Dyrektorzy szpitali patrzą z przerażeniem, jak specjaliści, którzy do nich przyjeżdżali tylko na konsultacje poszczególnych pacjentów rezygnują z takiej pracy, bo podpisali lojalkę w innym szpitalu.

Specjaliści właśnie decydują, czy chcą pracować w jednym szpitalu i zarobić więcej, ale wtedy muszą zobowiązać się do niewykonywania tożsamych świadczeń medycznych finansowanych ze środków publicznych w innym podmiocie niż główne miejsce zatrudnienia. Problem polega tylko na tym, jak zinterpretować ten zapis.

Ministerstwo zdrowia wyjaśnia zasady podwyżek dla specjalistów czytaj tutaj>>

Specjaliści rezygnują z konsultacji

Ustawa zakładająca wzrost nakładów na ochronę zdrowia do 6 proc. zakłada także podwyższenie wynagrodzeń zasadniczych lekarzy specjalistów zatrudnionych na umowie o pracę do poziomu 6750 zł brutto. Jednak aby dostać takie pieniądze, lekarze muszą podpisać „lojalki”.

Dyrektor jednego z warszawskich szpitali podaje, że u niego już specjaliści, którzy konsultowali trudne przypadki, zgłosili, że nie będą mogli udzielać takich usług, bo podpisali „lojalki”.

 O tym, że przez "lojalki" wzrosną stawki za dyżury czytaj tutaj>>

Szumowski: Konsultacja jako nowe świadczenie?

Minister Szumowski powiedział, że zainteresowanie „lojalkami” jest większe w szpitalach specjalistycznych i instytutach niż w lecznicach powiatowych. Podał, że dane dotyczące tego, ile takich deklaracji złożyli specjaliści w całej Polsce będą mieć pod koniec września.

Szumowski przyznał, że docierają do nich informacje o tym, że lekarze rezygnują z konsultowania pacjentów w innych szpitalach.

- Specjalista z lojalką w jednym szpitalu, może pacjentów konsultować w innej lecznicy – podkreśla Szumowski i dodał, że nieuregulowany jest statut lekarza konsultanta, który jeździ do innych szpitali na konsultacje konkretnych przypadków. Minister stwierdził, że być może w koszyku świadczeń powinno powstać nowe świadczenie takie jak konsultacja.

 

Pierwsze zwolnienia z lojalności

Szumowski podał, że ma informacje o tym, że do oddziałów wojewódzkich Narodowego Funduszu Zdrowia zgłaszają się pierwsi dyrektorzy szpitali, którzy proszą o to, by zrobić wyjątek dla konkretnych specjalistów, by mimo podpisania lojalki, mogli dyżurować w innych szpitalach.

Minister podał, że wie, że takie pismo złożył dyrektor jednego ze szpitali w Nowym Mieście nad Pilicą odnoście trzech anestezjologów. – Tam lekarze zostali zwolnieni z lojalności i będą przyjeżdżali dalej do tego szpitala – mówi minister.

Resort wyjaśnia, jak interpretować przepisy

Ministerstwo zdrowia podało komunikat w sprawie wątpliwości jakie pojawiły się w związku z niektórymi przepisami ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1532).

Wyjasnia w nim także czy udzielenie konsultacji lekarskiej w podmiocie leczniczym innym niż pracodawca, u którego lekarz złożył zobowiązanie, stanowi złamanie tego zobowiązania?

Zakaz konkurencji nie dotyczy sytuacji, gdy lekarz udzielający konsultacji na rzecz danego świadczeniodawcy nie jest wykazany w harmonogramie – zasoby, stanowiącym załącznik do umowy z NFZ zawartej przez tego świadczeniodawcę na zakres świadczeń, w ramach którego odbywa się taka konsultacja. Zasada ta analogicznie odnosi się do kwestii poruszonych w pytaniach 3 i 4.

Czego dotyczy zobowiązanie?

Zobowiązanie polega na tym, by lekarz (lekarz dentysta) posiadający specjalizację, zwany dalej „lekarzem”, nie uczestniczył odpłatnie w udzielaniu u świadczeniodawcy, innego niż pracodawca, któremu złożył to zobowiązanie, świadczeń opieki zdrowotnej wykonywanych w warunkach całodobowych lub całodziennych.

Według ministerstwa powyższe oznacza, że lekarz zatrudniony u świadczeniodawcy, wobec którego zobowiązał się zgodnie z ww. art. 4 ust. 3 pkt 2 Ustawy, a który to świadczeniodawca ma umowę na świadczenia z zakresu leczenia szpitalnego lub umowę na inne świadczenia udzielane w warunkach całodobowych lub całodziennych, może wykonywać świadczenia:
w podmiotach leczniczych udzielających świadczeń opieki zdrowotnej komercyjnie – bez ograniczeń;
z następujących zakresów: ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (dalej „AOS”), podstawowej opieki zdrowotnej (dalej „POZ”), rehabilitacji leczniczej i programów zdrowotnych , udzielanych w warunkach ambulatoryjnych - u innego świadczeniodawcy, który ma umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia (dalej „NFZ”) - bez ograniczeń;

