Sprawozdanie o postępach Chorwacji w 2007 r.P6_TA(2008)0120
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 kwietnia 2008 r. w sprawie sprawozdania o postępach Chorwacji w 2007 r. (2007/2267(INI))
(2009/C 247 E/03)
(Dz.U.UE C z dnia 15 października 2009 r.)
Parlament Europejski,
– uwzględniając decyzję Rady z dnia 3 października 2005 r. o otwarciu negocjacji akcesyjnych z Chorwacją,
– uwzględniając rezolucję z dnia 25 kwietnia 2007 r. w sprawie sprawozdania o postępach Chorwacji w 2006 r.(1),
– uwzględniając sprawozdanie o postępach Chorwacji w 2007 r. opublikowane przez Komisję dnia 6 listopada 2007 r. (SEC(2007)1431),
– uwzględniając wnioski Rady ds. Ogólnych i Stosunków Zewnętrznych z dnia 10 grudnia 2007 r. dotyczące Chorwacji,
– icznych w Chorwacji w dniach 6-7 lutego 2008 r.,
– uwzględniając art. 45 Regulaminu,
– icznych (A6-0048/2008),
A. mając na uwadze, że Chorwacja jest już daleko na drodze ku pełnemu członkowstwu w UE, nadal wypełnia kryteria kopenhaskie i z powodzeniem realizuje porozumienie o stabilizacji i stowarzyszeniu;
B. mając na uwadze, że Chorwacja jest demokratycznym państwem europejskim, wspierającym integrację europejską i oddanym sprawie przezwyciężenia istniejących podziałów i osiągnięcia pojednania między narodami, co pociąga za sobą dobrowolne przekazanie kompetencji w niektórych kluczowych obszarach polityki, a także mając na uwadze, że Chorwacja z powodzeniem podjęła w tym kierunku znaczne wysiłki, które przyniosły wymierne rezultaty,
C. mając na uwadze szersze konsekwencje regionalne procesu przystąpienia Chorwacji do UE, który jest postrzegany jako sprawdzian zobowiązań podjętych przez UE na rzecz Bałkanów Zachodnich i może stać się znaczącym bodźcem dla pozostałych zainteresowanych państw,
D. mając na uwadze, że Chorwacja w sposób ciągły spełnia polityczne kryteria kopenhaskie, że stwierdza się poprawne funkcjonowanie jej gospodarki rynkowej oraz że bez większych trudności poczyniła ona duże postępy we wdrażaniu układu o stabilizacji i stowarzyszeniu;
E. mając na uwadze, że poważne zaangażowanie Chorwacji w negocjacje akcesyjne przyniosło rezultaty i dobrze wróży procesowi integracji z UE zarówno Chorwacji, jak również pozostałych krajów regionu,
F. mając na uwadze, że w ciągu ostatnich dwóch lat negocjacji Chorwacja poczyniła znaczne i godne pochwały postępy w większości obszarów objętych prawem wspólnotowym,
G. mając na uwadze, że zanim Chorwacja będzie mogła przystąpić do Unii Europejskiej wymagane są wzmożone starania i nowe polityczne zaangażowanie w celu rozwiązania problemów w niektórych z bardziej skomplikowanych sektorów, gdzie konieczne są poważne reformy,
H. mając na uwadze, że konkluzje prezydencji z posiedzenia Rady Europejskiej w Salonikach z 2003 r. wskazują, że przyszłość wszystkich krajów Bałkanów Zachodnich leży w rzeczywistości w Unii Europejskiej, co potwierdziły późniejsze rezolucje Parlamentu,
I. mając na uwadze, że oświadczenie wydane przez UE oraz kraje Bałkanów Zachodnich, przyjęte jednogłośnie przez ministrów spraw zagranicznych Unii Europejskiej i krajów Bałkanów Zachodnich w dniu 11 marca 2006 r. w Salzburgu, podkreśla znaczenie stosunków dobrosąsiedzkich oraz potrzebę znalezienia wzajemnie akceptowanego rozwiązania dla nierozstrzygniętych kwestii z krajami ościennymi,
1. gratuluje chorwackim władzom osiągniętych do tej pory pozytywnych rezultatów, zwłaszcza jeśli chodzi o liczbę otwartych rozdziałów negocjacyjnych;
