Odpowiedź:
Artykuł 55 ust. 2a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.) - dalej u.ś.o.z. przyznaje status lekarza POZ, a co za tym prawo do realizowania świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, m.in. lekarzowi dobywającemu specjalizację z medycyny rodzinnej. Programy specjalizacji z medycyny rodzinnej przewidują jednak zdobywanie praktyki w zakresie odbywania wizyt domowych dopiero na etapie praktyki lekarza rodzinnego, czyli w ciągu ostatnich 24 miesięcy odbywania specjalizacji, zgodnie zaś z art. 10 ust. 1 Kodeksu Etyki Lekarskiej lekarz nie powinien wykraczać poza swoje umiejętności zawodowe przy wykonywaniu czynności diagnostycznych, zapobiegawczych, leczniczych i orzeczniczych.
Uzasadnienie:
Dla rozstrzygnięcia zadanego pytania istotne jest wyodrębnienie kilku podstawowych kwestii. W pierwszym rzędzie pojęcie lekarza „podejmującego specjalizację” nasuwa wątpliwości, czy jest to lekarz, który odbywanie tej specjalizacji już rozpoczął – zakładam, że tak oraz że określenie ‘podejmujący specjalizację’ oznacza tu lekarza w pierwszym roku tejże specjalizacji. Drugim istotnym elementem jest to, w jakiej poradni lekarz ten miałby wykonywać zawód, odmiennie bowiem należy ocenić pracę w poradni POZ, inaczej zaś w poradni specjalistycznej. Zakładam więc, iż chodzi o pracę w poradni lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Trzecim ważnym zagadnieniem jest to, czy lekarz ten posiada już inną specjalizację, czy też specjalizację z medycyny rodzinnej rozpoczyna on bezpośrednio po stażu podyplomowym.
W oparciu o te założenia można w pierwszy rzędzie wskazać, iż zgodnie z art. 55 ust. 2a u.ś.o.z. status lekarza POZ, a co za tym prawo do realizowania świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, ustawa przyznaje m.in. lekarzowi odbywającemu szkolenie specjalizacyjne w dziedzinie medycyny rodzinnej.
Ustawa ani przepisy wykonawcze do niej nie wprowadzają, znanych innym dziedzinom medycyny, regulacji co do etapu specjalizacji, od jakiego rozpoczyna się możliwość samodzielnego udzielania przez lekarza świadczeń danym zakresie. Funkcjonujące programy specjalizacji z medycyny rodzinnej (których jest obecnie kilka w zależności od kwalifikacji lekarza odbywającego specjalizację i daty jej rozpoczęcia – vide: www.cmkp.edu.pl/ksztalcenie-podyplomowe/studia-specjalizacyjne-lekarzy/) przewidują zdobywanie praktyki w zakresie odbywania wizyt domowych dopiero na etapie praktyki lekarza rodzinnego, czyli w ciągu ostatnich 24 miesięcy odbywania specjalizacji. Zgodnie zaś z art. 10 ust. 1 Kodeksu Etyki Lekarskiej lekarz nie powinien wykraczać poza swoje umiejętności zawodowe przy wykonywaniu czynności diagnostycznych, zapobiegawczych, leczniczych i orzeczniczych.
W związku z tym można stwierdzić, iż w obowiązujących przepisach prawa nie ma zakazu wykonywania przez lekarza w pierwszym roku specjalizacji z medycyny rodzinnej samodzielnych wizyt domowych. Przepisy KEL w powiązaniu z programem specjalizacji z medycyny rodzinnej nakazują jednak lekarzowi podejmowanie się jedynie tych zadań, do jakich jest on przygotowany merytorycznie, jeśli zatem lekarz ten nie posiada specjalizacji w innej dziedzinie (odbywana specjalizacja z medycyny rodzinnej jest jego pierwszą specjalizacją) nie powinien on wykonywać wizyt domowych samodzielnie, z uwagi na brak umiejętności w tym zakresie. Nie można jednak wykluczyć sytuacji, gdy lekarz odbywający specjalizację z medycyny rodzinnej ma już w zakresie odbywania wizyt odpowiednią praktykę (z uwagi na odbywaną wcześniej inną specjalizację), wówczas może on w pełni korzystać ze statusu lekarza przyznanego mu przez ustawę o świadczeniach.
Iwona Kaczorowska-Kossowska
Odpowiedzi udzielono 12.01.2016 r.
