Wójt gminy wystąpił do kuratorium oświaty z wnioskiem o wydanie opinii w przedmiocie odwołania dyrektora zespołu szkół samorządowych. W uzasadnieniu wniosku podał, że dotychczasowy sposób sprawowania dyrektora jego funkcji doprowadził do powstania zadłużenia placówki.

Podkreślił, że gmina znajduje się w trudnej sytuacji ekonomicznej i konieczne jest wprowadzenie programu naprawczego, również w oświacie. W związku z tym uznał, że zaistniały szczególne okoliczności uzasadniające odwołanie dyrektora.

Kurator negatywnie zaopiniował zamiar odwołania dyrektora ze stanowiska stwierdzając, że nie zachodzi szczególnie uzasadniony przypadek, o którym mowa w art. 38 ust.1 pkt 2 ustawy o systemie oświaty .

NSA rozpatrując skargę przypomniał, iż przepis art. 38 ustawy o systemie oświaty jako stwarzający gwarancję dla stabilności stosunku zatrudnienia nauczycieli musi być traktowany ze szczególną uwagą.

Zaniedbania po stronie nauczyciela, które mają prowadzić do odwołania go ze stanowiska dyrektora szkoły, muszą być wykazane w postępowaniu poprzedzającym podjęcie zarządzenia. W uzasadnieniu aktu odwołania nauczyciela ze stanowiska dyrektora należy omówić wytykane mu nieprawidłowości oraz wykazać i szczegółowo umotywować na czym polega "szczególne uzasadnienie" danego przypadku i dlaczego w okolicznościach danej sprawy organ skorzystał z przyznanych mu ustawowo kompetencji. Pozbawienie aktu odwołania dyrektora szkoły nie może być uzupełniane późniejszymi wyjaśnieniami przyczyn takiego odwołania. Nieprawidłowości w tym zakresie nie mogą być przerzucane na organ kontroli. Zdaniem NSA zarządzenie wójta gminy nie spełnia tych wymogów, jest bowiem ogólnikowe, lakoniczne, a z jego treści nie wynikają żadne konkretne zarzuty pod adresem dyrektora. NSA przypomniał, iż "szczególnie uzasadnione przypadki" oznaczają sytuacje, w których nie jest możliwe pełnienie przez nauczyciela funkcji kierowniczej i zachodzi konieczność natychmiastowego przerwania wykonywania funkcji dyrektora z uwagi na zagrożenie dla interesu publicznego i dalszego funkcjonowania szkoły. Musi być ono przy tym na tyle istotne, że nie pozwala na dalsze wykonywanie obowiązków przez daną osobę. Natomiast zaniedbania w zakresie gospodarki finansowej szkoły, czy organizacji jej pracy nie stanowią szczególnie uzasadnionych powodów odwołania osoby z funkcji dyrektora szkoły. Negatywna ocena działalności dyrektora szkoły przez organ prowadzący w zakresie gospodarki finansowej szkoły lub innych zaniedbań dotyczących organizacji pracy szkoły, zwłaszcza odmienna koncepcja prowadzenia placówki oświatowej, czy też konflikt z organem prowadzącym nie mieszczą się w pojęciu szczególnie uzasadnionych przypadków i nie uzasadniają odwołania dyrektora szkoły w trybie art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie oświaty .

Na podstawie: Wyrok NSA z 11 maja 2012 r., sygn. akt I OSK 1974/11, prawomocny

Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.)