Pytanie
Czy technik elektroradiologii może przygotować, podać kontrast i nadzorować pacjentów po podaniu kontrastu w czasie badania tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego z użyciem kontrastu?
Odpowiedź
Technik nie może wykonywać opisanych czynności.
Uzasadnienie
W ocenie autorki nadzór technika nad pacjentem po podaniu środka cieniującego, jak i samo podanie stanowiłyby działanie poza kwalifikacjami. Brak jest w systemie prawa wyraźnych regulacji o zakresie kompetencji technika elektroradiologii, można jednak oprzeć się na regulacji rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 7 lutego 2012 roku w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach. Według przepisów rozporządzenia w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach, absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik elektroradiolog powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:
1) przygotowywania pacjenta do badań diagnostycznych i zabiegów w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii;
2) wykonywania prac związanych z przygotowaniem badań diagnostycznych i zabiegów w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii;
3) wykonywania samodzielnie lub w zespole badań diagnostycznych i zabiegów terapeutycznych z wykorzystaniem promieniowania jonizującego, pola magnetycznego, pierwiastków promieniotwórczych, ultradźwięków i badań w diagnostyce elektromedycznej;
4) analizowania wykonanych badań diagnostycznych, zabiegów w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej, radioterapii i przygotowania ich do oceny przez lekarza;
5) wdrażania i koordynowania systemu zarządzania jakością.
Kompetencje nie obejmują podawania środków kontrastujących ani nadzoru nad pacjentem. Co więcej wiele ze środków kontrastujących, a wśród nich są: lomeron, omnipaque, ultravist, uropolinum, urografin, mogą wywołać (chociaż zdarza się to bardzo rzadko) ciężkie powikłania o charakterze anafilaktycznym. Technik nie jest kompetentny ani do podawania takich środków już choćby z uwagi na drogę podania - iniekcje, wlewki docewnikowe, ani do udzielania pomocy w przypadku wstrząsu anafilaktycznego. Ultravist w charakterystyce produktu wprost zawiera informacje o podawaniu leku przez lekarza. Zresztą analiza kompetencji technika według rozporządzenia w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach nie wskazuje by legitymował się on jakimikolwiek kompetencjami o charakterze ściśle medycznym.
Rozporządzenie wskazuje, że uczeń w omawianym zawodzie:
1) wyjaśnia ogólną budowę i funkcje organizmu człowieka;
2) charakteryzuje podstawowe pojęcia z zakresu zdrowia oraz promocji i profilaktyki zdrowia;
3) przestrzega zasad promocji zdrowia i zdrowego stylu życia;
4) wyjaśnia pojęcia z zakresu patologii, charakteryzuje objawy i przyczyny zaburzeń oraz zmian chorobowych;
5) przestrzega zasad postępowania w przypadku podejrzenia występowania przemocy;
6) charakteryzuje stany nagłego zagrożenia życia;
7) dokonuje oceny parametrów podstawowych funkcji życiowych;
8) udziela, zgodnie z kompetencjami zawodowymi, pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia;
9) rozróżnia sposoby postępowania w razie bezpośredniego kontaktu z materiałem biologicznie skażonym;
10) przestrzega zasad bezpieczeństwa związanych z materiałami biologicznie skażonymi;
11) przestrzega zasad aseptyki i antyseptyki;
12) komunikuje się z pacjentem, jego rodziną i grupą społeczną;
13) charakteryzuje prawne i etyczne uwarunkowania zawodu;
14) identyfikuje miejsce i rolę zawodu w ramach organizacji systemu ochrony zdrowia na poziomie krajowym i europejskim;
15) sporządza, prowadzi i archiwizuje dokumentację medyczną zgodnie z przepisami prawa;
16) stosuje przepisy prawa dotyczące realizacji zadań zawodowych;
17) współpracuje w zespole wielodyscyplinarnym zapewniającym ciągłość opieki nad pacjentem;
18) charakteryzuje organizację ochrony zdrowia w Polsce;
19) wyjaśnia zasady funkcjonowania systemu ubezpieczeń zdrowotnych w Polsce;
20) określa źródła i sposoby finansowania świadczeń zdrowotnych;
21) wyjaśnia specyfikę rynku usług medycznych;
22) przestrzega zasad etycznego postępowania w stosunku do pacjentów oraz współpracowników;
23) posługuje się językiem migowym (nie dotyczy zawodu technik masażysta nauczanego w technikum);
24) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.
Jedynie punkt 8 może sugerować pewne umiejętności medyczne. Autorka wskazuje jednak, że tego typu umiejętności musi mieć dzisiaj każda osoba pracująca z ludźmi - nauczyciel, kierowca, opiekun, itp.
Zobacz inne komentarze tej autorki:
Można zarejestrować pacjenta do psychiatry za pośrednictwem osób trzecich>>>
Grupowa praktyka lekarska nie może przystąpić do konkursu na podwykonawstwo >>>
Elektroniczna dokumentacja medyczna nie narusza dóbr pacjentów poradni psychiatrycznej>>>
Ordynatora można zatrudnić na podstawie umowy cywilnoprawnej>>>
Danych osób upoważnionych przez pacjentów nie trzeba zgłaszać do GIODO >>>
Agnieszka Sieńko jest radcą prawnym, specjalistą w zakresie prawa ochrony zdrowia i ubezpieczenia zdrowotnego. Prowadzi wykłady i szkolenia z tej dziedziny. Jest autorką wielu publikacji (m.in. Zakład opieki zdrowotnej. Prawo ochrony zdrowia w pytaniach i odpowiedziach), współpracownikiem Serwisu Prawo i Zdrowie. Ma wieloletnie doświadczenie w organizacji rynku ochrony zdrowia. Współpracowała z Branżową Kasą Chorych dla Służb Mundurowych i Urzędem Marszałkowskim Województwa Dolnośląskiego. W ramach własnej kancelarii prowadzi obsługę zakładów opieki zdrowotnej w tym dużych szpitali publicznych. Zajmuje się także obsługą prawną innowacyjnych projektów dedykowanych rynkowi usług medycznych a realizowanych ze środków unijnych. Jest nauczycielem akademickim.