Czy w przypadku wystąpienia przesłanek wynikających z art. 94 ust. 1 cytowanej ustawy zarząd powiatu podejmując uchwałę w przedmiocie ustalenia czasu pracy aptek ogólnodostępnych może narzucić dłuższy niż dotychczas czas pracy danej apteki?
Czy apteka, której na mocy stosownej uchwały zarządu powiatu wydłużony został o kilka godzin dzienny czas pracy na podstawie przesłanek wynikających z art. 94 ust. 1 cytowanej ustawy (dostosowanie do potrzeb ludności i zapewnienie dostępności świadczeń w porze nocnej, w niedzielę, święta i inne dni wolne od prac), może dochodzić od powiatu zwrotu kosztów powstałych w wyniku wydłużenia czasu pracy?
Odpowiedź
Od dnia 1 kwietnia 2009 r. czas pracy aptek ogólnodostępnych ustalany jest w uchwale rady powiatu. Mając jednakże na uwadze dotychczasową praktykę należy przypuszczać, iż przed podjęciem uchwały rady powiatu będą się konsultowały z właściwym miejscowo samorządem aptekarskim. Tym samym, w praktyce, ustalony przez radę powiatu czas pracy aptek odnosić się będzie do czasu pracy już ustalonego w danej aptece.
Przepisy prawa nie wskazują na możliwość wystąpienia z roszczeniem odszkodowawczym do sądu powszechnego na uchwałę rady powiatu. Jednakże każdy, czyjego interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą podjętą przez radę powiatu, może, po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia, zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego, zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Uzasadnienie
Zgodnie ze znowelizowanym art. 94 ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271 z późn. zm.) rozkład pracy aptek ogólnodostępnych na danym terenie określa rada powiatu, po zasięgnięciu opinii wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast gmin z terenu powiatu. Do dnia 1 kwietnia 2009 r. w praktyce zarząd powiatu (dotychczasowy organ regulujący czas pracy aptek) przed podjęciem uchwały konsultował swoje stanowisko w szczególności z samorządem aptekarskim. Tym samym najczęściej to władze samorządu aptekarskiego opracowywały zasady czasu pracy poszczególnych aptek (uczestniczą w tych pracach właściciele aptek). Tak opracowany zakres czasu pracy był przesyłany do powiatu, który co do zasady akceptował przedłożone propozycje. Należy jednocześnie wskazać, iż najczęściej uchwały w przedmiotowym zakresie określały czas pracy dla aptek jednozmianowych oraz dwuzmianowych, bez przywoływania nazw poszczególnych aptek.
Stąd w praktyce czas pracy aptek określony w uchwale rady powiatu odnosił się do już ustalonych godzin pracy danych aptek.
Obecnie organem właściwym do wydania uchwały w przedmiocie czasu pracy aptek jest rada powiatu. Zmiana ta wynika przede wszystkim z konieczności dostosowania do właściwości kompetencyjnych poszczególnych organów samorządu terytorialnego, stąd sądzić należy, iż sposób ustalania czasu pracy aptek pozostanie ten sam.
W zakresie możliwości dochodzenia zwrotu kosztów za ewentualne wydłużenie czasu pracy apteki należy wskazać, iż działanie rady powiatu ma charakter działania władczego wynikającego z przepisów prawa. W takim przypadku, jeżeli przepis wprost nie określa formy rekompensaty, to takie odszkodowanie się nie należy. Jednakże, zgodnie z art. 52 § 3 i art. 53 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) w związku z art. 87 ustawy o samorządzie powiatowym , każdy czyjego interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą podjętą przez radę powiatu może wezwać radę powiatu do usunięcia naruszenia prawa, w terminie 14 dni od dnia, w którym podmiot dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o wydaniu aktu (np. dzień publikacji aktu w wojewódzkim dzienniku urzędowym właściwym dla danego terenu). Po bezskutecznym upływie 30 dni od dnia doręczenia organowi wezwania do usunięcia naruszenia prawa (albo po upływie 60 dni - jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie), podmiot może wnieść skargę do właściwego - ze względu na siedzibę organu - wojewódzkiego sądu administracyjnego.
Podobnie należy wskazać, iż działanie rady powiatu ma charakter działania władczego organu władzy publicznej wynikającego z przepisów prawa. Od uchwały podjętej przez radę powiatu przysługuje również opisane powyżej prawo do wezwania rady powiatu do usunięcia naruszenia prawa.
Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym. (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 ze zm.)
Czy apteka, której na mocy stosownej uchwały zarządu powiatu wydłużony został o kilka godzin dzienny czas pracy na podstawie przesłanek wynikających z art. 94 ust. 1 cytowanej ustawy (dostosowanie do potrzeb ludności i zapewnienie dostępności świadczeń w porze nocnej, w niedzielę, święta i inne dni wolne od prac), może dochodzić od powiatu zwrotu kosztów powstałych w wyniku wydłużenia czasu pracy?
Odpowiedź
Od dnia 1 kwietnia 2009 r. czas pracy aptek ogólnodostępnych ustalany jest w uchwale rady powiatu. Mając jednakże na uwadze dotychczasową praktykę należy przypuszczać, iż przed podjęciem uchwały rady powiatu będą się konsultowały z właściwym miejscowo samorządem aptekarskim. Tym samym, w praktyce, ustalony przez radę powiatu czas pracy aptek odnosić się będzie do czasu pracy już ustalonego w danej aptece.
Przepisy prawa nie wskazują na możliwość wystąpienia z roszczeniem odszkodowawczym do sądu powszechnego na uchwałę rady powiatu. Jednakże każdy, czyjego interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą podjętą przez radę powiatu, może, po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia, zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego, zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Uzasadnienie
Zgodnie ze znowelizowanym art. 94 ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271 z późn. zm.) rozkład pracy aptek ogólnodostępnych na danym terenie określa rada powiatu, po zasięgnięciu opinii wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast gmin z terenu powiatu. Do dnia 1 kwietnia 2009 r. w praktyce zarząd powiatu (dotychczasowy organ regulujący czas pracy aptek) przed podjęciem uchwały konsultował swoje stanowisko w szczególności z samorządem aptekarskim. Tym samym najczęściej to władze samorządu aptekarskiego opracowywały zasady czasu pracy poszczególnych aptek (uczestniczą w tych pracach właściciele aptek). Tak opracowany zakres czasu pracy był przesyłany do powiatu, który co do zasady akceptował przedłożone propozycje. Należy jednocześnie wskazać, iż najczęściej uchwały w przedmiotowym zakresie określały czas pracy dla aptek jednozmianowych oraz dwuzmianowych, bez przywoływania nazw poszczególnych aptek.
Stąd w praktyce czas pracy aptek określony w uchwale rady powiatu odnosił się do już ustalonych godzin pracy danych aptek.
Obecnie organem właściwym do wydania uchwały w przedmiocie czasu pracy aptek jest rada powiatu. Zmiana ta wynika przede wszystkim z konieczności dostosowania do właściwości kompetencyjnych poszczególnych organów samorządu terytorialnego, stąd sądzić należy, iż sposób ustalania czasu pracy aptek pozostanie ten sam.
W zakresie możliwości dochodzenia zwrotu kosztów za ewentualne wydłużenie czasu pracy apteki należy wskazać, iż działanie rady powiatu ma charakter działania władczego wynikającego z przepisów prawa. W takim przypadku, jeżeli przepis wprost nie określa formy rekompensaty, to takie odszkodowanie się nie należy. Jednakże, zgodnie z art. 52 § 3 i art. 53 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) w związku z art. 87 ustawy o samorządzie powiatowym , każdy czyjego interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą podjętą przez radę powiatu może wezwać radę powiatu do usunięcia naruszenia prawa, w terminie 14 dni od dnia, w którym podmiot dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o wydaniu aktu (np. dzień publikacji aktu w wojewódzkim dzienniku urzędowym właściwym dla danego terenu). Po bezskutecznym upływie 30 dni od dnia doręczenia organowi wezwania do usunięcia naruszenia prawa (albo po upływie 60 dni - jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie), podmiot może wnieść skargę do właściwego - ze względu na siedzibę organu - wojewódzkiego sądu administracyjnego.
Podobnie należy wskazać, iż działanie rady powiatu ma charakter działania władczego organu władzy publicznej wynikającego z przepisów prawa. Od uchwały podjętej przez radę powiatu przysługuje również opisane powyżej prawo do wezwania rady powiatu do usunięcia naruszenia prawa.
Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym. (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 ze zm.)