2. uważa, że celem trwających negocjacji akcesyjnych jest uzgodnienie środków, które mogą okazać się konieczne w celu ułatwienia integracji, przy jasnym zobowiązaniu kraju kandydującego do przyjęcia i wdrożenia dorobku prawnego oraz przystąpienia do celów politycznych określonych w traktatach, natomiast negocjacje nie powinny być wykorzystywane jako środek nacisku w rozwiązywaniu dwustronnych sporów politycznych, które nie wchodzą w zakres dorobku i celów procesu akcesyjnego;
3. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Chorwacja dokonała dużego postępu w spełnianiu kryteriów pozwalających na otwarcie nowych rozdziałów i wspiera chorwacki rząd i parlament w wysiłkach w celu sprostania kryteriom, których spełnienie jest konieczne do otwarcia pozostałych rozdziałów;
4. z zadowoleniem odnotowuje, że wiele chorwackich aktów prawnych jest zgodnych ze standardami UE, ale przypomina władzom chorwackim, że obecnie najważniejsze jest przyspieszenie procesu zwiększania możliwości administracji, tak aby była ona w stanie wdrożyć nowe przepisy; wzywa w związku z tym władze chorwackie do otwarcia tego procesu i zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego w nadzór nad wdrażaniem przepisów;
5. domaga się, aby Chorwacja przyspieszyła proces reformy sektora publicznego na szczeblu samorządów lokalnych i regionalnych, oraz zapewniła zasoby konieczne do wdrożenia tych reform oraz szkolenia w tym zakresie;
6. pochwala kroki podjęte w kierunku reformy istotnej dziedziny, jaką jest wymiar sprawiedliwości, lecz podziela opinię Komisji, że konieczne są dalsze postępy, zwłaszcza w zakresie:
– dalszego zmniejszenia liczby zaległych i nierozstrzygniętych spraw, zwłaszcza poprzez żywsze zachęcanie sędziów do korzystania z alternatywnych metod rozstrzygania sporów;
– zwiększenia niezależności, bezstronności i profesjonalizmu sędziów, w szczególności jeśli chodzi o nominacje i kierowanie karierami sędziów oraz adwokatów, w tym szkolenia;
– nadania nowego impulsu procesowi racjonalizacji systemu sądownictwa i zapewnienia, że inwestycje w infrastrukturę są zgodne z niedawno opracowaną "mapą sądową";
7. gratuluje chorwackim władzom nieustannych wysiłków w celu bezstronnego osądzenia zbrodni wojennych przed sądami krajowymi, oraz nalega, aby sprawowały nieustanną kontrolę w celu uniknięcia ryzyka wydawania wyroków dyktowanych uprzedzeniami etnicznymi oraz aby zapewniły wszelkie środki konieczne dla ochrony rzetelności postępowania sądowego; w tym kontekście domaga się pilnych dodatkowych środków ochrony świadków, włącznie z przyjęciem zaostrzonych przepisów prawnych;
8. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Chorwacja kontynuuje swą pełną współpracę z Międzynarodowym Trybunałem Karnym dla Byłej Jugosławii (MTKJ); jest jednak zaniepokojony negatywnym wpływem wyroków MTKJ w sprawie zbrodni wojennych popełnionych w Vukovarze na opinię publiczną w Chorwacji;
9. w tym kontekście wzywa władze chorwackie do zapewnienia ścisłego przestrzegania warunków tymczasowego zwolnienia oskarżonych przed MTKJ;
10. przychylnie odnosi się do wzmocnienia mandatu Urzędu ds. Zwalczania Korupcji i Przestępczości Zorganizowanej (USKOK) oraz zwiększonej liczby ścigania w sprawach o korupcję oraz oczekuje pozytywnych rezultatów dochodzeń w sprawach dotyczących korupcji na wysokim szczeblu; apeluje o podtrzymanie tych wysiłków w celu likwidacji - w niektórych przypadkach niedopuszczalnie wysokiego - poziomu korupcji, który szkodzi rozwojowi gospodarczemu kraju;
11. gratuluje Chorwacji wzorowego prawa konstytucyjnego o mniejszościach narodowych i składa jej wyrazy uznania za kroki podjęte w celu ułatwienia włączenia mniejszości w główny nurt życia społecznego i politycznego;
