W trakcie dyskusji nad zmianami dotyczącymi obowiązku szczepień pojawiły się głosy, iż skutkiem zlikwidowania obowiązku szczepień będzie m.in. to, że przedszkola będą mogły odmówić przyjęcia niezaszczepionych dzieci.

Przygotowano „kontrprojekt” obywatelski - nowelizacji ustawy Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw - inicjatywy „Szczepimy, bo myślimy”. Wprowadza on kryterium, zgodnie z którym rodzice ubiegający się o miejsce dla swojego dziecka w publicznym żłobku lub przedszkolu musieliby przedłożyć zaświadczenia o posiadaniu obowiązkowych szczepień ochronnych, w szczególnych sytuacjach zaświadczenia potwierdzającego przeciwwskazania do przeprowadzenia szczepień. 

 

Łatwiej o przedszkole dla zaszczepionego dziecka. Projekt trafi do Sejmu czytaj tutaj>>

Projekt budzi wiele wątpliwości

Warto przy tej okazji zadać sobie kilka ważnych pytań. Czy w ogóle jest to możliwe w obowiązującym stanie prawnym i na jakiej podstawie? Czy rodzice mogą mieć obowiązek informowania o tym, na co dziecko zostało zaszczepione? Czy dzieci antyszczepionkowców mogą mieć ograniczone prawo publicznego przedszkola?

Z drugiej strony, placówki zajmujące się dziećmi, rodzice dzieci szczepionych jak i inne przebywające w placówkach osoby, mają prawo zabezpieczyć się przed przyjmowaniem nieszczepionych dzieci. Czy podobny obowiązek można wprowadzić w szkołach? W tym miejscu powstaje kolejne pytanie – co z zapisanym w art. 70 Konstytucji prawem do nauki? Problematyczne wątki można mnożyć.

 


RODO a zbieranie danych w przedszkolu

Pomimo, że nie ma ustawowego obowiązku zbierania takich informacji od kandydata na przedszkolaka, to jednak rozpatrując ten problem pod kątem RODO, może istnieć uzasadniony interes administratora do ich zbierania.

Każda placówka tego typu musi zagwarantować bezpieczeństwo interesów żywotnych - zdrowia i życia - wszystkich dzieci i pracowników, aby uchronić się przed odpowiedzialnością odszkodowawczą. To właśnie ta przesłanka - zachowanie żywotnych interesów pozostałych dzieci - może być podstawą do zbierania takich informacji.

Istnieje uzasadnione prawdopodobieństwo, że dziecko niezaszczepione, które zachoruje na chorobę zakaźną, podlegającą obecnie obowiązkowemu szczepieniu, zagrozi przez to innym nieszczepionym dzieciom lub pracownikom.

Co więcej, stoję na stanowisku, że w przypadku placówek niepublicznych, szczepienie może być warunkiem zawarcia umowy, gdyż strony mogą swobodnie ustalić treść stosunku prawnego.

Szczepienia ochronne. Analiza czytaj tutaj>>

 

Nieszczepienie - specjalna kategoria danych 

Z punktu widzenia ochrony danych osobowych, fakt nieszczepienia może kwalifikować się jako specjalna kategoria danych, gdyż wskazuje na dane dotyczące zdrowia dziecka. 

Pytanie, czy tak jest rzeczywiście? Przyjmując, że szczepienie wskazuje na stan zdrowia, należy przyjąć, że stan zdrowia większości dzieci szczepionych jest lepszy, niż stan zdrowia dzieci nieszczepionych - ze względu na zwiększoną odporność wobec wybranych chorób zakaźnych. 

Choroby zakaźne, w przypadku których obecnie szczepienie jest obowiązkowe, są powszechnie uznawane za wysoce zagrażające zdrowiu lub życiu, zatem idąc dalej tym tropem przedszkole przyjmujące dzieci nieszczepione stwarza zagrożenie życia wobec innych dzieci nieszczepionych oraz zagrożenie spowodowania uszczerbku zdrowia dzieci szczepionych – gdyż szczepionka chroni, lecz nie w 100 procentach.

NSA: Od szczepionki nie ma ucieczki czytaj tutaj>>

 

Analiza ryzyka przetwarzania

Przedszkola powinny, przed podjęciem procesu zbierania informacji o szczepieniach kandydatów, przeprowadzić wnikliwą ocenę skutków dla praw i wolności osób, których dane dotyczą oraz analizę ryzyka takiego przetwarzania. To, czy obowiązek szczepienia na konkretną chorobę wynika z przepisów prawa, czy jest dobrowolny, ma w tym przypadku istotne znaczenie.

Ponadto placówki wychowawcze i edukacyjne powinny zapewnić dobrowolność udzielania takich informacji oraz wskazać cel przetwarzania takich danych. 

Z uwagi na kategorię przedmiotowych danych, muszą wziąć pod uwagę, obowiązkowe prowadzenie rejestru czynności przetwarzania oraz wdrożenie odpowiednich środków organizacyjnych i technicznych, w celu zapewnienia bezpieczeństwa przetwarzania takich danych.

Należy również mieć na uwadze, że szczegóły dotyczące takiego przetwarzania powinny być zapisane w regulaminie placówki wychowawczo-oświatowej lub wewnętrznej polityce prywatności.