Zgodnie z uzasadnieniem projektu, ma on na celu doprecyzowanie, a częściowo również stworzenie ram prawnych niezbędnych do wdrożenia rozwiązań w zakresie systemu informacji w ochronie zdrowia. Ma on też uporządkować istniejący system zbierania, przetwarzania i wykorzystywania danych.
Projekt dostosowuje kilkanaście ustaw między innymi do wprowadzenia elektronicznej postaci recepty, skierowania, zlecenia oraz rejestrów medycznych, a także doprecyzowuje przepisy dotyczące telemedycyny. Ponadto, projekt doprecyzowuje przepisy dotyczące Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego oraz wprowadzenia Karty Specjalisty Medycznego i Karty Specjalisty Administracyjnego.
Projektowane przepisy wprowadzają też zmiany dotyczące procedur w procesie kształcenia lekarzy, dentystów, diagnostów laboratoryjnych, farmaceutów i ratowników medycznych, które mają pozwolić na wprowadzenie Systemu Monitorowania Kształcenia Pracowników Medycznych. Chodzi o przekazywanie informacji na każdym etapie kształcenia w postaci elektronicznej, a nie jak do tej pory, głównie w wersji papierowej.
Projekt ma też wprowadzić zasadę "wzajemnego zaufania" Elektronicznej Platformy Gromadzenia, Analizy i Udostępnienia Zasobów Cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych (system P1) oraz systemów teleinformatycznych ZUS i NFZ. Dzięki temu rozwiązaniu nie będzie konieczności odrębnego logowania się użytkownika do każdego z tych systemów z osobna.
Czytaj: Infrastruktura informacyjna w ochronie zdrowia jest nieuporządkowana >>>
Projekt różnicuje terminy wejścia w życie przepisów dotyczących e-recepty, e-skierowania i e-zlecenia. Do końca lipca 2016 rokurecepta będzie mogła być wystawiana w postaci papierowej lub w postaci elektronicznej, a skierowania i zlecenia - do 28 lutego 2017 roku.
Recepty przepisywane na siebie lub na członka rodziny mają być wystawiane w postaci elektronicznej od 1 stycznia 2026 roku.
Proponowane przepisy mają na celu także wprowadzenie elektronicznego zlecenia jako obligatoryjnego od 1 marca 2017 roku. Wyjątkiem będzie na przykład sytuacja, w której konieczne będzie wystawienie zlecenia dla osoby o nieustalonej tożsamości. W myśl projektu, w przypadku wystawienia zlecenia w postaci elektroniczne, pacjent otrzyma potwierdzenie zawierające informacje o wyrobie medycznym, który został wystawiony.
Karta KSM będzie wydawana na wniosek lekarzy, dentystów, pielęgniarek i położnych, farmaceutów, felczerów, diagnostów laboratoryjnych i ratowników medycznych. Będzie to robić NFZ - za pośrednictwem właściwych samorządów zawodowych, a w przypadku ratowników medycznych – przez wojewodów.
KSM będzie służyć między innymi do potwierdzenia wykonania świadczenia opieki zdrowotnej, złożenia podpisu elektronicznego na elektronicznej dokumentacji medycznej (np. recepcie). W przypadku lekarzy, dentystów, ratowników medycznych, farmaceutów i diagnostów laboratoryjnych karta będzie też dokumentem potwierdzającym prawo wykonywania zawodu.
KSM będzie wydawana bezpłatnie; opłata będzie pobierana w przypadku jej utraty, zniszczenia albo zmiany danych.
Osoby, które w dniu wejścia w życie ustawy będą posiadać uprawnienia do wykonywania zawodu ratownika medycznego, będą zobowiązane do złożenia wniosku o przyznanie prawa wykonywania tego zawodu w terminie 24 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Z kolei absolwenci szkoły policealnej kształcącej w zawodzie ratownik medyczny, po uzyskaniu dyplomu potwierdzającego kwalifikacje w tym zawodzie, będą musiały złożyć taki wniosek nie później niż w 3 miesiące od dnia uzyskania dyplomu.
