienia pomocy z EFG od pomocy z EFS i innych krajowych działań przeznaczonych do pomocy pracownikom dotkniętym masowymi zwolnieniami; ponadto wzywa Komisję, by podała informacje o rodzaju i jakości zatrudnienia osób, które wróciły na rynek pracy, oraz o kształtowaniu się w perspektywie średnioterminowej poziomu integracji na rynku pracy uzyskanej dzięki interwencjom; państwa członkowskie powinny ponadto rozróżniać między dwoma głównymi typami działań EFG, tzn. aktywną polityką rynku pracy i wsparciem dochodów pracowników, oraz dostarczać bardziej szczegółowych informacji na temat środków wykorzystanych przez indywidualnych uczestników, by umożliwić dokładniejszą ocenę kosztów i korzyści związanych z różnymi działaniami; wzywa także Komisję do przekazywania danych o wnioskach EFG niezatwierdzonych na poziomie Komisji i przyczynach ich odrzucenia;

51.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby utrzymały przepisy obecnego rozporządzenia w sprawie EFG dotyczące świadczeń dla opiekunów; w tym kontekście wzywa państwa członkowskie do opracowania elastyczne warunki zatrudnienia i szkoleń oraz w miarę możliwości lokowania tych środków w lokalnych społecznościach, ponieważ wiele zwolnionych kobiet może mieć mniejsze możliwości elastycznego przemieszczania się w poszukiwaniu nowej pracy ze względu na obowiązki rodzinne;

52.

wzywa właściwe organy regionalne i lokalne, partnerów społecznych i organizacje społeczeństwa obywatelskiego do koordynowania wysiłków podmiotów działających na rynku pracy, aby w razie przyszłych zwolnień umożliwić lepszy dostęp do wsparcia finansowego z EFG; ponadto apeluje o większe zaangażowanie partnerów społecznych w monitorowanie i ocenę działalności funduszu, w szczególności o włączenie w te działania przedstawicieli organizacji kobiecych, aby poświecić większą uwagę aspektom płci.

53.

zwraca się do Komisji o rozważenie przekazania oceny EFG do Eurofound zgodnie z wymogami art. 20 rozporządzenia; uważa, że w ramach takiego wniosku Komisja mogłaby zapewnić Eurofound niezbędne zasoby finansowe, odpowiadające bieżącym wydatkom EFG związanym z oceną oraz kosztom w zakresie zasobów ludzkich; ponadto, jako że główną przeszkodą dla lepszej oceny jest brak właściwych danych, Komisja mogłaby wymagać dostarczenia przez państwa członkowskie danych do Eurofound;

o o

1 Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 855.

2 Dz.U. L 167 z 29.6.2009, s. 26.

3 Dz.U. L 406 z 30.12.2006, s. 1.

4 Dz.U. C 56 E z 26.2.2013, s. 119.

5 Dz.U. C 308 E z 20.10.2011, s. 30.

6 Dz.U. C 440 z 30.12.2015, s. 23.

Zmiany w prawie

Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 30.04.2024

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024

Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024

Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024

Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024

Identyfikator:	Dz.U.UE.C.2018.204.195
Rodzaj:	Rezolucja
Tytuł:	Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 września 2016 r. w sprawie działalności, oddziaływania i wartości dodanej Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji w latach 2007-2014 (2015/2284(INI)).
Data aktu:	13/06/2018
Data ogłoszenia:	13/06/2018

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 września 2016 r. w sprawie działalności, oddziaływania i wartości dodanej Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji w latach 2007-2014 (2015/2284(INI)).

Działalność, oddziaływanie i wartość dodana Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji w latach 2007-2014

Zmiany w prawie

Dz.U.UE.C.2018.204.195