Łotwa-Polska. Układ o komunikacji kolejowej. Ryga.1929.02.12.

UKŁAD

o komunikacji kolejowej między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Łotewską, podpisany w Rydze dnia 12 lutego 1929 roku.

Przekład.

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

MY, IGNACY MOŚCICKI,

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

wszem wobec i każdemu zosobna komu o tem wiedzieć należy wiadomem czynimy:

Dnia dwunastego lutego tysiąc dziewięćset dwudziestego dziewiątego roku podpisany został w Warszawie między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Łotewskiej Układ o komunikacji kolejowej wraz z załączonym doń protokółem końcowym o następującem brzmieniu dosłownem:

UKŁAD

o komunikacji kolejowej między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Łotewską.

WSTĘP.

POLSKA

z jednej strony

a

ŁOTWA

z drugiej strony,

pragnąc uregulować kolejową komunikację między obydwoma krajami, postanowiły zawrzeć Układ i mianowały w tym celu Pełnomocnikami:

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej:

Pana Juljusza ŁUKASIEWICZA, Ministra Pełnomocnego i Posła Nadzwyczajnego Polski w Rydze,

Prezydent Republiki Łotewskiej:

Pana Fridrichs OZOLINŠ, Ministra Komunikacji,

KTÓRZY, po zakomunikowaniu sobie swych pełnomocnictw uznanych za dobre i w należytej formie, zgodzili się na następujące postanowienia:

Artykuł  1.

Ustawy i przepisy.

1) W kolejowej komunikacji osobowej, bagażowej i towarowej między Polską z jednej strony a Łotwą z drugiej strony obowiązują na szlaku między granicą państwową a stacją zdawczo-odbiorczą postanowienia niniejszego Układu. Nadto, o ile niniejszy Układ nie zawiera odmiennych postanowień, należy stosować obowiązujące postanowienia umów i taryf, zawartych między umawiającemi się Stronami lub między Zarządami kolejowemi polskim i łotewskim oraz postanowienia tych międzynarodowych Konwencyj, do których przystąpiły umawiające się Strony, wreszcie ustawy i przepisy każdego Państwa na jego obszarze *).

2) Osoby trzecie nie mogą wysnuwać żadnych praw z niniejszego Układu.

Artykuł  2.

Sprawność komunikacji.

Strony umawiające się dołożą starań, aby komunikacja kolejowa między ich obszarami odbywała się odpowiednio do potrzeb sąsiedniego i tranzytowego ruchu kolejowego. W szczególności służba kolejowa, pocztowa, celna i paszportowa będzie tak wykonywana, by przewóz osób, bagażów i towarów odbywał się możliwie najszybciej.

Postanowienia wykonawcze:

1) Zarządy kolejowe będą na perjodycznych konferencjach w sprawie rozkładów jazdy uwzględniały potrzeby sąsiedzkiego i tranzytowego ruchu kolejowego. W szczególności wzajemnie uzależnią czas przyjazdu i odjazdu pociągów na stację zdawczo-odbiorczą i uzgodnią czas oczekiwania pociągów także z potrzebami odprawy celnej i paszportowej.

2) Władzom pocztowym, celnym i paszportowym będą zawczasu podawane do wiadomości rozkłady jazdy pociągów i ich ewentualne zmiany.

3) Przebieg wagonów sypialnych, restauracyjnych i pocztowych zostanie uregulowany osobnem porozumieniem.

Artykuł  3.

Stacja zdawczo-odbiorcza.

Do komunikacji kolejowej między Polską z jednej strony a Łotwą z drugiej strony będzie służyła łotewska stacja Zemgale jako stacja zdawczo-odbiorcza. W stacji Turmont zostanie jednak zbudowaną parowozownia dla polskich parowozów.

Artykuł  4.

Państwowa władza zwierzchnicza.

O ile niniejszy Układ lub inne międzypaństwowe umowy nie zawierają odmiennych postanowień, państwowe prawa zwierzchnicze na stacji zdawczo-odbiorczej i na szlakach kolejowych między nią a granicą państwową przysługują temu Państwu, na którego obszarze owa stacja i szlaki są położone.

Artykuł  5.

Używanie i utrzymanie budowli i urządzeń.

1) Łotewski Zarząd kolejowy przyznaje polskiemu Zarządowi kolejowemu używanie budowli i urządzeń, potrzebnych dla komunikacji kolejowej w myśl postanowień niniejszego Układu.

2) Zarząd kolejowy łotewski będzie utrzymywał w stanie odpowiadającym przepisom wszystkie budowle i urządzenia, znajdujące się na stacji zdawczo-odbiorczej oraz na szlaku między stacją zdawczo-odbiorczą a granicą państwową.

3) Bliższe warunki, w szczególności ewentualne zmiany odnośnie do budowli i urządzeń przeciętych granicą państwową zostaną zgodnie ustalone w miejscowej umowie dodatkowej (art. 7) *).

Postanowienia wykonawcze:

Interesowane Dyrekcje kolejowe winny się porozumieć co do robót, wychodzących poza ramy bieżącego utrzymania, o ile roboty dotyczą urządzeń, służących do wspólnego używania lub przeznaczonych do wyłącznego używania sąsiedniego Zarządu. W nagłych wypadkach lub w razie niebezpieczeństwa winien Zarząd, do którego należy utrzymanie, zarządzić potrzebne roboty i powiadomić o tem bezzwłocznie sąsiedni Zarząd.

Artykuł  6.

Prawa własności.

Wszystkie budowle i urządzenia, wymienione w artykule 5, stanowią własność Zarządu łotewskiego z wyjątkiem semaforu stacji Turmont (wraz z tarczą i przynależnemi urządzeniami) należącego do polskiego Zarządu kolejowego, a znajdującego się na terenie łotewskim.

Artykuł  7.

Porozumienie dodatkowe.

Zarządy kolejowe winny zawrzeć porozumienie dodatkowe, regulujące specjalne stosunki przejścia kolejowego (Miejscowe porozumienie dodatkowe, które w dalszym ciągu będzie nazywane "Porozumieniem Dodatkowem") *).

Postanowienia wykonawcze:

Do porozumienia dodatkowego należy dołączyć plan szlaku od granicy państwowej aż do stacji zdawczo-odbiorczej oraz plan stacji zdawczo-odbiorczej, na którym należy oznaczyć różnemi kolorami budowle i urządzenia, służące do wspólnego używania i te, które przekazano sąsiedniemu Zarządowi do wyłącznego używania. Do planu należy dołączyć wykaz budowli i urządzeń używanych w sposób wyżej wymieniony.

Artykuł  8.

Kwestje językowe.

1) Ustne i piśmienne porozumiewanie się służbowe na stacji zdawczo-odbiorczej i na szlaku między nią a granicą państwową będzie się odbywało w języku łotewskim. Dozwolonem jest jednak posługiwać się także innym językiem w wypadkach, gdy mogą być zrozumiane przez łotewskich funkcjonarjuszów (patrz także artykuł 26).

2) Korespondencja służbowa, telegraficzna i piśmienna między Zarządami kolejowemi obu Stron będzie się odbywać w języku francuskim.

