NSA: Przełom w rozpoznawaniu przez konsula i sąd wniosków o wizy

Cztery lata temu ustawa rozszerzyła zakres kompetencji sądów administracyjnych również na sprawy dotyczące wiz Schengen. Wobec tego wszystkie dotąd odrzucane skargi na bezczynność konsula polskiego w sprawie długoterminowych wiz mogą być rozpoznawane merytorycznie. Ułatwiła to odpowiedź Trybunału Sprawiedliwości UE na pytanie zadane przez Naczelny Sąd Administracyjny.

Ewa R.A. i jej mąż poskarżyli się do sądu na bezczynność polskiego konsula, który nie podjął żadnych czynności w sprawie wydania jej wizy Schengen

Odrzucenie skargi i uchylenie postanowienia

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odrzucił skargę na bezczynność Konsula RP w sprawie wydania wizy krajowej. W uzasadnieniu sąd wskazał na brak interesu prawnego skarżącej.

Naczelny Sąd Administracji postanowieniem z 18 grudnia 2019 r. , uchylił zaskarżone postanowienie. Stwierdził, że sąd pierwszej instancji nie odniósł się merytorycznie do kwestii dopuszczalności skargi na bezczynność konsula.

Czytaj też: Wizy Schengen dla uchodźców - praktyka Szwajcarii >

Następnie Wojewódzki Sąd Administracyjny odrzucił skargę.  Dlatego, że sądy administracyjne nie były właściwe w sprawach wiz, z wyjątkiem wiz wydanych cudzoziemcowi będącemu członkiem rodziny obywatela państwa członkowskiego Unii Europejskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej.

Sąd pierwszej instancji zauważył, że 4 marca 2019 r. weszła w życie nowelizacja art. 5 pkt 4 p.p.s.a. Ustawodawca rozszerzył zakres kognicji sądów administracyjnych również na sprawy dotyczące wiz Schengen.

Dostosowanie prawa do zaleceń Komisji

Z uzasadnienia do projektu ustawy nowelizującej ustawę - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi wynika, że nowelizacja miała "na celu dostosowanie polskiego porządku prawnego do zaleceń Komisji Europejskiej przedstawionych polskiemu Rządowi w ramach procedury naruszeniowej, o której mowa w art. 258 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

 Zdaniem sądu pierwszej instancji, bezczynność konsula, nie może być przedmiotem kontroli sądowej. Skargę kasacyjną skarżąca oparła na zarzucie:

• błędnej wykładni i niewłaściwego zastosowania Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi i art. 21 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej
• naruszenie prawa do sądu i zakazu dyskryminacji

 Pytanie prejudycjalne

W grudniu 2020 r. Naczelny Sąd Administracyjny zawiesił postępowanie do czasu odpowiedzi Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) na pytanie prejudycjalne zadane przez Naczelny Sąd Administracyjny: Czy art. 21 ust. 2a Konwencji wykonawczej do układu Schengen w powiązaniu z art. 47 akapit pierwszy Karty praw podstawowych UE należy rozumieć w ten sposób, że obywatel państwa trzeciego, któremu odmówiono wydania wizy długoterminowej powinien mieć zapewnione prawo do skutecznego środka prawnego przed sądem?". Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wyrokiem z 10 marca 2021 r. w sprawie C-949/19 wskazał, że art. 21 ust. 2a Konwencji wykonawczej do Układu z Schengen należy interpretować w ten sposób, że nie znajduje on zastosowania do obywatela państwa trzeciego, któremu odmówiono wydania wizy długoterminowej. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, że skarga kasacyjna została wniesiona zarówno przez cudzoziemca składającego wniosek o przyznanie wizy krajowej, jak również jego żonę, obywatelkę Polski, powołującą się na naruszenie decyzją o odmowie wydania wizy krajowej prawa do życia rodzinnego. Zaskarżone postanowienie w części dotyczącej odrzucenia skargi Ewy R.A. odpowiada prawu, chociaż nie zostało prawidłowo uzasadnione. Poznaj LEX Kompas Orzeczniczy, który zawiera ponad 2400 gotowych analiz orzeczeń w formie linii orzeczniczych > Sąd administracyjny jest właściwy Skarga kasacyjna Saida A. zasługiwała na uwzględnienie. Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że skarga ta na decyzję z sierpnia 2018 r. o odmowie wydania wizy krajowej podlega kognicji sądu administracyjnego. NSA stwierdził, że związany był własnym postanowieniem w sprawie o sygn. akt II OSK 2373/21. Przyjęcie w rozpoznawanej sprawie argumentacji przedstawionej w tym orzeczeniu prowadzi do konieczności uchylenia zaskarżonego postanowienia Sądu pierwszej instancji w części dotyczącej odrzucenia skargi Saida A. na bezczynność. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w dalszej kolejności zbada czy zostały zachowane pozostałe warunki formalne do rozpoznania skargi i w razie stwierdzenia dopuszczalności jej wniesienia rozpozna skargę merytorycznie. Sygnatura akt I OSK wyrok z 18 stycznia 2022 r. Przegląd Prawa Publicznego - Nr 2/2022 Sprawdź   ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.