Niedługo później, bo 25 kwietnia 2023 r., media poinformowały, że Rzecznik Praw Pacjenta złożył zawiadomienie do prokuratury w sprawie śmierci dwóch pacjentów. Zmarłe osoby dostały bardzo silne leki zawierające substancje psychotropowe bez szczegółowego wywiadu o stanie zdrowia.
Czytaj w LEX: Apteki internetowe - przepisy prawne Unii Europejskiej >>
Handel e-receptami – proceder znany od lat
Tymczasem o handel e-receptami dopytywał już w 2020 r poseł Tomasz Nowak (KO) i grupa posłów w interpelacji poselskiej kierowanej do ministra zdrowia.
2 maja 2020 r. odpowiedział na nią wiceminister tego resortu Maciej Miłkowski. Uspokajał w niej, że w ramach Elektronicznej Platformy Gromadzenia, Analizy i Udostępniania zasobów cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych (Projekt P1) utworzono System Gromadzenia Danych Medycznych Recepty (SGR), który służy do gromadzenia i przetwarzania danych dotyczących elektronicznych recept.
Czytaj w LEX: E-recepty w praktyce funkcjonowania podmiotów leczniczych >>
- Wdrożenie powyższego rozwiązania miało na celu uszczelnienie systemu recept i obiegu leków. System informatyczny pozwala Ministerstwu Zdrowia na wykrycie przypadków, kiedy lekarz wystawia niepokojąco dużą liczbę podobnych recept i przekazanie stosownych informacji izbom lekarskim – podkreślił wiceminister Miłkowski. Dalej wiceminister zdrowia zaznacza, że to samorząd lekarski jest właściwy do rozstrzygania spraw z zakresu odpowiedzialności zawodowej lekarzy.
Kluczowe jest pytanie, czy resort zdrowia korzystał z dostępnych danych? Kilka tygodni temu Prawo.pl zapytało więc Ministerstwo Zdrowia, ile razy od 2 maja 2020 r. informowało izby lekarskie w sprawie lekarzy, którzy wystawiali „niepokojąco dużą liczbę podobnych recept”? Ile było takich przekazanych izbom lekarskim sygnałów i które izby lekarskie były informowane w tych sprawach. Do momentu publikacji artykułu nie otrzymaliśmy z resortu zdrowia odpowiedzi.
Sprawdź w LEX: Czy osoba wystawiająca e-receptę może przez telefon podać pacjentowi 4-cyfrowy kod dostępu? >>
13 kwietnia - pierwsza lista z nazwiskami lekarzy
Pierwszą taką listę z nazwiskami 17 lekarzy Ministerstwo Zdrowia przekazało samorządowi lekarskiemu dopiero 13 kwietnia tego roku.
Zapytaliśmy Naczelną Izbę Lekarską, czy od maja 2020 r. do 13 kwietnia 2023 r. wpłynęły zawiadomienia Ministerstwa Zdrowia dotyczące lekarzy w sprawie e-recept.
Jakub Kosikowski, p.o. rzecznik Naczelnej Izby Lekarskiej zaznacza, że przed 13 kwietnia samorząd lekarski nie dostał z Ministerstwa Zdrowia ani jednej listy nazwisk lekarzy, wobec których resort zdrowia miał podejrzenia, że wystawiają oni „niepokojąco dużą liczbę recept”.
- Była korespondencja w tym temacie, ale to były ogólne pisma, nie miały one danych pozwalających na wszczęcia postępowania – zaznacza.
Jakub Kosikowski podkreśla, że NIL nie ma prawnych możliwości uzyskania danych o lekarzach, którzy hurtowo wystawiają recepty. – Takie zawiadomienie musimy otrzymać z Ministerstwa Zdrowia lub Głównego Inspektoratu Farmaceutycznego – dodaje.
Czytaj w LEX: Nadzór i kontrola w zakresie wystawiania przez lekarzy recept na leki refundowane >>
Wysyp zawiadomień w sprawie lekarzy hurtowo wystawiających e-recepty
– Obecnie, od 13 kwietnia, co kilka dni wpływają do samorządu lekarskiego z Ministerstwa Zdrowia zestawienia podejrzanych aktywności lekarzy. Na listach powtarza się kilkanaście nazwisk – dodaje Jakub Kosikowski.
Sprawdź w LEX: Czy recepta pro auctore wystawiona przez lekarza dentystę z uprawnieniem S może być zrealizowana w aptece z jego uwzględnieniem? >
NIL zaznacza, że sprawy są kierowane do Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej, który następnie kieruje je do odpowiednich dla tych lekarzy Okręgowych Rzeczników Odpowiedzialności Zawodowej działających przy Okręgowych Izbach Lekarskich. - Postępowania wobec lekarzy w związku z zawiadomieniem Ministerstwa Zdrowia zostały już wszczęte– mówi Jakub Kosikowski.
Co się w nich znajduje? - W zestawieniach przekazanych przez Ministerstwo Zdrowia jest informacja ile dany lekarz wystawiał recept. Taka sprawa każdorazowo została skierowana do Rzecznika. Zbada on czy zasadnym jest podejrzenie MZ, że nie była dochowana odpowiednia staranność leczenia pacjentów – mówi.
Sprawdź w LEX: Czy lekarz w poradni udzielającej świadczeń komercyjnie może wystawiać pacjentom recepty refundowane? >
Opioidy za pieniądze - problem nabrzmiewał od lat
O problemach związanych z handlem e-receptami pisaliśmy na Prawo.pl wielokrotnie.
Czytaj także na Prawo.pl: Opioid poza kontrolą – e-recepty ułatwiają wykup substancji narkotycznej z aptek >>
Z kolei dziennikarki „Dziennika Gazety Prawnej” w styczniu opisały, jak w nieco ponad godzinę, za opłatą otrzymały receptę na preparat stosowany w leczeniu padaczki, bólu neuropatycznego i ogólnych zaburzeń lękowych u dorosłych.
Ministerstwo Zdrowia zapowiedziało zmiany dotyczące wystawiania e-recept na tzw. psychotropy.
Czytaj na Prawo.pl: Proceder sprzedaży e-recept się nie skończy - potrzebne są kontrole>>