Postanowienia wykonawcze:

1) Korespondencja pisemna i telegraficzna pomiędzy stacjami i urzędami obu umawiających się Stron odbywać się będzie w języku urzędowym kraju nadawczego i będzie zdawana przez jedną kolej drugiej kolei. Kolej, otrzymująca korespondencję, tłumaczy ją w razie potrzeby na stacji zdawczo-odbiorczej.

2) Interesowane Zarządy kolejowe wprowadzą dla zawiadomień stale powtarzających się w komunikacji kolejowej wzory dwujęzyczne, obopólnie omówione.

3) Pomieszczenia urzędowe, udzielone na stacji zdawczo-odbiorczej sąsiedniemu Zarządowi do wyłącznego używania, będą zaopatrzone napisami w językach urzędowych obu umawiających się Stron, przyczem napis w języku urzędowym miejscowego Zarządu należy umieścić na czele.

4) Stacja zdawczo - odbiorcza i graniczna winny wywieszać na odpowiedniem miejscu przesłane im przez sąsiednią kolej, w jej języku urzędowym, obwieszczenia urzędowe i rozkłady jazdy, mające istotne znaczenie dla ruchu.

Artykuł  9.

Pracownicy sąsiedniego Państwa na stacji zdawczo-odbiorczej i na szlaku między nią a granicą Państwa.

1) Przy wykonywaniu na stacji zdawczo-odbiorczej i na szlaku między nią a granicą państwową specjalnych czynności służbowych, które ze względu na swą istotę wymagają wykonania przez własne organy każdego Zarządu, może sąsiedni Zarząd posługiwać się własnymi pracownikami. Pracownicy ci winni wykonywać czynności służbowe według ustaw i przepisów, obowiązujących Zarząd wysyłający.

2) Na obszar sąsiedniego Państwa mogą być wysyłani pracownicy tylko w ilości niezbędnie potrzebnej.

3) Personel, używany na stacji granicznej i zdawczo-odbiorczej oraz na szlaku między granicą państwową a stacją zdawczo-odbiorczą, winien być obznajmiony z poszczególnemi postanowieniami i przepisami odnoszącemi się do służby na wymienionych stacjach i szlaku, oraz powinien, o ile jest czynny służbowo na stacji zdawczo-odbiorczej sąsiedniego Zarządu, umieć w zakresie potrzeb służbowych porozumieć się w języku oficjalnie uznanym w sąsiedniem Państwie.

Postanowienia wykonawcze:

1) Przy ocenie kwalifikacyj personelu, używanego na obszarze sąsiedniego Państwa, będą uznawane przepisy i egzaminy tego Zarządu, do którego należy ten personel.

2) Personel w czasie pobytu służbowego na obszarze sąsiedniego Państwa podlega przy wykonywaniu swojej służby zarządzeniom właściwych organów sąsiedniego Zarządu, o ile one w myśl postanowień miejscowego porozumienia dodatkowego są uprawnione do wydawania takich zarządzeń.

3) Personel w czasie służbowego pobytu na obszarze sąsiedniego Państwa może być w wyjątkowych wypadkach wezwany także do wykonywania służbowych czynności sąsiedniego Zarządu, o ile na to pozwala służba dla własnego Zarządu (art. 34).

4) Czy i którzy pracownicy mają mieszkać w sąsiedniem Państwie, będzie omówione w miejscowem porozumieniu dodatkowem.

Artykuł  10.

Ochrona pracowników sąsiedniego Państwa.

1) Pracownicy zajęci na obszarze sąsiedniego Państwa i posiadający przynależność państwową Państwa wysyłającego, zatrzymują swoją przynależność państwową. To samo stosuje się do członków rodziny i służby domowej, żyjących z nimi we wspólnem gospodarstwie domowem na obszarze sąsiedniego Państwa. W takim wypadku przez zamieszkanie, pobyt lub przez urodzenie nie nabywa się przynależności państwowej sąsiedniego Państwa.

2) Osobom, wymienionym w ustępie 1-ym, w czasie ich pobytu na obszarze sąsiedniego Państwa (patrz art. 16 i 17) poręcza się potrzebną ochronę. Pracowników należy uważać w Państwie sąsiedniem za urzędników w myśl ustawy karnej narówni z urzędnikami tego Państwa. W wypadkach zniewag i urazów cielesnych władze publiczne winny o ile to jest dopuszczalne, obok skargi prywatnej pokrzywdzonego, wnieść skargę ze swej strony. Strony umawiające się będą w danym razie korzystały z tej możliwości na rzecz czynnych na ich obszarze urzędników sąsiednich Zarządów w takiej samej mierze, jak na rzecz własnych urzędników.

3) Osoby, wymienione w ustępie (1), korzystają podczas pobytu na obszarze sąsiedniego Państwa:

a) z uwolnienia od wszelkiego rodzaju publiczno-prawnych świadczeń osobistych i rzeczowych,

b) z uwolnienia od pobieranych tam danin publicznych w takiej mierze, jakaby im przysługiwała, gdyby w sąsiedniem Państwie nie mieli ani miejsca zamieszkania ani miejsca pobytu.

4) Dzieci osób, wymienionych w ustępie 1, nie podlegają w sąsiedniem Państwie przymusowi szkolnemu.

5) Pracownicy, zajęci na obszarze sąsiedniego Państwa, podlegają pod względem dyscyplinarnego karania ich uchybień służbowych jedynie władzy dyscyplinarnej swych przełożonych władz w Państwie wysyłającem. Osądzenie z przyczyny popełnienia przez nich w wykonywaniu służby w Państwie przyjmującem czynów karalnych pozostawia się, o ile nie chodzi o obywateli Państwa przyjmującego, ojczystym władzom wyłącznie wówczas, gdy one tego żądają. Gdy takie żądanie zostanie przedstawione, Państwo przyjmujące powinno bezzwłocznie dostawić ściganego wyżej wymienionej władzy ojczystej. Żądanie to powinna władza właściwa do ścigania karnego, przedstawić władzy sądowej Państwa sąsiedniego o analogicznych kompetencjach *).

Artykuł  11.

Pomoc przy wykonywaniu służby.

1) Urzędnicy i pracownicy Stron umawiających się, czynni na stacji zdawczo odbiorczej i na szlaku kolejowym między nią a granicą państwową, będą się wzajemnie popierać przy wypełnianiu swych obowiązków służbowych, a w szczególności w celu przeszkadzania przekroczeniom i ich wykrycia.

2) Władze i urzędy jednej Strony umawiającej się będą udzielały potrzebnej ochrony urzędom i pracownikom drugiej Strony, czynnym służbowo na obszarze oznaczonym w ustępie (1) i będą spełniały ich wezwanie w tym względzie w takiej samej mierze, jak podobne wezwania swoich własnych urzędów i pracowników.

3) Właściwe urzędy Zarządów, biorących udział w komunikacji kolejowej, będą na bezpośrednie wezwanie urzędów drugiej Strony dochodziły w odpowiedni sposób, jakim jest stan faktyczny przekroczeń przepisów tej Strony, dotyczących dziedziny kolejowej, pocztowej, celnej i paszportowej, a popełnionych na obszarze oznaczonym w ustępie (1) tego artykułu, tudzież będą doręczały wezwania potrzebne do wdrożenia i przeprowadzenia postępowania dyscyplinarnego.