Według proponowanych rozwiązań Centralny Wykaz Produktów Leczniczych będzie udostępniać lekarzom informacje o lekach, w tym charakterystykę produktu oraz wskazania refundacyjne. Ma to między innymi przyspieszyć wypisywanie leków przez lekarza.
Dzięki weryfikacji z CWPL danych wypisanych na recepcie pacjent uniknie błędów i pomyłek, które pojawiają się na receptach i uniemożliwiają ich realizację, zmuszając pacjenta do ponownej wizyty u lekarza.
W projekcie znalazły się też zapisy stanowiące podstawę do stworzenia Systemu Obsługi List Refundacyjnych, dzięki któremu możliwe będzie przetwarzanie danych niezbędnych do wydania decyzji w sprawie objęcia danego leku refundacją. Także za jego pośrednictwem wnioskodawca - po uprzednim założeniu konta - będzie składał wnioski o objęcie refundacją i ustalenie urzędowej ceny zbytu leku.
Do Prawa farmaceutycznego projekt wprowadza między innymi wprowadzony w systemie teleinformatycznym rejestr zapotrzebowań i zgód realizowanych w ramach sprowadzania leków z zagranicy bez konieczności posiadania pozwolenia na dopuszczenie do obrotu, jeżeli ich zastosowanie jest niezbędne dla ratowania życia lub zdrowia pacjenta.
Do ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej projekt wprowadza zapis stanowiący, że pacjent - przed wpisem na listę oczekujących na świadczenie - jest zobowiązany udostępnić świadczeniodawcy kod dostępu do e-skierowania oraz np. numer PESEL. Rozwiązanie to ma umożliwić "zablokowanie" skierowania w systemie P1, uniemożliwiając tym samym zapisanie się jednocześnie na kilka list.
Jeśli świadczenie nie zostanie udzielone, skierowanie zostanie "odblokowane", co umożliwi pacjentowi jego powtórne użycie.
Projekt zmienia też ustawę o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. W myśl proponowanych przepisów placówki ochrony zdrowia będą mogły zawierać umowy z podmiotami zajmującymi się przechowywaniem i archiwizacją dokumentacji medycznej. Ma to szczególne znaczenie w przypadku małych placówek - dzięki temu nie będą musiały ponosić wydatków związanych z nakładami inwestycyjnymi i technicznymi.
W myśl zapisów projektu opłata za udostępnienie dokumentacji medycznej na elektronicznym nośniku danych nie będzie mogła być wyższa niż 0,0004 przeciętnego wynagrodzenia, czyli około 1,50 zł.
Do ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi projekt wprowadza zmiany dotyczące zgłoszeń rozpoznanych zakażeń i chorób zakaźnych lub zgonów z powodu choroby zakaźnej oraz zgłoszeń dodatnich wyników badania w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych. Wśród przekazywanych drogą elektroniczną danych będzie informacja o obywatelstwie osoby podejrzewanej o zachorowanie, co ma - jak podkreślono w uzasadnieniu - szczególne znaczenie z punktu widzenia obecnych zagrożeń epidemiologicznych, w tym trwającej epidemii gorączki Ebola.
Projekt noweli ma także na celu wykonanie Wyroku Trybunału Konstytucyjnego z końca 2014 roku, w którym za niekonstytucyjny uznał on przepis o tworzeniu rejestrów medycznych. Wniosek w tej sprawie do TK skierowała rzecznik praw obywatelskich Irena Lipowicz. Dotyczył on jednego z przepisów ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia przewidującego, że rejestry służące na przykład monitorowaniu stanu zdrowia obywateli i poziomu zapotrzebowania na świadczenia zdrowotne są tworzone na mocy rozporządzeń ministra zdrowia. Rzecznik przypomniała, że "kwestie przetwarzania danych osobowych stanowią materię zastrzeżoną dla ustawy". (pap)
Projekt dostosowuje kilkanaście ustaw między innymi do wprowadzenia elektronicznej postaci recepty, skierowania, zlecenia oraz rejestrów medycznych, a także doprecyzowuje przepisy dotyczące telemedycyny. Ponadto, projekt doprecyzowuje przepisy dotyczące Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego oraz wprowadzenia Karty Specjalisty Medycznego i Karty Specjalisty Administracyjnego.