  • z zakresu rehabilitacji leczniczej i programów zdrowotnych, udzielanych w warunkach całodobowych lub całodziennych – w przypadku, gdy świadczeniodawca nie zawarł z NFZ umów choćby z jednego z zakresów, o których mowa w art. 15 ust. 2 pkt 3, 4, 6–12, 15 i 16 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych; 
  • nieodpłatnie – w ramach wolontariatu;
  • w hospicjach, zakładach opiekuńczo leczniczych, zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych, zakładach rehabilitacji leczniczej i zakładach opieki długoterminowej;
  • u tego samego świadczeniodawcy  – bez ograniczeń;
  • u świadczeniodawcy, który został wymieniony w opublikowanym przez dyrektora OW NFZ wykazie podmiotów leczniczych, w których może wystąpić zagrożenie braku dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej lub ciągłości ich udzielania  jeżeli lekarz będzie udzielał świadczeń w ramach profili lub komórek organizacyjnych podmiotu leczniczego wymienionych w ww. wykazie (art. 8 Ustawy).

Dyżur w stacji dializ a lojalka

Czy dyżurowanie w stacji dializ w podmiocie leczniczym innym niż pracodawca, wobec którego lekarz złożył zobowiązanie, stanowi złamanie tego zobowiązania? 

Odpowiedź na to  pytanie zależy od tego jak dializy są kontraktowane przez NFZ. Generalnie dializy jako świadczenia oddzielnie kontraktowane i finansowane przez NFZ są świadczeniami ambulatoryjnymi – są w koszyku AOS. Zatem w tym zakresie nie obowiązuje zakaz konkurencji określony Ustawą. Ale w leczeniu szpitalnym przy niektórych umowach z NFZ np.: w zakresie nefrologii jest wymóg posiadania lub dostępu do stacji dializ i wtedy dializy są w ramach umowy na leczenie szpitalne. W takim przypadku zakaz konkurencji obowiązuje. 

Endoskopia a lojalka

Czy chirurg/gastrolog, który w ramach pracy w oddziale wykonuje endoskopię, może ją wykonywać również poza szpitalem, czy jest to złamanie zakazu?

Jeżeli lekarz zatrudniony u świadczeniodawcy, który zawarł umowę z NFZ  na udzielanie świadczeń w warunkach całodobowych lub całodziennych, wykonuje endoskopię w warunkach AOS (tj. na rzecz pacjentów przyjętych w trybie ambulatoryjnym/rozliczanych w ramach umowy na AOS) albo u świadczeniodawcy udzielającego tych świadczeń komercyjnie, to zakazu konkurencji nie łamie.

Radiolog i lojalka

Czy opisywanie TK czy MRI w podmiocie leczniczym innym niż pracodawca, u którego lekarz złożył zobowiązanie łamie zakaz konkurencji, jeśli tym m.in. zajmują się radiolodzy w szpitalach.

Jeżeli lekarz, zatrudniony u świadczeniodawcy, który zawarł umowę z NFZ  na udzielanie świadczeń w warunkach całodobowych lub całodziennych, wykonuje opisy TK czy MRI w warunkach AOS (tj. na rzecz pacjentów przyjętych w trybie ambulatoryjnym/rozliczanych w ramach umowy na AOS) albo u świadczeniodawcy udzielającego tych świadczeń komercyjnie to zakazu konkurencji nie łamie.

Rehabiltacja i zakaz konkurencji

Czy świadczenia udzielane w szpitalnych oddziałach rehabilitacji są traktowane jako świadczenia szpitalne i objęte zakazem konkurencji, czy są traktowane jako rehabilitacja i są wyłączone z zakazu?

Zakaz konkurencji nie dotyczy zatrudnienia w podmiocie leczniczym, który  posiada umowę na udzielanie świadczeń z zakresu rehabilitacji leczniczej udzielanej w warunkach całodobowych lub całodziennych (stacjonarnych), który nie zawarł umowy z NFZ na udzielanie świadczeń choćby z jednego z zakresów, o których mowa w art. 15 ust. 2 pkt 3, 4, 6–12, 15 i 16 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Jeżeli zatem mamy do czynienia z oddziałem rehabilitacji w szpitalu, który ma również kontrakt na świadczenia szpitalne to zakaz konkurencji obowiązuje. 
Poza tym lekarz może udzielać (bez ograniczeń) świadczeń opieki zdrowotnej w hospicjach, zakładach opiekuńczo leczniczych, zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych, zakładach rehabilitacji leczniczej i zakładach opieki długoterminowej. 

Czy lekarz pracujący w szpitalu na etacie i dyżurujący w tym samym szpitalu na podstawie umowy kontraktowej może otrzymać podwyżkę? 

Co do zasady w tym samym podmiocie (u tego samego pracodawcy) nie można jednocześnie świadczyć pracy w ramach stosunku pracy i umowy cywilnoprawnej, chyba że, jak wskazuje orzecznictwo sądów, wykonuje się różne zakresy zadań. W takim przypadku należy wskazać, że art. 4 ust. 3 pkt 1 Ustawy dotyczy wyłącznie stosunków pracy, a zatem lekarz specjalista w tej sytuacji otrzyma wzrost wynagrodzenia wynikający z art. 4 ust. 2 Ustawy, o ile podpisze stosowne  zobowiązanie.
Powyższe jest aktualne w przypadku, gdy jednoczesne zatrudnienie przez jednego pracodawcę tego samego lekarza w ramach stosunku pracy i na umowie kontraktowej jest zgodne z prawem.