4) Wydatki w gotówce, powstałe wskutek załatwiania takich wezwań, winny być przez urząd wzywający bezpośrednio zwrócone urzędowi wezwanemu.

Artykuł  12.

Urzędnicy sprawujący nadzór.

1) Interesowany Zarząd ma prawo wykonywać przez własnych urzędników nadzór nad czynnościami służbowemi swoich własnych pracowników, dokonywanemi na obszarze sąsiedniego Państwa.

2) Urzędnicy ci winni się wstrzymywać od wszelkiego bezpośredniego mieszania się do służby eksploatacyjnej.

3) Przy przekraczaniu granicy i przy czasowym pobycie tych urzędników na obszarze sąsiedniego Państwa należy stosować postanowienia artykułu 16.

Postanowienie wykonawcze:

Sąsiedni Zarząd będzie podawać do wiadomości nazwiska tych urzędników.

Artykuł  13.

Występki służbowe.

1) Przy uchybieniach służbowych, dotyczących komunikacji kolejowej Zarząd kolejowy w którego okręgu leży miejsce czynu zarządzi dochodzenie w razie potrzeby w porozumieniu i z pomocą interesowanego Zarządu sąsiedniego Państwa. Wynik dochodzenia będzie podany do wiadomości sąsiedniego Zarządu, który wyda potrzebne zarządzenia i zawiadomi o nich drugi Zarząd. Pracownicy nie władający dostatecznie językiem urzędowym sąsiedniego Państwa będą mogli być przesłuchiwani na żądanie w rodowitym języku.

2) W razie znaczniejszego występku służbowego pracownika, Zarząd przełożony wycofa go na żądanie właściwego Zarządu sąsiedniego Państwa, ze służby na obszarze tego Państwa.

Artykuł  14.

Ubezpieczenia socjalne i ubezpieczenia od wypadków,

1) W stosunku do ubezpieczeń socjalnych i ubezpieczenia od wypadków pracowników kolejowych, delegowanych na stałe lub czasowo na obszar sąsiedniego Państwa obowiązują wyłącznie przepisy prawne tego Państwa, na którego obszarze ma siedzibę przełożony Zarząd tych pracowników. Ten sam przepis stosuje się także wówczas, gdy do wykonywania służbowych czynności personel jednego Zarządu będzie używany przez drugi Zarząd.

2) Do przeprowadzenia ubezpieczeń socjalnych i ubezpieczenia od wypadków tudzież do rozstrzygania sporów są właściwymi ubezpieczający, władze administracyjne lub sądy tego Państwa, którego przepisy prawne w myśl poprzedniego ustępu stosować należy.

3) Zaopatrzenie, przeprowadzone w myśl powyższych postanowień według przepisów prawnych drugiego Państwa, ma pod względem prawno-cywilnej odpowiedzialności przedsiębiorcy taki sam skutek prawny, jak zaopatrzenie przeprowadzone według własnych przepisów prawnych. Z ewentualnem prawem regresu może wystąpić wyłącznie jeden Zarząd kolejowy wobec drugiego.

Artykuł  15.

Opieka w razie choroby.

1) W wypadkach choroby i w innej nagłej potrzebie nie będzie się czyniło żadnej różnicy w udzielaniu pomocy pracownikom obu sąsiednich zarządów, oraz członkom ich rodzin, żyjących z nimi we wspólnem gospodarstwie.

2) Koszty z tego wynikłe zwróci Zarząd, do którego należy personel, Zarządowi udzielającemu pomocy.

Postanowienie wykonawcze:

Dla zwrotu kosztów, w myśl ustępu (2) jest potrzebne zaświadczenie lekarza konsultującego, wykazujące szczegółowo rodzaj pomocy.

Artykuł  16.

Przekraczanie granicy i czasowy pobyt w sąsiedniem Państwie.

1) Pracownikom każdej z obu umawiających się Stron, czynnym w służbie na przejściu kolejowem między Polską a Łotwą dozwala się na podstawie zaświadczenia, wystawionego przez właściwy urząd na przekraczanie granicy w wykonywaniu i celem wykonywania służby oraz na pobyt na terenie kolejowym, położonym w obrębie sąsiedniego Państwa w czasie służby i w czasie przerw służbowych i to bez paszportu i wiz. Zaświadczenie należy wystawić według umówionego wzoru na okres czasu dostosowany do okoliczności poszczególnego wypadku nie na dłużej jednak, niż na jeden rok, aby móc wyjść poza teren kolejowy, potrzeba zaświadczenia stacyjnego urzędu policyjnego, które będzie wystawiane na zasadzie zaświadczenia wymienionego w zdaniu pierwszem, i będzie ono ważne jedynie na obszarze gminy, do której należą stacje Zemgale lub Turmont lub na obszarze najbliższej gminy.

2) Personel winien nosić na obcym obszarze ubranie służbowe lub widoczne służbowe odznaki, o ile jest obowiązany je nosić w myśl przepisów w Państwie wysyłającem, lub o ile wchodzi w styczność z publicznością w wykonywaniu służby. Noszenie broni poza terenem kolejowym jest wzbronione.

3) Z zastrzeżeniem rewizji celnej personel ma prawo zabierać ze sobą przez granicę bez opłaty cła takie przedmioty, które są przeznaczone do osobistego użytku jednodniowego podczas służby i podczas jazdy do i ze służby.

4) Personel czynny w służbie na przejściu kolejowem będzie przewożony bezpłatnie między stacjami Zemgale i Turmont.

Postanowienia wykonawcze:

1) Wzór zaświadczenia, wymienionego w zdaniu 2 ustępu (1) niniejszego artykułu, podaje załącznik A. Zarządy obu Stron będą sobie podawały do wiadomości urzędy właściwe do wystawiania takich zaświadczeń.

2) Zaświadczenia te upoważniają także do wolnej jazdy w myśl ustępu (4) tego artykułu.

3) Drużyna pociągowa i parowozowa może przekraczać granicę na zasadzie wpisu nazwisk do dziennika pociągowego.

4) Umyślni, mający w przypadkach przerw połączeń telegraficznych i telefonicznych, doręczać zawiadomienia pisemne o ruchu pociągów, mogą przekraczać granicę także za okazaniem odnośnego zawiadomienia.

Artykuł  17.

Przekraczanie granicy i stały pobyt w sąsiedniem Państwie.

1) Pracownikom, czynnym służbowo na obszarze w sąsiedniem Państwie i tam mieszkającym oraz członkom ich rodzin tudzież ich służbie domowej, żyjącym z nimi we wspólnem gospodarstwie, dozwala się na podstawie dowodu tożsamości, wystawionego według umówionego wzoru przez przełożoną władzę pracownika, na przekraczanie granicy do i z własnego kraju oraz na pobyt w miejscu pełnienia służby, i to bez paszportu i wizy. Za miejsce pełnienia służby będzie uważany obszar gminy, do której należy stacja zdawczo-odbiorcza lub obszar gminy, który leży najbliżej, o ile miejscowe porozumienie dodatkowe nie przewiduje pod tym względem wyjątków.

