Orzeczenia covidowe i te, które straciły ważność po 5 sierpnia 2023 r. zostały przedłużone na mocy ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących zachowaniu ważności niektórych orzeczeń o niepełnosprawności oraz orzeczeń o stopniu niepełnosprawności. Ustawa weszła w życie 30 grudnia.

31 grudnia miał być terminem granicznym, w którym ważność utracą orzeczenia, których ważność przedłużono automatycznie w pierwszym roku pandemii (wydane do 31 grudnia 2020 r.) W praktyce oznacza to, że grupa osób z takimi orzeczeniami, nie musi teraz starać się o otrzymanie nowego orzeczenia, bo stare będzie jeszcze ważne do 30 września 2024 r.

Czytaj w LEX: Orzecznictwo o niepełnosprawności - poradnik na przykładach >> 

Przepisy, które to zmieniają, procedowane były przez nowy parlament pod koniec grudnia i w ekspresowym tempie sfinalizowane, aby zdążyć przed 31 grudnia. 

Ważność orzeczeń o niepełnosprawności przedłużona do 30 września 2024 r.

 

Gdy wyznaczony jest termin komisji orzeczniczej

Wiele osób zdążyło już złożyć wnioski do zespołów ds. orzekania o niepełnosprawności, czekają na termin komisji orzeczniczej albo termin mają już wyznaczony. 

Na wiele miesięcy osoby z niepełnosprawnościami tracą uprawnienia

Bez prawa do lekarza. Samotne matki ciężko chorych dzieci tracą ubezpieczenie

- Orzeczenie skończyło mi się we wrześniu, jednak termin posiedzenia komisji orzeczniczej mam wyznaczony na 3 stycznia. Zastanawiam się, co zrobić w tej sytuacji, gdy nie musiałabym już teraz starać się o nowe orzeczenie, a dopiero we wrześniu 2024 r. – mówi mieszkanka jednej z podwarszawskich miejscowości.

Czytaj też w LEX: Świadczenia opiekuńcze po wprowadzeniu świadczenia wspierającego >

 

Wycofanie wniosku z zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności

Jeśli komisja jeszcze się nie odbyła, można wycofać wniosek w takiej sytuacji z zespołu ds. orzekania i do 30 września 2024 r. korzystać z obecnego orzeczenia – mówi dr Michał Urban, radca prawny z Kancelarii Urban Legal i ekspert w zakresie prawa osób z niepełnosprawnościami. Zwraca uwagę, że sytuacja byłaby trudniejsza, jeśli komisja już by się odbyła, orzeczenie zostało wystawione i podpisane, zostałoby doręczone, ale nie odebrane przez adresata. W swojej praktyce nie spotkał się z taką sytuacją. Nie ma też dotychczas orzecznictwa sądów w takiej sprawie.

Zobacz w LEX: Orzekanie o niepełnosprawności oraz jej stopniu - PROCEDURA krok po kroku >>

Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności z 15 lipca 2003 r. nie precyzuje jednoznacznie czasu wydania orzeczenia. Zapis par. 6 ust. 6 mówi, że do czasu wydania orzeczenia o niepełnosprawności, stopniu niepełnosprawności oraz o wskazaniach do ulg i uprawnień, osoba zainteresowana lub przedstawiciel ustawowy może wycofać wniosek o wydanie orzeczenia. Wycofanie wniosku nie wymaga uzasadnienia.

- Już pierwszego dnia po świętach mamy wiele wniosków o zawieszenie postępowania – mówi Marzenna Perkowska, przewodnicząca powiatowego zespołu ds. orzekania w Poznaniu. W jej opinii kolejny termin przedłużający ważność orzeczeń nie jest do końca dobrym rozwiązaniem. – Trzeba pamiętać, że we wrześniu może dojść do nawarstwienia się wniosków i znów dłuższego czasu oczekiwania na komisję - mówi. Rozwiązaniem byłaby możliwość wcześniejszego składania wniosku o orzeczenie niż ustawowe 30 dni.

Sprawdź w LEX: Czy od 1 stycznia 2024 roku osoba pobierająca świadczenie emerytalne będzie mogła pobierać świadczenie pielęgnacyjne? >

 

Nowość

Zawieszenie postępowania ws. orzeczenia o niepełnosprawności

Czym innym jest zawieszenie postępowania, co oznacza, że ono się nie toczy.

- Zauważamy też praktykę polegającą na tym, że jeśli ktoś złożył wniosek o nowe orzeczenie, a otrzymał mniej korzystne niż to, które posiadał, odwołuje się do wojewódzkiego zespołu i tam zawiesza postępowanie – mówi Małgorzata Rajczyk, przewodnicząca powiatowego zespołu ds. orzekania w Opolu. - W rezultacie takie osoby, będą czekały jak najdłużej z odwieszeniem postępowania, aby jak najdłużej korzystać z obecnego, lepszego dla nich orzeczenia i związanych z tym przywilejów - dodaje.

Sprawdź w LEX: Czy siostra przyrodnia może pobierać świadczenie pielęgnacyjne na swoją niepełnosprawną siostrę, jeśli jest równocześnie jej opiekunem prawnym? >

Kodeks postępowania administracyjnego w art. 98 par. 1, mówi że organ zawiesi postępowanie, jeśli wystąpi o to osoba zainteresowana, na wniosek której ją wszczęto „a nie sprzeciwiają się temu inne strony oraz nie zagraża to interesowi społecznemu”. Jeżeli w okresie trzech lat od daty zawieszenia postępowania żadna ze stron nie zwróci się o podjęcie postępowania, żądanie wszczęcia postępowania uważa się za wycofane (K.p.a. art. 98 par. 2).

Organ może, ale nie musi przychylić się do wniosku o zawieszenie postępowania – przypomina mec. Urban. Marzenna Perkowska dodaje, że wniosek o zawieszenie postępowania zazwyczaj uzasadniony musi być ważną przyczyną. – Nie może nią być możliwość dłuższego korzystania z orzeczenia. Ważne przyczyny np. choroba sprawiają, że nie ma podstaw do odmowy zawieszenia postępowania – zaznacza.

Czytaj też w LEX: Ulga rehabilitacyjna na przykładach >