12. z zadowoleniem przyjmuje ważną decyzję, jaką było powołanie przedstawiciela mniejszości serbskiej na stanowisko wicepremiera odpowiedzialnego za rozwój regionalny, odbudowę i powrót uchodźców;
13. zachęca rząd i parlament do poczynienia wysiłków na rzecz zagwarantowania likwidacji wszelkich form dyskryminacji i uprzedzeń, w tym wobec społeczności romskiej; w tym kontekście wzywa rząd do przyjęcia globalnej strategii przeciwko dyskryminacji oraz do jej skutecznego wdrożenia na szczeblu krajowym i lokalnym;
14. przypomina ponadto o konieczności zapewnienia skutecznego wdrożenia prawa konstytucyjnego o mniejszościach narodowych, zwłaszcza jeśli chodzi o dwujęzyczne nauczanie w szkołach i dwujęzyczność w administracji publicznej oraz planowane gwarancje zatrudnienia dotyczące wystarczającego reprezentowania mniejszości w wymiarze sprawiedliwości i administracji publicznej; wzywa Komisję do zapewnienia zwrócenia właściwej uwagi na wdrożenie przepisów CLNM w ramach instrumentu pomocy przedakcesyjnej (IPA);
15. uważa, że międzynarodowe środki budowy zaufania są kluczowym elementem dla zapewnienia stabilności kraju i ogólnie obszaru bałkańskiego;
16. jest zdania, że system edukacyjny Chorwacji powinien zdecydowanie promować większą integrację i spójność społeczeństwa chorwackiego, przy jednoczesnym zachowaniu i wspieraniu tradycji kulturowej i społecznej każdej grupy narodowościowej;
17. apeluje o trwałą reintegrację uchodźców wojennych, oraz podkreśla w związku z tym konieczność przygotowania i terminowego zapewnienia mieszkań, zatrudnienia i opieki społecznej uchodźcom, odpowiednio do potrzeb;
18. z zadowoleniem zauważa trwały wzrost odnotowany przez chorwacką gospodarkę; ma nadzieję, że wzrost ten przyczyni się do zwiększenia szans znalezienia zatrudnienia; pochwala pracę wykonaną w ramach projektu Hitrorez polegającą na redukcji obciążenia administracyjnego przedsiębiorców i oczekuje podobnych rezultatów w innych sektorach;
19. z zadowoleniem przyjmuje reformy podjęte w sektorze ochrony środowiska; wzywa rząd do rozważenia środków i strategii politycznych podejmujących kwestię szkodliwych skutków zmian klimatycznych zgodnie z celami UE; apeluje o podjęcie bardziej kompleksowego dialogu międzysektorowego celem zapewnienia zrównoważonego pod względem ekologicznym rozwoju;
20. wzywa władze chorwackie do dokonania ponownej oceny wydajności obecnego systemu środków ochrony środowiska, w tym kwestii rozwoju nadmorskich stacji uzdatniania wód, segregacji odpadów, zakładów termicznego przekształcania odpadów oraz likwidacji nielegalnych składowisk śmieci, a także do poprawy koordynacji między wszystkimi odpowiedzialnymi organami; w tym kontekście wzywa również do przeprowadzenia kampanii uświadamiającej, zwracającej uwagę opinii publicznej na kwestie środowiskowe;
21. z zadowoleniem przyjmuje przedakcesyjny program gospodarczy Chorwacji i zauważa, że przewidywał on przyjęcie w marcu 2008 r. długo opóźnianego krajowego programu restrukturyzacji przemysłu stoczniowego; przypomina chorwackim władzom, że postępy w tej dziedzinie, oprócz faktu, że jest to jeden z wymogów układu o stabilizacji i stowarzyszeniu, mają kluczowe znaczenie dla negocjacji akcesyjnych; wzywa Komisję do ułatwienia za pomocą IPA realizacji programu restrukturyzacji;
22. podkreśla, że nowe przepisy powinny zostać szybko wprowadzone w życie, ponieważ zapewniają wiarygodny miernik gotowości kraju do członkostwa, gotowości ocenianej w oparciu o fakty, a nie tylko na podstawie przyjętego ustawodawstwa, zwłaszcza jeśli chodzi o reformę systemu sądownictwa, zwalczanie korupcji i reformy gospodarcze;