2) Do tych pracowników należy odpowiednio stosować postanowienia ustępów 2 i 4 artykułu 16 z tą zmianą, że wolno im będzie nosić broń służbową także na drodze do i ze służby.

Postanowienia wykonawcze:

1) Wzory dowodów tożsamości, wymienionych w ustępie 1 tego artykułu, podają załączniki B i C.

2) Służba domowa, do której mają zastosowanie przepisy artykułu 17, powinna ograniczać się do jednej osoby na gospodarstwie jednego pracownika.

Artykuł  18.

Dowody tożsamości dla pracowników zatrudnionych w wagonach restauracyjnych i sypialnych.

1) Prywatni pracownicy, zatrudnieni w wagonach restauracyjnych i sypialnych Międzynarodowego Towarzystwa Wagonów Sypialnych, winni być zaopatrzeni w dowody tożsamości miejscowej władzy policyjnej, właściwej dla ich miejsca zamieszkania. Te dowody tożsamości winny zawierać imię i nazwisko, miejsce zamieszkania, przynależność państwową, podpis i fotografję właściciela, zaopatrzoną w pieczęć urzędową, pieczęć i podpis władzy wystawiającej a zarazem winny być zaopatrzone w zaświadczenie właściwej Dyrekcji kolejowej, do której należy stacja miecierzysta tych wagonów, co do rodzaju zajęcia pracownika w służbie wagonów restauracyjnych i sypialnych.

2) Wizy obcego Państwa nie wymaga się.

Artykuł  19.

Szczególne postanowienia celne.

1) Zarząd celny każdej Strony umawiającej się będzie z wyjątkiem wypadków podejrzenia o nadużycia i bez uszczerbku dla praw, które opiera na ustawodawstwie własnego Państwa, wzajemnie uznawał i pozostawi w stanie nienaruszonym plomby i pieczęcie, założone przez Zarząd celny drugiej Strony na takich towarach, które wysyłane bywają pod dozorem celnym; zastrzega się mu jednak prawo uzupełnienia plomb lub pieczęci przez nałożenie nowych znaków celnych.

2) Przedmioty, służące do służbowego użytku urzędów, położonych na obcym obszarze i tam zajętych pracowników, będą mogły być wwiezione i wywiezione bez cła, opłat i należności za urzędowem zaświadczeniem właściwego urzędu.

3) To samo dotyczy przedmiotów przesiedlenia, o ile chodzi o przedmioty, przeznaczone do własnego użytku pracowników oraz ich członków rodziny i służby, żyjących z nimi we wspólnem gospodarstwie.

4) Części zapasowe, zażądane od obcego Zarządu kolejowego w myśl międzynarodowych konwencyj o wzajemnem używaniu wagonów celem ich wymiany na uszkodzonym taborze, jako też zwracane uszkodzone części są wolne od cła, opłat i należności. W takim wypadku list przesyłkowy będzie służył za urzędowe zaświadczenie wysyłającego urzędu, co do przeznaczenia tych przedmiotów *).

Postanowienia wykonawcze do ustępu 3-go.

Zwolnienie od cła będzie pozostawało w granicach, przewidzianych w obowiązujących przepisach celnych, ale granica ustawowa nie będzie mniejsza od 1.500 łatów.

Artykuł  20.

Odpowiedzialność w wypadkach szkody.

1) Odpowiedzialność za szkody i wypadki w komunikacji kolejowej między granicą państwową a stacją zdawczo-odbiorczą, z wyłączeniem uszkodzenia tudzież całkowitego lub częściowego ubytku przewożonych towarów i bagażów podróżnych (patrz ustęp 7), określa się według ustaw i przepisów, obowiązujących w miejscu powstania szkody lub wypadku.

2) Za szkody, spowodowane działaniem sprzecznem z prawem lub zaniedbaniem personelu kolejowego, czynnego w służbie na przejściu kolejowem, odpowiada Zarząd kolejowy, który dostarczył personelu. Za personel jednego Zarządu, którego użył drugi Zarząd do wykonywania czynności służbowych, odpowiada jednak ten drugi Zarząd. Jeżeli szkoda została spowodowana przez pracowników obu Stron, lub jeżeli nie da się ustalić, kto spowodował szkodę, oba Zarządy odpowiadają wówczas w równych częściach.

3) Za wypadki, powstałe wskutek złego utrzymywania stacyj, szlaku, znajdujących się w stanie czynnym parowozów i wagonów silnikowych, odpowiada ten Zarząd, do którego należy utrzymanie stacyj, szlaku, parowozu lub wagonu silnikowego.

4) Za wypadki powstałe wskutek złego utrzymywania wagonów lub innego niewymienionego pod 3) taboru kolejowego, odpowiada Zarząd, który jako ostatni przejął technicznie ten tabor.

5) Zarządy kolejowe nie odpowiadają względem siebie za szkodę, powstałą wskutek siły wyższej. Jeżeli szkoda powstała wskutek przypadku, który nie może być uważany za siłę wyższą, odpowiada za nią ten Zarząd kolejowy, na którego szlaku szkoda powstała. Każdy Zarząd ponosi jednak sam szkodę, dotyczącą personelu lub materjału kolejowego, która powstała wskutek przypadku przy prowadzeniu pociągu między granicą państwową a stacją zdawczo-odbiorczą.

6) Każdy Zarząd ma prawo regresu do drugiego Zarządu, jeżeli został zobowiązany prawomocnym wyrokiem sądowym do zwrócenia szkody, za którą drugi Zarząd w myśl poprzednich postanowień ma odpowiadać w całości lub w części. Prawo regresu służy również wtedy, gdy oba Zarządy umówiły się, że jeden z nich ma załatwiać roszczenia odszkodowawcze, chociaż drugi Zarząd odpowiada za szkody w całości lub w części. Ugody, uznania lub wyroki zaoczne mają jednak moc obowiązującą względem drugiego Zarządu tylko wtedy, gdy on się na nie zgodził lub gdy na zapytanie mimo upomnienia nie złożył w terminie odpowiednio oznaczonym oświadczenia.

7) Powyższe postanowienia nie naruszają w niczem stosowania odmiennych postanowień o odszkodowaniach z umowy o przewóz, zawartych w regulaminach o przewozach kolejowych.

Postanowienia wykonawcze:

Dochodzenia w sprawie szkód i wypadków, wymienionych w ustępach 1 do 6, będzie wdrażał zawsze ten Zarząd, na którego szlaku lub stacji zdarzył się wypadek lub szkoda. Jeżeli według tymczasowego ustalenia tego Zarządu może być mowa o odpowiedzialności lub współodpowiedzialności drugiego Zarządu, należy ten drugi Zarząd o tem bezzwłocznie zawiadomić. Dalsze dochodzenia celem ostatecznego ustalenia przyczyn wypadku lub szkody będą wówczas przedsięwzięte przez delegatów obu Zarządów za obopólnem porozumieniem się. Jeżeli chodzi o stwierdzenie szkody przy przesyłkach pocztowych, przewożonych w wagonach pocztowych, lub w wagonach towarowych, należy zaprosić do wzięcia udziału w dochodzeniach Zarząd pocztowy, co jednak nie przesądza ostatecznego ustalenia wysokości szkody.

Artykuł  21.

Stacje odprawy celnej i rewizji paszportów.

