Pytanie

Do naszego NZOZ-u zgłosiła się kurator sądowa z prośbą o udostępnienie informacji o osobie (czy jest pacjentką, czy zgłasza się na wizyty). Kurator powołała się na oświadczenie pacjentki o upoważnieniu jej do wglądu do dokumentacji. 

W oświadczeniu złożonym przez pacjentkę kurator jest upoważniona do uzyskiwania dokumentacji medycznej tylko w przypadku śmierci pacjentki. Pacjentka nie upoważniła nikogo do otrzymywania informacji o stanie jej zdrowia i udzielonych jej świadczeniach zdrowotnych. 

Na tej podstawie kurator udzielono odpowiedzi, że nie możemy potwierdzić ani zaprzeczyć, że osoba, o którą pyta, jest naszą pacjentką. Zgodnie z zapowiedzią kurator, otrzymaliśmy pismo z zespołu kuratorskiej służby sądowej sądu rejonowego. W piśmie podane są sygnatury akt, nie ma podstawy prawnej, zawarta jest prośba o udzielenie informacji, czy pacjentka podjęła terapię, czy stawiała się na spotkania zgodnie z wyznaczonymi terminami i w jakich terminach odbywały się spotkania. Chodzi o podanie dokładnych dat. Pismo podpisane jest przez kurator sądową.

Czy jesteśmy zobowiązani odmówić odpowiedzi na to pytanie? Jaką podstawę prawną podać w piśmie?

Odpowiedź

Biorąc pod uwagę zakres żądanych przez kuratora informacji, należy uznać, iż w oparciu o obowiązuje przepisy i orzecznictwo podmiot leczniczy winien udzielić mu informacji o fakcie i datach zgłoszenia się pacjenta na terapię.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 1 ustawy z 27 lipca 2001 roku o kuratorach sądowych - dalej u.k.s., kuratorzy sądowi realizują określone przez prawo zadania o charakterze wychowawczo-resocjalizacyjnym, diagnostycznym, profilaktycznym i kontrolnym, związane z wykonywaniem orzeczeń sądu.

Artykuł 9 u.k.s. stanowi, iż wykonując swoje obowiązki służbowe, kurator zawodowy ma prawo do:

  1. odwiedzania w godzinach od 7:00 do 22:00 osób objętych postępowaniem w miejscu ich zamieszkania lub pobytu, a także w zakładach zamkniętych,
  2. żądania okazania przez osobę objętą postępowaniem dokumentu pozwalającego na stwierdzenie jej tożsamości,
  3. żądania niezbędnych wyjaśnień i informacji od podopiecznych objętych dozorem, nadzorem lub inną formą kontroli zleconej przez sąd,
  4. przeglądania akt sądowych i sporządzania z nich odpisów w związku z wykonywaniem czynności służbowych oraz dostępu do dokumentacji dotyczącej podopiecznego i innych osób objętych postępowaniem,
  5. żądania od Policji oraz innych organów lub instytucji państwowych, organów samorządu terytorialnego, stowarzyszeń i organizacji społecznych w zakresie ich działania, a także od osób fizycznych pomocy w wykonywaniu czynności służbowych.

Rozważenia wymaga, czy podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych może być uważany za inny organ lub instytucję państwową, organ samorządu terytorialnego, stowarzyszenie i organizację społeczną w rozumieniu art. 9 pkt 5 u.k.s. tego przepisu. Kwalifikacja taka może budzić wątpliwości, jednak w piśmiennictwie zauważa się potrzebę szerokiego rozumienia znaczenia tego pojęcia. Artykuł 14 ust. 2 pkt 1 ustawy z 6 listopada 2008 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta pozbawia zaś pacjenta prawa do zachowania w tajemnicy informacji z nim związanych wówczas, gdy wynika to z treści innych ustaw.

Istotnym elementem jest zakres informacji o jakie zwraca się kurator sądowy. Są to elementy, które nie odnoszą się do przebiegu terapii w sensie medycznym ani danych o stanie zdrowia pacjenta, a jedynie informacje pozwalające kuratorowi stwierdzić, czy pacjent wykonuje zobowiązanie nałożone na niego przez sąd, co z kolei jest obowiązkiem kuratora. W aktualnym stanie prawnym należy więc opowiedzieć się za udostępnieniem na wniosek kuratora informacji opisanych w pytaniu.

Niemniej jednak warto zwrócić uwagę, że kwestia zakresu pojęcia tajemnicy lekarskiej jest obecnie przedmiotem dyskusji, nie jest też jednomyślnie postrzegana w orzecznictwie (vide: wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 29 stycznia 2014 r. sygn. akt I SA/Go 624/13, uchylony wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 marca 2016 r. sygn. akt I FSK 1452/14). Niewykluczone więc, że w najbliższym czasie dojść może do sprecyzowania stanowiska orzecznictwa w tej sprawie, co może wpłynąć na interpretację przepisów odnoszących się do zakresu danych objętych tajemnicą leczenia.

Komentarz pochodzi z Lex Ochrona Zdrowia>>>

Czytaj inne komentarze tej autorki:

W gabinecie POZ może działać punkt pobrań>>>

 

Fizjoterapeuta nie może wykonać zabiegu nie zleconego przez lekarza>>>

Pacjent szpitala może mieć opaskę identyfikacyjną z danymi osobowymi >>>

Udostępnienie dokumentacji medycznej nie wymaga zwolnienia z tajemnicy lekarskiej >>>

Podmioty bez kontraktu z NFZ nie muszą prowadzić list oczekujących>>>

Iwona Kaczorowska-Kossowska

Radca prawny. W 1995 roku ukończyła wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego, a następnie w 2001 roku aplikację radcowską w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Gdańsku. Zawód radcy prawnego wykonuje od 2001 roku. Specjalizuje się w prawie medycznym i farmaceutycznym, w szczególności w zakresie kontaktów lekarz-pacjent i negocjacjach umów i porozumień w sprawach związanych z prowadzeniem podmiotów leczniczych, praktyk lekarskich i aptek. Należy do Okręgowej Izby Radców Prawnych w Gdańsku, jest prezesem zarządu Fundacji Law4Med, która zajmuje się prawnym wspieraniem środowiska medycznego. Prowadzi Kancelarię Prawa Medycznego i Farmaceutycznego w Gdyni. Współpracuje z Okręgową Izbą Lekarską w Gdańsku, Ogólnopolskim Stowarzyszeniem Szpitali Prywatnych, organizacjami pracodawców i pracowników ochrony zdrowia.