Złożenie oświadczenia woli w formie nie przewidzianej do komunikowania się z zamawiającym nie jest skuteczne.
Jak stanowi art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2164) dalej p.z.p. - do czynności podejmowanych przez zamawiającego i wykonawców w postępowaniu o udzielenie zamówienia stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380) dalej k.c., jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej.
Przepisy ustawy p.z.p. nie wymagają dla oświadczenia o przedłużeniu terminu związania ofertą żadnej szczególnej formy. Zgodnie z art. 60 i 61 k.c. „(…) wola osoby dokonującej czynności prawnej (oświadczenie woli) może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej.
Oświadczenie woli wyrażone w postaci elektronicznej jest złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, żeby osoba ta mogła zapoznać się z jego treścią.
Zamawiający nie wypełnia części protokołu dotyczącej komunikacji elektronicznej >>>
Zgodnie z linią orzeczniczą Krajowej Izby Odwoławczej oraz sądów powszechnych „wyrażenie zgody na przedłużenie terminu związania ofertą należy analizować w świetle norm Kodeksu cywilnego w związku z odesłaniem zawartym w art. 14 ustawy Pzp. Znajduje tu zastosowanie art. 60 Kodeksu cywilnego, który pozwala wyrazić wolę osoby dokonującej czynności prawnej w każdy sposób uzewnętrzniający ją w sposób dostateczny, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie. Wyjątki te odnoszą się do formy czynności prawnej. W kontekście czynności przedłużenia terminu związania ofertą ustawodawca nie zastrzegł szczególnej formy pod rygorem nieważności. Tym samym czynność ta może być dokonana w każdej formie. Jednakże wola Wykonawcy przedłużenia terminu związania ofertą musi być wyrażona w sposób dostateczny i jednoznaczny Zamawiającemu. Zamawiający musi mieć bowiem pewność, iż Wykonawca chcę nadal być związany ofertą oraz na jaki okres owe związanie ofertą następuje” (wyrok KIO z dnia 18 lutego 2015 r. (KIO 217/15)).
Sąd Okręgowy w Rzeszowie w uzasadnieniu wyroku z dnia 21 grudnia 2010 r. (VI Ga 240/10) wskazał, że nie może budzić wątpliwości, wobec literalnego brzemienia art. 85 ust. 2 p.z.p., iż to wykonawca, chcąc uczestniczyć w dalszym ciągu w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego poza terminem określonym jako termin związania ofertą, winien złożyć w związku z tym jednoznaczne i niebudzące wątpliwości oświadczenie.
W podobnym sposób wypowiedział się Sąd Okręgowy w Łodzi w wyroku z dnia 21 września 2012 r. (XIII Ga 379/12) wskazując, że wykonawca chcąc być nadal uczestnikiem postępowania winien przedłużyć termin związania ofertą. Zaniechanie tej czynności rodzi bowiem skutek w postaci upływu terminu związania ofertą.
Sąd Okręgowy w Tarnowie w wyroku z dnia 13 lutego 2013 r. (I Ca 495/13) podkreślił, że w ramach procedury przetargowej pozostaje nadal aktualne, że istnienie stanu związania ofertą jest immanentnym elementem konstrukcyjnym oferty, a skutki wygaśnięcia związania ofertą należy definiować i rozpoznawać w oparciu o normy k.c.
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
Zamówienia publiczne. Orzecznictwo sądów okręgowych w latach 2010-2015 z komentarzem
|
Reasumując, ustawodawca w p.z.p. nie przewidział dla oświadczenia woli o przedłużenia terminu związania ofertą żadnej szczególnej formy. I gdyby nie przepisy o wyborze formy dla tego rodzaju oświadczenia, dokonywanym przez Zamawiającego już w specyfikacji istotnych warunków zamówienia – każda forma, która pozwala na jednoznaczne, wyraźne uzewnętrznienie woli wykonawcy w tym zakresie byłaby prawidłowa.
Ustawodawca w art. 18 ustawy z dnia 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1020) dalej nowela, wskazał, że formę komunikacji między zamawiającym, a wykonawcami wybiera zamawiający.
Jest to komunikacja za pośrednictwem operatora pocztowego, osobiście, za pośrednictwem posłańca, faksu lub przy użyciu środków komunikacji elektronicznej. Wybór zamawiającego dotyczy oczywiście formy tych treści, co do których nie zostały w ustawie i aktach wykonawczych zastrzeżone formy.
Zamawiający określa formę dokumentów żądanych w przetargu >>>
Zamawiający, chcący zachować wyłącznie formę pisemną postępowania mógł jednak postanowić, że uzna informacje, oświadczenia, wnioski, zawiadomienia składane faksem lub e-mailem za złożone w wyznaczonych terminach po warunkiem niezwłocznego ich potwierdzenia na piśmie.Warunkiem jest jednak wyraźne wskazanie przez zamawiającego już w SIWZ, że reguła taka będzie stosowana (zob. Prawo zamówień publicznych. Komentarz LEX, M. Stachowiak, s. 240).
Jeśli więc zamawiający nie przewidział takiego postępowania, nie może stosować takiej zasady.
Powtarzając za Krajową Izbą Odwoławczą, zamawiający winien poddać refleksji zapisy ustanawiające wyjątkowo niedogodne i nieodpowiadające nowoczesnej i szybkiej komunikacji zasady składania informacji, oświadczeń, wniosków, zawiadomień.
Działanie to bowiem, choć osadzone w przepisach prawa, powoduje negatywne konsekwencje nawet dla samego zamawiającego, który będzie choćby zmuszony do przepisywania złożonych na piśmie treści wniosków o wyjaśnienie zapisów SIWZ, albo w wyniku nieskutecznego złożenia oświadczenia będzie zobowiązany do odrzucenia najkorzystniejszej oferty i wyboru oferty droższej.
