Postępowanie dyscyplinarne lekarzy jest postępowaniem o charakterze represyjnym, którego celem jest ustalenie winy i orzeczenie kary. Skutki tych kar mogą być szczególnie dotkliwe i uciążliwe, ponieważ mogą prowadzić do ograniczenia, a nawet i pozbawienia możliwości wykonywania zawodu lekarza.
Sprawdź w LEX: Lekarze - odpowiedzialność zawodowa a odpowiedzialność karna >
Przed sądami lekarskimi lekarz odpowiada za naruszenie zasad etyki oraz przepisów związanych z wykonywaniem zawodu lekarza. Postępowanie wszczynają Okręgowi Rzecznicy Odpowiedzialności Zawodowej (OROZ) do których co roku wpływa około 3 tysięcy skarg. Jednak tylko jedna trzecia z nich trafia do sądów lekarskich.
SA: Potrzebna kolejna operacja, ale to nie wina lekarzy, tylko typu schorzenia - czytaj tutaj>>
Odmowa wszczęcia postępowania
Rzecznik może, po zbadaniu sprawy, wydać postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania (np. sprawa nie dotyczy lekarza lub jest poza zakresem sądownictwa lekarskiego), a także postanowienie o umorzeniu już wszczętego postępowania, jeżeli materiał dowodowy nie potwierdzi informacji złożonych w skardze. Na oba te postanowienia przysługuje zażalenie. W przypadku zebrania przez rzecznika istotnych dowodów świadczących o możliwości popełnienia przez lekarza przewinienia zawodowego, składa on wniosek o ukaranie do sądu lekarskiego.
Idziesz na operację? Poznaj swoje prawa - czytaj tutaj>>
Co roku wzrasta liczba kasacji w SN
Ustawa o izbach lekarskich wprowadziła zasadę dwuinstancyjności postępowania: w pierwszej instancji orzekają okręgowe sądy lekarskie (OSL), a instancją odwoławczą jest Naczelny Sąd Lekarski (NSL). W sądach okręgowych skład orzekający składa się z 3 lekarzy a NSL rozpoznaje sprawy w składzie 5 lekarzy. Po zakończeniu dwuinstancyjnego postępowania przed sądami lekarskimi strony, czyli pokrzywdzony pacjent i obwiniony lekarz, coraz częściej korzystają z możliwości wniesienia nadzwyczajnego środka odwoławczego, jakim jest kasacja do Sądu Najwyższego.
Jak ująć w księgach rachunkowych SPZOZ wypłatę odszkodowania za błąd lekarski? - czytaj tutaj>>
Co roku wzrasta liczba składanych kasacji. W ostatnich trzech latach: w 2016 – 18, w 2017 – 25, a w 2018 – 36 kasacji. Statystyka pokazuje, że najwięcej kasacji składali obrońcy obwinionych lekarzy. Tylko ok. 30 proc. z tych kasacji skutkuje uchyleniem orzeczenia i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania, a ponad połowa jest oddalana, co oznacza, że zaskarżone orzeczenie istnieje. Podkreślić należy, iż mimo wzrastającej liczby spraw kierowanych do SN znaczna ich liczba to kasacje oddalone, co wskazuje na pewną stabilność orzeczeń sądów lekarskich.
Sprawdź w LEX: Przegląd problemów dotyczących odpowiedzialności zawodowej lekarzy w orzecznictwie SN >
Cechą charakterystyczna postępowania zawodowego lekarzy jest niedookreśloność czynów. Czyn lekarza musi być oceniany nie tylko w płaszczyźnie normatywnej, ale także zawodowej, etycznej, co stanowi jedną z różnic pomiędzy prawem karnym materialnym, a prawem dyscyplinarnym. Nie można w sposób jednoznaczny w przepisach prawa i w normach etyki zawodowej pokazać, jak powinien postępować lekarz w trakcie wszystkich możliwych kontaktów z pacjentem. Należy, zatem rozważyć, aby wzorcowy sposób zachowania lekarza w konkretnej sprawie kreowały sądy lekarskie.
Szpital zapłaci, bo w operacji asystował syn ordynatora, nie lekarz - czyta tutaj>>
Nieprawidłowo prowadzona dokumentacja
Analiza orzeczeń sądów lekarskich w latach 2015 – 2018 pokazuje, że najczęściej rozpatrywane są sprawy dotyczące braku należytej staranności w procesie diagnostyczno – leczniczym pacjenta.
Sprawdź w LEX: Sankcje orzekane w postępowaniu o odpowiedzialność zawodową lekarzy >
W obu instancjach naruszenia powiązane były z nieprawidłowym prowadzeniem dokumentacji medycznej lub nawet jej brakiem. A przecież to właśnie ta dokumentacja jest źródłem informacji o pacjencie, a w sytuacjach sporu daje możliwość obiektywnej oceny prawidłowości postępowania medycznego, stąd winna być prawidłowo sporządzana i przechowywana.
Archiwizacja dokumentacji medycznej - czytaj tutaj>>
Dr Iwona Wrześniewska-Wal z Zakładu Ekonomiki, Prawa i Zarządzania Szkoły Zdrowia Publicznego, Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie
Więcej przydatnych materiałów znajdziesz w LEX:
Przewinienia zawodowe lekarzy >
Odpowiedzialność dyscyplinarna lekarzy >
Organy orzekające w sprawach odpowiedzialności zawodowej lekarzy >
Przedawnienie wykroczeń zawodowych lekarzy >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