Projektowane przepisy wprowadzają też zmiany dotyczące procedur w procesie kształcenia lekarzy, dentystów, diagnostów laboratoryjnych, farmaceutów i ratowników medycznych, które mają pozwolić na wprowadzenie Systemu Monitorowania Kształcenia Pracowników Medycznych. Chodzi o przekazywanie informacji na każdym etapie kształcenia w postaci elektronicznej, a nie jak do tej pory, głównie w wersji papierowej.
Projekt ma też wprowadzić zasadę "wzajemnego zaufania" Elektronicznej Platformy Gromadzenia, Analizy i Udostępnienia Zasobów Cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych (system P1) oraz systemów teleinformatycznych ZUS i NFZ. Dzięki temu rozwiązaniu nie będzie konieczności odrębnego logowania się użytkownika do każdego z tych systemów z osobna.
Czytaj: Infrastruktura informacyjna w ochronie zdrowia jest nieuporządkowana >>>
W związku z wprowadzeniem od sierpnia 2017 roku obowiązku prowadzenia elektronicznej dokumentacji medycznej, w projekcie określone zostały przypadki, w których dokumentacja będzie mogła być sporządzona w postaci papierowej (np. recepta, zlecenie i skierowanie będą mogły być wystawiane w postaci papierowej w sytuacji braku dostępu do systemu P1).
Projekt różnicuje terminy wejścia w życie przepisów dotyczących e-recepty, e-skierowania i e-zlecenia. Do końca lipca 2016 rokurecepta będzie mogła być wystawiana w postaci papierowej lub w postaci elektronicznej, a skierowania i zlecenia - do 28 lutego 2017 roku.
Recepty przepisywane na siebie lub na członka rodziny mają być wystawiane w postaci elektronicznej od 1 stycznia 2026 roku.
Proponowane przepisy mają na celu także wprowadzenie elektronicznego zlecenia jako obligatoryjnego od 1 marca 2017 roku. Wyjątkiem będzie na przykład sytuacja, w której konieczne będzie wystawienie zlecenia dla osoby o nieustalonej tożsamości. W myśl projektu, w przypadku wystawienia zlecenia w postaci elektroniczne, pacjent otrzyma potwierdzenie zawierające informacje o wyrobie medycznym, który został wystawiony.
Projekt wprowadza Kartę Specjalisty Medycznego, która będzie służyć do identyfikacji i uwierzytelnienia oraz składania bezpiecznego podpisu elektronicznego weryfikowanego przy pomocy ważnego certyfikatu, w systemach teleinformatycznych funkcjonujących w systemie ochrony zdrowia lub systemie ubezpieczeń społecznych.
Karta KSM będzie wydawana na wniosek lekarzy, dentystów, pielęgniarek i położnych, farmaceutów, felczerów, diagnostów laboratoryjnych i ratowników medycznych. Będzie to robić NFZ - za pośrednictwem właściwych samorządów zawodowych, a w przypadku ratowników medycznych – przez wojewodów.
KSM będzie służyć między innymi do potwierdzenia wykonania świadczenia opieki zdrowotnej, złożenia podpisu elektronicznego na elektronicznej dokumentacji medycznej (np. recepcie). W przypadku lekarzy, dentystów, ratowników medycznych, farmaceutów i diagnostów laboratoryjnych karta będzie też dokumentem potwierdzającym prawo wykonywania zawodu.
KSM będzie wydawana bezpłatnie; opłata będzie pobierana w przypadku jej utraty, zniszczenia albo zmiany danych.
Wnioski o wydanie KSM będzie można składać nie wcześniej niż po upływie 6 miesięcy od wejścia w życie ustawy. Wymiana papierowych dokumentów potwierdzających prawo wykonywania zawodu lekarza, dentysty, farmaceuty i diagnosty na KSM będzie prowadzona od 1 lipca 2016 roku przez kolejne 18 miesięcy.