1) Dla odprawy celnej i rewizji paszportów będą przeznaczone następujące stacje:

ze strony polskiej stacja Turmont,

ze strony łotewskiej stacja Zemgale.

2) O ile pozwolą warunki miejscowe, Rządy obu umawiających się Stron zawrą osobną umowę co do dokonywania przez polskich i łotewskich pracowników wspólnej odprawy celnej i rewizji paszportowej na stacji zdawczo-odbiorczej *).

3) Każda Strona umawiająca się ma prawo posyłać swych pracowników w pociągach przechodzących granicę do najbliższej stacji postoju na obszarze drugiej Strony i zpowrotem, w celu wykonywania na własnym obszarze od i do granicy nadzoru celnego i policji paszportowej. Do pracowników tych, którzy także mają prawo chodzić pieszo do tych stacyj, należy odpowiednio stosować postanowienia artykułu 16.

Artykuł  22.

Wykonywanie służby ruchu między granicą państwową a stacją zdawczo-odbiorczą oraz na stacji zdawczo-odbiorczej.

1) Między granicą państwową a stacją zdawczo-odbiorczą prowadzić będzie ruch pociągów, służących do wzajemnej komunikacji kolejowej polski Zarząd kolejowy za zwrotem kosztów prowadzenia pociągu (patrz artykuł 31).

2) Pozatem służbę na szlaku między granicą państwową a stacją zdawczo-odbiorczą, jak również całą służbę na stacji zdawczo-odbiorczej, wykonywać będzie zasadniczo Zarząd miejscowy. Wyjątek stanowi służba związana ze zdawaniem wagonów i towarów (patrz art. 9).

Postanowienia wykonawcze:

1) Zestawienie pociągów osobowych będzie ustalone na naradach interesowanych Zarządów kolejowych nad rozkładami jazdy pociągów; oczyszczanie, oświetlanie i ogrzewanie tych pociągów - w miejscowem porozumieniu dodatkowem.

2) Dla ustawienia pociągu miarodajne są przepisy ruchu Zarządu, prowadzącego ruch pociągu, o ile niema odmiennych postanowień w miejscowem porozumieniu dodatkowem.

3) Szczegóły używania stacji zdawczo-odbiorczej pod względem ruchu oraz szczegóły zdawania i przejmowania wagonów, bagażu i towarów, wykonywania służby przetokowej i zatrudnienia obcego personelu, jak również szczegóły prowadzenia ruchu pociągów na szlaku między granicą państwową a stacją zdawczo-odbiorczą i na samej stacji zdawczo-odbiorczej zostaną uregulowane w miejscowem porozumieniu dodatkowem. Sporządzanie i używanie dokumentów zdawczych (wykazy pociągowe, wykazy ładunkowe, wykazy zdawcze, bagażowe i towarowe) mogą być także oddzielnie omówione.

4) W jakiej mierze wolno będzie w drodze wyjątku używać parowozów pociągowych Zarządu sąsiedniego do przetaczania wagonów na stacji zdawczo-odbiorczej, zostanie uregulowane w miejscowem porozumieniu dodatkowem.

5) Parowozy, które będą używane na obcej kolei, winny odpowiadać urządzeniom technicznym tej kolei.

6) Zarządy kolejowe dostarczą sobie wzajemnie zawczasu i bezpłatnie przepisów, okólników i podręczników, potrzebnych dla wykonywania służby na przejściu kolejowem. W nagłych wypadkach może zawiadowca stacji zdawczo-odbiorczej zwrócić się w tym względzie bezpośrednio do zawiadowcy sąsiedniej stacji drugiego Zarządu.

7) Zarząd sąsiedni należy zawiadomić zawczasu o wszystkich zmianach, dotyczących wykonywania służby na przejścu kolejowem i to tak, aby Zarząd ten miał możność pouczyć swój personel. W szczególności należy podawać do wiadomości zmiany przepisów ruchu, jako też zmiany w urządzeniach na stacji zdawczo-odbiorczej i na szlaku między tą stacją a granicą państwową, o ile zmiany te mają znaczenie dla wykonywania służby.

Artykuł  23.

Ogrzewanie, oczyszczanie i oświetlanie budowli i urządzeń.

Ogrzewanie, oczyszczanie, oświetlanie i t. p. budynków i innych urządzeń, służących do komunikacji przez przejścia kolejowe, należy do Zarządu miejscowego.

Postanowienie wykonawcze:

Ewentualne odchylenia będą uzgadniane w miejscowem porozumieniu dodatkowem.

Artykuł  24.

Przerwy w ruchu i przewozach.

Interesowane Zarządy kolejowe winny się wzajemnie zawiadamiać o wszystkich przeszkodach w ruchu i w przewozach przez przejścia graniczne. W razie potrzeby mają się one porozumieć jak należy przeszkody te usunąć.

Postanowienia wykonawcze:

1) Urzędy sąsiedniego Zarządu, do których należy w razie przeszkód w ruchu wysyłać przepisane zawiadomienia, wyznaczone zostaną w miejscowem porozumieniu dodatkowem.

2) Interesowane Zarządy kolejowe uzgodnią w miarę możności dla każdego okresu rozkładu jazdy środki zaradcze, mające zapobiec zatorom na ich sieci kolejowej w razie przeszkód lub trudności w ruchu.

Artykuł  25.

Udzielanie pomocy w razie wypadków i przeszkód ruchu.

1) Zarządy kolejowe będą sobie udzielały nawzajem na żądanie pomocy w razie wypadków kolejowych i przeszkód w ruchu na ich szlakach i stacjach.

2) Pociągi ratownicze i ich załoga przechodzą granicę bez formalności celnych i paszportowych i winny wrócić niezwłocznie po udzieleniu pomocy.

Postanowienia wykonawcze:

1) Interesowane Zarządy kolejowe uzgodnią w miejscowem porozumieniu dodatkowem miejsce, do którego mają sobie udzielać pomocy oraz dalsze szczegóły udzielania pomocy.

2) Pociąg ratowniczy będzie zasadniczo konwojowany aż do miejsca wypadku przez urzędnika Zarządu, w którego okręgu wypadek się zdarzył. O ile zwłoka groziłaby niebezpieczeństwem, może objąć konwojowanie również urzędnik Zarządu udzielającego pomocy. Urzędnik taki odpowiada za zachowanie przepisów bezpieczeństwa ruchu; w tym względzie personel pociągu ratowniczego ma stosować się do jego zarządzeń służbowych.

3) Kierownik załogi pociągu ratowniczego winien przy pracach ratunkowych i uprzątaniu toru działać wedle wskazówek kierownika prac ratunkowych na miejscu wypadku.

4) Parowóz Zarządu sąsiedniego może być użyty przez Zarząd miejscowy do udzielania pomocy jedynie wtedy, gdy to jest możliwe bez ujmy dla ruchu pociągów Zarządu sąsiedniego.

Artykuł  26.

Zgłaszanie pociągów.

Zgłaszanie pociągów między posterunkami, które są położone po obu stronach granicy i które będą wskazane w miejscowem porozumieniu dodatkowem, winno odbywać się według przepisów Zarządu prowadzącego ruch pociągów i w jego języku urzędowym. To samo stosuje się przy wydawaniu personelowi pociągu piśmiennych wskazówek i rozkazów.