23. wzywa rząd chorwacki do zagwarantowania zgodności publikacji zaproszeń do składania ofert z prawem wspólnotowym;
24. z niepokojem przyjął wiadomość o niedawnej krytyce wygłoszonej przez Komisję dotyczącej jakości zarządzania funduszami UE przez władze chorwackie i w związku z tym nalega, aby z pomocą Komisji zidentyfikowano i rozwiązano w trybie pilnym problem niewydolności administracyjnej, tak aby można było znieść czasowe zawieszenie podpisywania umów w ramach programu PHARE 2006 (dysponującego całkowitym budżetem w wysokości 68,5 mln EUR), a także przywrócić początkową sumę przewidzianą na rok obrachunkowy 2008 w ramach elementu 1 IPA w następstwie zmniejszenia kwoty o 5 mln EUR;
25. jeżeli chodzi o nadal nierozwiązane kwestie dwustronne przypomina wszystkim zainteresowanym stronom o zasadzie "pacta sunt servanda";
26. z zadowoleniem przyjmuje decyzję parlamentu chorwackiego z dnia 13 marca 2008 r. o niestosowaniu strefy ochrony ekologicznej i połowowej wobec państw członkowskich UE do momentu osiągnięcia porozumienia w duchu UE; wyraża przekonanie, że ponieważ problem ten został ostatecznie rozwiązany, będzie możliwe szybkie podjęcie decyzji otwarcia nowych rozdziałów;
27. z zadowoleniem przyjmuje okazaną przez Chorwację gotowość rozwiązania wszystkich nierozstrzygniętych konfliktów granicznych z Czarnogórą, o czym świadczy porozumienie osiągnięte pomiędzy premierami dnia 12 marca 2008 r.; z zadowoleniem przyjmuje ponadto nieformalne porozumienie ogólne osiągnięte przez premierów Chorwacji i Słowenii w sprawie arbitrażu, oraz zwraca się do obydwu stron o wdrożenie tego porozumienia i wsparcie wyników arbitrażu decyzją parlamentów obu krajów;
28. zauważa, że podejmowanie kwestii związanych w szczególności z granicami zostało określone jako priorytet Chorwacji w jej partnerstwie dla członkostwa; wyraża w związku z tym zaniepokojenie z powodu rozpoczęcia budowy mostu na półwysep Pelješac w październiku 2007 r. pomimo protestu Bośni i Hercegowiny dotyczącego nieokreślonych granic morskich; odnotowuje, że prace budowlane dotyczące tego projektu zostały obecnie wstrzymane i wzywa oba państwa, aby wynegocjowały rozwiązanie tego problemu;
29. pochwala Chorwację za nieustające postępy w dziedzinie współpracy regionalnej, a jednocześnie wzywa do kontynuowania tych wysiłków w dziedzinie stosunków dobrosąsiedzkich, ponieważ oba te obszary mają podstawowe znaczenie dla integracji europejskiej;
30. wzywa Chorwację do utrzymania tego konstruktywnego podejścia i dalszego odgrywania pozytywnej roli w regionie w celu wsparcia i wzmocnienia stabilizacji Bośni i Hercegowiny;
31. podziela pogląd Komisji, że zwiększone wysiłki ze strony Chorwacji i stałe wsparcie ze strony instytucji UE umożliwią zakończenie negocjacji akcesyjnych w 2009 r.;
32. wzywa w tym kontekście Komisję do podjęcia intensywniejszych wysiłków i zwiększenia środków przyznanych na przygotowanie, opracowanie i sfinalizowanie materiałów negocjacyjnych, aby UE mogła szybko i skutecznie zareagować na postępy poczynione przez Chorwację w zakresie otwierania i zamykania kolejnych rozdziałów;
33. domaga się, aby władze chorwackie włączyły w proces przystąpienia do UE organizacje społeczeństwa obywatelskiego (organizacje pozarządowe, środowisko akademickie, związki zawodowe);
34. zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich i Chorwacji.
______
(1) Dz. C 74 E z 20.3.2008, str. 675.
