Wybory do Parlamentu Europejskiego - tajemnica hologramu

Opublikowana na stronach internetowych uchwała Państwowej Komisji Wyborczej [PKW] z dnia 24 lutego 2014 r. w sprawie wytycznych dla obwodowych komisji wyborczych [okw] dotyczących zadań i trybu przygotowania oraz przeprowadzenia głosowania w obwodach głosowania utworzonych w kraju w wyborach do Parlamentu Europejskiego, zarządzonych na dzień 25 maja 2014 r. W pkt. 23 załącznika zawiera dyspozycję skierowaną do okw zobowiązującą jej członków aby w dniu głosowania, dopisując (zgodnie z art. 51 § 2-4 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (Dz. U. Nr 21, poz. 112, z późn. zm.), do spisu wyborców osoby przedkładające zaświadczenia o prawie do głosowania, zwracali szczególną uwagę, czy przedkładany jest oryginał zaświadczenia, tzn. czy na zaświadczeniu umieszczony został hologram z nadrukiem PE/2014.

Intencja PKW nie jest jednak do końca czytelna. Zaświadczenie bez hologramu bądź z hologramem np. uszkodzonym (nieczytelnym nadrukiem) okw uzna za nie oryginalne a tym samym wadliwe. Czy oznacza to, że wyborca, który je przedstawi nie zostanie dopisany do spisu, a w konsekwencji nie zostanie mu wydana karta do głosowania i nie weźmie udziału w wyborach?

Wytyczne nie mogą jednoznacznie przesądzać o skutkach braku hologramu na zaświadczaniu gdyż rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 27 lipca 2011 r. w sprawie spisu wyborców (Dz. U. Nr 158, poz. 942) [rozporządzenie] nie zawiera w swojej treści (w rozdziale 5) jak również w załączniku do rozporządzenia nr 6 (wzór – zaświadczenie o prawie do głosowania) żadnych przepisów dotyczących obowiązku umieszczania go na wydawanych zaświadczeniach. Wymóg sformułowany przez organ wyborczy (PKW) polegający na żądaniu przedstawienia zaświadczenia z hologramem, skierowany do członków innego organu wyborczego (okw), którzy nie mają wpływu na sporządzanie tych zaświadczeń, jak również nie mają możliwości ich weryfikacji, nie może wywoływać żadnych negatywnych skutków prawnych dla wyborców, w tym szczególnie, pozbawiających ich prawa do udziału w głosowaniu. Co prawda delegatury Krajowego Biura Wyborczego wydały przedmiotowe hologramy urzędom gmin z instrukcją naklejania ich na zaświadczeniach, jednakże zawsze może się zdarzyć błąd urzędnika polegający na nieumieszczeniu go na zaświadczeniu (czy to przez zapomnienie, wyczerpanie się zapasów hologramów, zagubienie klucza od kasy pancernej, etc.). Bez zmiany rozporządzenia, fakt taki nie może być podstawą jakichkolwiek negatywnych konsekwencji dla wyborcy. Brak hologramów w urzędzie nie może też wstrzymać wydawania zaświadczeń.

W obecnym stanie prawnym, hologram może pełnić funkcję co najwyżej pomocniczą dla członków okw. Z pewnością ułatwi on identyfikację oryginalności zaświadczeń, jednakże jego brak może co najwyżej stanowić przesłankę do bardziej wnikliwej kontroli przedkładanego zaświadczenia. W przypadku braku innych podstaw zakwestionowania jego oryginalności wyborca powinien zostać dopisany do spisu, otrzymać kartę i wziąć czynny udział w głosowaniu. Ewentualne sprawdzenie czy np. nie doszło do sfałszowania zaświadczenia, a więc czy nie doszło do popełnienia przestępstwa może być dokonane przez organy ścigania we właściwym dla takiego postępowania trybie i czasie.