Postanowienie wykonawcze:

Odchylenia od powyższego należy ustalić w miejscowem porozumieniu dodatkowem.

Artykuł  27.

Przewody telegraficzne, telefoniczne i blokowe.

1) Wszystkie kolejowe przewody telegraficzne, telefoniczne i inne tym podobne kończą się na stacji granicznej lub na stacji zdawczo-odbiorczej.

2) Personel Zarządu sąsiedniego, pełniący służbę na stacji zdawczo-odbiorczej, ma prawo między stacją zdawczo-odbiorczą a stacją graniczną sąsiedniego Państwa korzystać bezpłatnie w celach służbowych z kolejowych urządzeń telegraficznych i telefonicznych dla komunikacji przez przejścia kolejowe.

Postanowienia wykonawcze:

1) Pomiędzy obustronnemi stacjami granicznemi powinny w zasadzie znajdować się:

a) przewód telegraficzny dla ogólnej wymiany telegramów służbowych,

b) przewód dla zgłaszania pociągów w drodze telegraficznej lub za pośrednictwem przyrządów berłowych,

c) przewód telefoniczny międzystacyjny,

d) w razie potrzeby przewód dzwonkowy.

Odchylenia mogą być uzgodnione w miejscowem porozumieniu dodatkowem.

2) W miejscowem porozumieniu dodatkowem należy szczegółowo uregulować okresy czasu, w których są obsadzone aparaty telegraficzne i telefoniczne, postępowanie przy nadawaniu telegramów służbowych oraz postępowanie przy zgłaszaniu i usuwaniu przeszkód w działaniu przewodów.

Artykuł  28.

Pomieszczenia służbowe.

Zarząd miejscowy udziela urzędom Państwa sąsiedniego pomieszczeń służbowych i noclegowych, potrzebnych dla jego personelu. Co do dostarczenia mieszkań winny mieć odpowiednie zastosowanie postanowienia artykułu 35.

Postanowienia wykonawcze:

Pomieszczenia służbowe i noclegowe winny być dostatecznie oświetlone, ogrzane i urządzone oraz zapewniać odpowiednie warunki zdrowotne. W pomieszczeniach lub w ich bezpośredniej bliskości należy umożliwić personelowi gotowanie i mycie się i urządzić ustępy.

Artykuł  29.

Godziny urzędowe załatwiania czynności zdawczo-odbiorczych.

Dla stacji zdawczo-odbiorczej należy uzgodnić godziny urzędowe dla zdawania i przejmowania pociągów towarowych z uwzględnieniem potrzeb komunikacji, sprawności urządzeń kolejowych i rozkładu jazdy pociągów.

Postanowienia wykonawcze:

1) Zdawanie i przyjmowanie pociągów towarowych nie będzie się odbywało w następujące dnie świąteczne: Nowy Rok i pierwsze dnie Wielkiej Nocy, Zesłania Ducha Świętego i Bożego Narodzenia.

2) Wyjątki od powyższego, jak również ruch pociągów towarowych w niedziele i inne dnie świąteczne uregulują zgodnie z potrzebą Zarządy sąsiednie. Uregulowanie to nie narusza postanowień ustępu 3 § 3 Umowy o wzajemnem używaniu wagonów towarowych w komunikacji międzynarodowej (R. I. V.).

Artykuł  30.

Przesyłanie kolejowych telegramów służbowych i t. d.

Przesyłanie wzajemnej kolejowej korespondencji służbowej, telegraficznej, telefonicznej i listowej, jak również przewóz druków kolejowych (bilety, taryfy i t. p.) jest dozwolony i wolny od opłaty, o ile użyte będą do tego urządzenia kolejowe. To samo stosuje się do pieniędzy służbowych celem wywozu dochodów, uzyskanych na stacji zdawczo-odbiorczej dla sąsiednich Zarządów.

Postanowienie wykonawcze:

Służbową korespondencję Zarządów kolejowych będzie Rząd sąsiedni na stacji zdawczo-odbiorczej za wykazem zdawczym przyjmował i dalej ją przesyłał.

Artykuł  31.

Odszkodowanie za świadczenia przy prowadzeniu pociągów.

Zarząd miejscowy winien uiszczać Zarządowi sąsiedniemu za świadczenia przy prowadzeniu pociągów odszkodowanie, obliczane na podstawie wykonanych pociągo-kilometrów.

Postanowienia wykonawcze:

1) Stawki kosztów pociągo-kilometra pociągów pasażerskich i pociągów towarowych lub wspólne dla obu rodzajów pociągów uzgodnione zostaną między Centralnemi Zarządami kolejowemi i będą badane w miarę potrzeby co roku.

2) Przy obliczaniu pociągo-kilometrów miarodajną jest długość szlaku od granicy państwowej do środka stacji zdawczo-odbiorczej.

3) Koszty pociągu ratowniczego ponosi Zarząd, którego urzędnicy zażądali tego pociągu. Liczyć się będzie koszty własne wraz z kosztami za materjał ratunkowy oraz za personel ratowniczy za okres czasu od wysłania pociągu ze stacji macierzystej aż do powrotu na tę stację, z doliczeniem 10-cio procentowego dodatku na administrację. To samo stosuje się przy wysyłaniu parowozów pomocniczych i pługów odśnieżnych.

Artykuł  32.

Wynagrodzenie za pomieszczenia służbowe i za szczególne świadczenia Zarządu sąsiedniego.

1) Zarząd sąsiedni winien płacić wynagrodzenie tylko za używanie tych urządzeń, budowli, mieszkań, pomieszczeń służbowych i dyżurnych, stanowisk dla parowozów i t. d. na stacji zdawczo-odbiorczej, które służą wyłącznie dla jego celu (patrz artykuły 7 i 35).

2) To samo stosuje się do wynagrodzenia za świadczenia personalne.

Postanowienia wykonawcze:

1) Wynagrodzenie wedle ustępu 1 artykułu niniejszego należy wypłacać w formie czynszów najmu. Czynsze te zostaną uzgodnione między Centralnemi Zarządami kolejowemi obu Stron i będą badane w miarę potrzeby co roku.

2) Koszty własne za oświetlanie, ogrzewanie i oczyszczenie, dokonane dla wyłącznych celów służbowych Zarządu sąsiedniego, będą obliczane z doliczeniem 10-cio procentowego dodatku na administrację.

3) W razie potrzeby dokonania na stacji zdawczo-odbiorczej małych napraw parowozów i narzędzi Zarządu sąsiedniego, wykona je Zarząd stacji zdawczo-odbiorczej. Za naprawy należy obliczać Zarządowi sąsiedniemu koszty własne z doliczeniem stuprocentowego dodatku na administrację.

4) W miejscowej umowie dodatkowej należy ustalić czy i na jakich warunkach wydawane będą Zarządowi sąsiedniemu na stacji zdawczo-odbiorczej materjały eksploatacyjne (paliwo, świetliwo, smary i t. p.). Należy za nie liczyć koszty własne z 10-cio procentowym dodatkiem na administrację.

5) Wynagrodzenie należne według ustępu 2 artykułu niniejszego zostanie również ustalone w miejscowem porozumieniu dodatkowem.

