Rzecznik Praw Pacjenta w październiku 2018 r. uznał praktyki stosowane przez Mazowiecki Szpital Wojewódzki w Siedlcach Sp. z o.o. za naruszające zbiorowe prawa pacjentów do dokumentacji medycznej.

Po 4 maja pierwsza kopia dokumentacji medycznej za darmo - czytaj tutaj>>

Szpital pobierał od pacjentów opłaty wyższe niż maksymalne za jedną stronę kopii, wyciągu lub odpisu dokumentacji medycznej oraz za udostępnianie jej na informatycznym nośniku danych. Doliczał do opłat koszt wysłania dokumentacji pocztą.

Sprawdź w LEX: Czy wydanie wyniku badania wymaga potwierdzenia jego odbioru? >
 

Skarga szpitala do WSA

Rzecznik nakazał szpitalowi zwrot kosztów pobranych od pacjentów. Szpital z tą decyzją się nie zgodził i skierował skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Skarżący wskazał, że skoro opłata za czynności udostępnienia dokumentacji medycznej nie ma charakteru daninowego, natomiast jest ustaloną ceną za wykonanie usługi, trudno uznać, iż realizacja przesyłki pocztowej, która w obowiązującej obecnie cenie usług Poczty Polskiej wynosi 5,20 zł, jest ekwiwalentna do przyjętej stawki 0,32 zł za jedną stronę kopii lub wydruku dokumentacji medycznej.

 


Skarżący podkreślił, że nadanie przesyłki pocztowej nie jest jedynym kosztem, ponieważ na udostępnienie dokumentacji medycznej składa się wiele innych czynności, m.in odszukanie dokumentacji, transport wewnętrzny, czynność skopiowania itd.

Sprawdź w LEX: Czy przyjmując pacjenta do szpitala można w dokumentacji medycznej odnotować potrzebę pomocy duchowej bądź jej brak? >

Sąd oddala skargę

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie 20 lutego 2019 r. uznał skargę szpitala za niezasadną. Stwierdził, że spór dotyczył interpretacji przepisów regulujących opłaty za udostępnianie dokumentacji medycznej (art. 23 ust. 1, art. 26 ust 1 i 2 w zw. z art. 28 ust. 1 i 4 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta).

Sprawdź w LEX: Czy istnieją ograniczenia co do liczby wydawanych przez pacjenta upoważnień do dokumentacji medycznej? >

Skarżący stał bowiem na stanowisku, że przepis ustawy reguluje jedynie wysokość opłaty za udostępnianie dokumentacji, nie mówi natomiast nic o kosztach jej wydania powstałych po sporządzeniu wyciągu.

W ocenie sądu I instancji Rzecznik Praw Pacjenta zasadnie, w prawidłowo ustalił naruszenie prawa pacjentów do dokumentacji medycznej.

Słusznie zatem Rzecznik przyjął, że udzielający świadczeń zdrowotnych szpital nie może do opłat doliczać dodatkowych kosztów. Wobec tego maksymalne opłaty za udostępnienie dokumentacji medycznej są określone w wysokości brutto. Ustawa nie przewiduje jakichkolwiek dodatkowych opłat.

Sprawdź w LEX: Czy pogotowie ratunkowe na wniosek żony pacjenta może wydać dokumentację medyczną osoby, która zmarła dwa lata temu? >

Skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego skierował szpital. W skardze kasacyjnej zarzucił orzeczeniu I instancji:

  • błędnie ustalono, że szpital przekroczył maksymalny limit opłat za udostępnienie dokumentacji
  • koszt wysyłki dokumentów błędnie doliczony do opłaty

Pełnomocnik szpitala radca prawny Katarzyna Łączek przekonywała sąd, że sam Rzecznik na swojej stronie internetowej twierdzi, że dopuszczalne jest pobieranie opłat za wysyłkę.

Reprezentujący Rzecznika Praw Pacjenta radca prawny Robert Bryzek odpowiadał, że nie można ustalać sztywnej opłaty dla każdej wysyłki, trzeba indywidualizować opłaty w zależności od objętości. Szpital oddzielnie pobierał opłatę za kserowanie akt i oddzielnie za wysłanie pocztą.

Czytaj w LEX: Zasady pobierania opłat za udostępnianie dokumentacji medycznej >

NSA: Nawet kurier, ale za zgodą

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 3 grudnia br. oddalił skargę szpitala. Według sądu II instancji maksymalna opłata za udostępnienie dokumentacji wynikająca z ustawy nie może być przekroczona.

Sędzia sprawozdawca Barbara Adamiak podkreśliła, że przesłanie dokumentacji powinno być adekwatne do kosztów, jakie pobiera np. Poczta Polska czy kurier.

NSA potwierdził, że nie można pobierać od pacjentów opłaty, która godzi w ich prawa. Można przesłać dokumenty kurierem przez Pocztex, co jest zwykle droższe, ale za zgodą pacjenta.

Sygnatura akt II OSK 3022/19, wyrok z 3 grudnia 2019 r.

Czytaj w LEX: Udostępnienie dokumentacji medycznej zmarłego osobie bliskiej >