Osoby, które w dniu wejścia w życie ustawy będą posiadać uprawnienia do wykonywania zawodu ratownika medycznego, będą zobowiązane do złożenia wniosku o przyznanie prawa wykonywania tego zawodu w terminie 24 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Z kolei absolwenci szkoły policealnej kształcącej w zawodzie ratownik medyczny, po uzyskaniu dyplomu potwierdzającego kwalifikacje w tym zawodzie, będą musiały złożyć taki wniosek nie później niż w 3 miesiące od dnia uzyskania dyplomu.
Według proponowanych rozwiązań Centralny Wykaz Produktów Leczniczych będzie udostępniać lekarzom informacje o lekach, w tym charakterystykę produktu oraz wskazania refundacyjne. Ma to między innymi przyspieszyć wypisywanie leków przez lekarza.
Dzięki weryfikacji z CWPL danych wypisanych na recepcie pacjent uniknie błędów i pomyłek, które pojawiają się na receptach i uniemożliwiają ich realizację, zmuszając pacjenta do ponownej wizyty u lekarza.
W projekcie znalazły się też zapisy stanowiące podstawę do stworzenia Systemu Obsługi List Refundacyjnych, dzięki któremu możliwe będzie przetwarzanie danych niezbędnych do wydania decyzji w sprawie objęcia danego leku refundacją. Także za jego pośrednictwem wnioskodawca - po uprzednim założeniu konta - będzie składał wnioski o objęcie refundacją i ustalenie urzędowej ceny zbytu leku.
Do Prawa farmaceutycznego projekt wprowadza między innymi wprowadzony w systemie teleinformatycznym rejestr zapotrzebowań i zgód realizowanych w ramach sprowadzania leków z zagranicy bez konieczności posiadania pozwolenia na dopuszczenie do obrotu, jeżeli ich zastosowanie jest niezbędne dla ratowania życia lub zdrowia pacjenta.
Do ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej projekt wprowadza zapis stanowiący, że pacjent - przed wpisem na listę oczekujących na świadczenie - jest zobowiązany udostępnić świadczeniodawcy kod dostępu do e-skierowania oraz np. numer PESEL. Rozwiązanie to ma umożliwić "zablokowanie" skierowania w systemie P1, uniemożliwiając tym samym zapisanie się jednocześnie na kilka list.
Jeśli świadczenie nie zostanie udzielone, skierowanie zostanie "odblokowane", co umożliwi pacjentowi jego powtórne użycie.
Projekt zmienia też ustawę o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. W myśl proponowanych przepisów placówki ochrony zdrowia będą mogły zawierać umowy z podmiotami zajmującymi się przechowywaniem i archiwizacją dokumentacji medycznej. Ma to szczególne znaczenie w przypadku małych placówek - dzięki temu nie będą musiały ponosić wydatków związanych z nakładami inwestycyjnymi i technicznymi.
W myśl zapisów projektu opłata za udostępnienie dokumentacji medycznej na elektronicznym nośniku danych nie będzie mogła być wyższa niż 0,0004 przeciętnego wynagrodzenia, czyli około 1,50 zł.
Do ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi projekt wprowadza zmiany dotyczące zgłoszeń rozpoznanych zakażeń i chorób zakaźnych lub zgonów z powodu choroby zakaźnej oraz zgłoszeń dodatnich wyników badania w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych. Wśród przekazywanych drogą elektroniczną danych będzie informacja o obywatelstwie osoby podejrzewanej o zachorowanie, co ma - jak podkreślono w uzasadnieniu - szczególne znaczenie z punktu widzenia obecnych zagrożeń epidemiologicznych, w tym trwającej epidemii gorączki Ebola.
Projekt noweli ma także na celu wykonanie Wyroku Trybunału Konstytucyjnego z końca 2014 roku, w którym za niekonstytucyjny uznał on przepis o tworzeniu rejestrów medycznych. Wniosek w tej sprawie do TK skierowała rzecznik praw obywatelskich Irena Lipowicz. Dotyczył on jednego z przepisów ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia przewidującego, że rejestry służące na przykład monitorowaniu stanu zdrowia obywateli i poziomu zapotrzebowania na świadczenia zdrowotne są tworzone na mocy rozporządzeń ministra zdrowia. Rzecznik przypomniała, że "kwestie przetwarzania danych osobowych stanowią materię zastrzeżoną dla ustawy". (pap)