Artykuł  33.

Koszty przy przerwach ruchu.

W razie czasowej przerwy komunikacji przez przejście kolejowe, nie ustaje obowiązek ponoszenia tych kosztów, które powstały także podczas trwania przerwy.

Artykuł  34.

Wynagrodzenie za inne świadczenia.

1) Za świadczenia Zarządu miejscowego dla Zarządu sąsiedniego niewyszczególnione w Układzie niniejszym, Zarząd sąsiedni zwróci Zarządowi miejscowemu jego koszty własne.

2) O ile w Układzie niniejszym nie uzgodniono wyraźnie zapłaty dodatku na administrację, zrzekają się go obie Strony.

Artykuł  35.

Nowe budowle i urządzenia.

1) Zarządy kolejowe Stron umawiających się winny od wypadku do wypadku porozumieć się co do wznoszenia nowych budowli i urządzeń jak również co do odbudowy, zmian, uzupełnień i rozwoju istniejących budowli wraz z urządzeniami, potrzebnych Zarządowi sąsiedniemu do wyłącznego używania.

2) Jednocześnie należy się ułożyć co do czynszu najmu. Koszty wykonania ponosi w każdym wypadku Zarząd miejscowy.

Artykuł  36.

Wyrównania rachunków.

1) Rachunki na sumy, przypadające do zapłaty na podstawie Układu niniejszego, należy wzajemnie sobie przedkładać kwartalnie i to najpóźniej do połowy następnego kwartału. Wypłatę należy uskuteczniać w ciągu 30 dni po otrzymaniu rachunku. W razie zwłoki w zapłacie należy płacić 6 od sta rocznie tytułem odsetek zwłoki.

2) Obrachunki, dotyczące należności wagonowych, przewozowych oraz innych należności, które są lub będą osobno umówione, nie podpadają pod niniejsze postanowienia.

3) Kwestjonowanie rachunków nie może opóźniać wypłaty. Wynikające z zakwestjonowania rachunku obciążenia i zapisanie na dobro, należy przeprowadzić w następnym rachunku. Zapłata rachunku nie stanowi uznania jego słuszności. Prawo do badania na miejscu załączników do rachunków i do podnoszenia dalszych roszczeń pozostaje nienaruszone. O przedmiocie tego badania należy sporządzić protokół, który podpiszą zastępcy obu Zarządów kolejowych.

4) Prawo do badania gaśnie w ciągu 6 miesięcy po otrzymaniu rachunku przez Zarząd obowiązany do zapłaty. Prawo naczelnych władz obu Zarządów do podnoszenia zarzutów i po tym terminie pozostaje nienaruszone.

5) Zarząd, obowiązany do zapłaty, winien wypłacać nie później niż dnia 15 pierwszego miesiąca każdego kwartału zaliczkę na poczet swych zobowiązań za ubiegły kwartał. Zaliczka ta ma być wypłaconą w zaokrąglonej sumie w wysokości siedemdziesięciu procentów sumy, należnej z ostatniego zamknięcia obrachunku. Centralne Zarządy kolejowe obu Stron mogą jednak umówić się co do czasowego zawieszenia wypłaty zaliczek.

6) Zarządy kolejowe ręczą sobie wzajemnie za wypłatę należności przypadających od innych urzędów, wykonujących służbę na przejściu kolejowem i pośredniczą w wypełnianiu takich zobowiązań.

Artykuł  37.

Rozrachunek z wpływów przewozowych.

Wpływy z przewozów będą obliczane na podstawie osobnych umów, jakie będą zawarte przez interesowane Zarządy kolejowe.

Artykuł  38.

Wyrównanie wypłat.

1) Jeżeli w miejscowej umowie dodatkowej nie przewidziano wypłat w dolarach U. S. A. wszelkie wypłaty z rozrachunków, wynikających z niniejszego Układu, należy obliczać w walucie tego Państwa, w którem ma siedzibę Zarząd, uprawniony do przedstawiania rachunku. Wyrównywać należy tylko nadwyżkę.

2) Sposób przerachowania wzajemnych należności ustalą centralne Zarządy kolejowe obu umawiających się Stron, które w razie potrzeby również porozumieją się w celu możliwego uniezależnienia wypłat od wahań walutowych.

Artykuł  39.

Podatki i daniny.

Podatki i daniny, obciążające przedmioty, których wyłączne używanie przysługuje Zarządowi obcemu, należy zwrócić Zarządowi miejscowemu w całości z doliczeniem 10-cio procentowego dodatku na administrację.

Artykuł  40.

Rewizja oraz zmiany Układu i postanowień wykonawczych.

1) Rząd polski i łotewski mogą raz w roku kalendarzowym przedstawić drugiej Stronie wniosek o rewizję Układu.

2) Rząd polski i Rząd łotewski mają prawo każdego czasu zażądać rewizji postanowień wykonawczych, zawartych w niniejszym Układzie.

3) Strona, która przedstawiła wniosek o zmianę Układu, winna drugiej Stronie przedłożyć odpowiedni projekt. Strona przeciwna winna najpóźniej w przeciągu dwóch miesięcy zająć co do tego stanowisko i może przedłożyć w danym wypadku projekt przeciwny. Następnie winny być rozpoczęte rokowania.

4) Pozatem postanowienia wykonawcze z dziedziny kolejowej mogą być zmienione za obopólnem porozumieniem się polskiego i łotewskiego Centralnego Zarządu kolejowego.

Artykuł  41.

Sąd rozjemczy.

1) Spory, wynikające z Układu niniejszego lub w miejscowem porozumieniu dodatkowem, rozstrzyga Sąd rozjemczy, jeżeli sporów nie można załatwić w drodze korespondencyjnej lub na wspólnych konferencjach. W skład Sądu wchodzą: Przewodniczący, mianowany przez Rządy obu Stron i po jednym sędzim rozjemczym, mianowanym przez każdą ze Stron umawiających się. Sąd rozjemczy będzie się zbierał tylko od wypadku do wypadku. Gdyby Rządy nie mogły się zgodzić na osobę Przewodniczącego, uproszą Prezydenta Szwajcarskich Kolei Związkowych, by wyznaczył przewodniczącego fachowego z pośród obywateli trzeciego Państwa.

2) Każda Strona umawiająca się zapłaci ewentualne należytości zamianowanego przez nią sędziego rozjemczego. Należytości Przewodniczącego i koszty ogólne Sądu rozjemczego pokryją obie Strony po połowie.

3) O procedurze i miejscu rozprawy Sądu rozjemczego rozstrzyga Przewodniczący.

Artykuł  42.

Język Układu.

Układ niniejszy spisano w języku francuskim w dwu egzemplarzach, z których każda Strona umawiająca się otrzymuje po jednym egzemplarzu.

Artykuł  43.

Wejście w życie i czas trwania Układu.

Układ niniejszy podlega ratyfikacji. Dokumenty ratyfikacyjne będą wymienione jaknajrychlej w Warszawie. Układ wejdzie w życie trzydziestego dnia po wymianie dokumentów ratyfikacyjnych i będzie obowiązywać tak długo, dopóki go jedna ze Stron nie wypowie na sześć miesięcy naprzód. Z chwilą wejścia w życie tego Układu traci moc obowiązującą tymczasowy układ z 8.II.1923 r. o ruchu granicznym Turmont - Zemgale.

NA DOWÓD CZEGO wymienieni Pełnomocnicy podpisali niniejszy Układ i przyłożyli doń swe pieczęcie.

Sporządzono w Rydze, dnia 12 lutego 1929 r.

_________

*) Patrz protokół końcowy.

PROTOKÓŁ KOŃCOWY.

Przy podpisaniu niniejszego Układu Pełnomocnicy obu umawiających się Stron ugodzili się co do następujących postanowień:

A. Do ustępu 1 artykułu 1.

Postanowienia artykułów: 8, 19, 20, 24, 25, 30, 31 ustęp 3 i 36 będą odpowiednio stosowane także poza szlakiem wymienionym w ustępie 1 artykułu 1, a postanowienia artykułów: 9 ustęp 3, 15, 16, 21, 26 i 27 - na stacji Turmont i na szlaku między tą stacją a granicą państwową.

B. Do artykułu 3.

Do czasu wybudowania na stacji Turmont parowozowni dla polskich parowozów, koleje łotewskie dostarczą na stacji Griva potrzebnych stanowisk dla tych parowozów. Budowa parowozowni na stacji Turmont powinna być dokonaną do 1 listopada 1929 r.

C. Do artykułu 7.

Rokowania o zawarcie porozumienia dodatkowego powinny się rozpocząć natychmiast po podpisaniu niniejszego Układu.

D. Do artykułu 10.

Istnieje zgoda Stron co do następujących punktów:

a) zwolnienie od danin publicznych nie odnosi się do opłat celnych (patrz jednak artykuł 19), monopolowych i innych opłat spożywczych.

b) Naruszań przepisów paszportowych, celnych i podatkowych, tudzież postanowień zakazujących lub ograniczających wwóz lub wywóz, nie należy nigdy uważać za czyny popełnione w wykonywaniu służby.

c) Zastrzega się udzielanie prawa azylu według ogólnych zasad prawnych.

d) O wdrożeniu ścigania karnego przeciw pracownikowi zajętemu na obszarze sąsiedniego Państwa należy bezzwłocznie zawiadamiać przełożoną władzę służbową ściganego.

e) Uregulowanie kwestji, która władza ma rozstrzygać o wniosku na przekazanie zasądzenia i na dostawienie ściganego, pozostawia się każdej umawiającej się Stronie.

E. Do artykułu 19.

Tabor, używany przez koleje do przewozów na zasadzie niniejszego Układu, będzie wolny od wszystkich formalności i opłat celnych.

F. Do artykułu 21.

a) Obie umawiające się Strony są zgodne co do tego, że do czasu uregulowania sprawy formalności celnych i paszportowych w osobnej umowie, przewidzianej w ustępie 2 artykułu 21, odprawa celna i rewizja paszportów w ruchu kolejowym między stacjami Turmont i Zemgale mogą być wykonywane z zastosowaniem następujących odchyleń od zasady, umówionej w art. 21:

Rewizja paszportów i odprawa celna podróżnych oraz ręcznego bagażu dokonywane będą w pociągu; w czasie jazdy z Polski do Łotwy dokończą ich polscy funkcjonarjusze na stacji Turmont; od tej stacji rozpoczynać będą kontrolę łotewscy funkcjonarjusze. Rewizja paszportów i odprawa celna w czasie jazdy z Łotwy do Polski będzie dokończoną na stacji Zemgale przez funkcjonarjuszów łotewskich, a począwszy od tej stacji dokonywać ich będą w pociągu polscy funkcjonarjusze.

Bagaż podróżnych, przewożony za dowodami i przesyłki nadzwyczajne oraz towary łatwo psujące się przewożone z Łotwy do Polski mogą być rewidowane w Zemgale przez funkcjonarjuszów polskich.

Funkcjonarjusze obu umawiających się Stron będą dokonywali swych czynności służbowych zgodnie z przepisami, obowiązującemi w ich państwach. Władze obu z tych państw udzielą w razie potrzeby pełnego poparcia funkcjonarjuszom celnym i paszportowym drugiego kraju w czasie pełnienia czynności służbowych na obcym obszarze, w szczególności gdy chodzi o przewiezienie na sąsiednie terytorjum przedmiotów, skonfiskowanych lub zatrzymanych.

Polscy funkcjonarjusze celni są upoważnieni do obecności na stacji Zemgale przy naładunku, przeładunku i przewadze towarów, przewożonych z Łotwy do Polski i po dokonaniu odprawy przez łotewskich funkcjonarjuszów do nakładania plomb, zamków i innych celnych zabezpieczeń na wagony lub przesyłki oddzielne.

b) Oba Zarządy kolejowe dołożą starań, aby do przesyłek towarowych były dołączane przepisane dokumenty celne, które mają być wręczane urzędowi celnemu Państwa sąsiedniego. O ile sprawa tychże dokumentów nie będzie uregulowana inaczej przez Zarządy celne obu umawiających się Stron, należy postępować jak następuje: do przesyłek towarowych, przewożonych do Polski lub przez Polskę należy dołączać deklarację nadawcy, przeznaczoną dla polskiego urzędu celnego, w dwóch egzemplarzach; dla łotewskiego urzędu celnego wymagana jest kopia listu przewozowego z napisem "celny dokument"; pozatem kolej prowadząca ruch przez granicę celną, powinna po przybyciu każdego pociągu, w którego skład wchodzi co najmniej jeden wagon naładowany, wręczyć wejściowemu urzędowi celnemu dwa egzemplarze wykazu zdawczego oraz listę ładunkową w dwóch egzemplarzach, wymaganą przez łotewskie władze celne dla każdego wagonu, a przez polskie władze celne dla każdego wagonu, zawierającego przesyłki zbiorowe.

Bagaże powinny być zgłoszone urzędowi celnemu przez wręczenie bagażowego wykazu zdawczego w dwóch egzemplarzach.

Sporządzono w Rydze, dnia 12 lutego 1929 r.

ZAŁĄCZNIKI

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.

..................................................

ZAŁĄCZNIK A

ZAŚWIADCZENIE Nr. .....

grafika

ZAŁĄCZNIK B

DOWÓD TOŻSAMOŚCI Nr. .....

grafika

ZAŁĄCZNIK C

DOWÓD TOŻSAMOŚCI Nr. .....

grafika

Zaznajomiwszy się z powyższym Układem i protokółem końcowym, uznaliśmy je i uznajemy za słuszne zarówno w całości, jak i każde z zawartych w nich postanowień; oświadczamy, że są przyjęte, ratyfikowane i potwierdzone, i przyrzekamy, że będą niezmiennie zachowywane.

Na dowód czego wydaliśmy Akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej.

W Warszawie, dnia 15 sierpnia 1929 r.

• Identyfikator: Dz.U.1930.15.106
• Rodzaj: Umowa międzynarodowa
• Tytuł: Łotwa-Polska. Układ o komunikacji kolejowej. Ryga.1929.02.12.
• Data aktu: 12/02/1929
• Data ogłoszenia: 06/03/1930
• Data wejścia w życie: 24/02/1930