Marszałek województwa śląskiego Adam Matusiewicz powiedział, że w ramach „Tritii” regiony chciałyby skupić się na sprawach związanych z transportem, przykładowo transgraniczną komunikacją publiczną, łączącą wszystkie strony porozumienia.
„Tego dziś nie ma. Wymaga to jednak przede wszystkim dobrej woli i porozumienia pod patronatem szefów regionów, na które pozwala podpisana umowa” – powiedział śląski marszałek.
Matusiewicz podkreślił, że regiony długo czekały na ten dzień. Jego zdaniem udało się pokonać biurokratyczne przeszkody w ostatniej chwili, ale za to – jak powiedział - w dobrym momencie.
„Mamy jeszcze ponad rok na dobre przygotowanie naszych regionów do nowego programowania Unii Europejskiej, a to dobrze rokuje naszej współpracy. Jestem przekonany, że ta współpraca nie ograniczy się do wspólnego aplikowania o środki unijne, ale będzie kontynuowana na wielu polach. Nasze regiony są razem niezwykle atrakcyjne turystycznie, dlatego będziemy się starali m.in. zintegrować komunikację publiczną na tym obszarze" - powiedział.
Zdaniem marszałka województwa opolskiego Józefa Sebesty utworzenie wspólnej organizacji samorządów trzech sąsiadujących ze sobą państw przyniesie wymierne korzyści obywatelom. „Fundusze na projekty transgraniczne, po które +Tritia+ może sięgnąć, wcale nie są małe. Chcemy dzięki nim poprawić elementy gospodarki, turystyki i infrastruktury drogowej oraz kolejowej. To posłuży poprawie jakości życia mieszkańców. Gdybyśmy po te fundusze nie sięgnęli, to bylibyśmy złymi gospodarzami. W Unii Europejskiej na potrzeby organizacji takich jak +Tritia+ jest 8 mld euro. To wciąż znacząca kwota, z której możemy teraz skorzystać” – mówił Sebesta.
Obok marszałków śląskiego i opolskiego dokument w imieniu Kraju Morawsko-Śląskiego podpisał hetman Miroslav Novak, a Samorządowego Kraju Żylińskiego jego przewodniczący Juraj Blanar.
Regiony, które utworzyły ugrupowanie, zajmują łącznie powierzchnię ok. 34 tys. km kw. Zamieszkuje je ponad 7,5 mln ludzi. Siedzibą władz "Tritii" będzie Cieszyn. Przygotowania do jej powołania trwały od 2009 roku. Obecnie jest to największa i jedna z dwóch pierwszych takich inicjatyw w Polsce. Równolegle tatrzańskie euroregiony z Polski i Słowacji finalizują prace nad stworzeniem ugrupowania „Tatry”, którego stolicą będzie Nowy Targ.
Instytucję Europejskich Ugrupowań Współpracy Terytorialnej wprowadzono do unijnego prawa na przełomie 2006 i 2007 r. Dzięki niej miasta, powiaty czy regiony z dwóch stron granicy państwowej mogą - za zgodą swoich ministerstw spraw zagranicznych - powołać w jednym z krajów wspólną instytucję o osobowości prawnej, która będzie dla nich świadczyć usługi o charakterze transgranicznym, podlegając przepisom kraju, w którym mieści się jej siedziba. W Polsce dotąd ich nie było, podczas gdy przykładowo na pograniczu słowacko-węgierskim jest już osiem.
Główne obszary współpracy w ramach organizacji to energia i środowisko, transport, gospodarka oraz turystyka. Pod uwagę bierze się też zarządzanie kryzysowe, zasoby ludzkie, edukację, w tym zacieśnienie współpracy między uczelniami i instytucjami publicznymi, kulturę oraz sport. Rolą EUWT ma być m.in. organizowanie działań w zakresie współpracy transgranicznej, transnarodowej i międzyregionalnej oraz kierowanie nimi – przy udziale finansowym UE lub bez jej wsparcia.
Powołaniu „Tritii” towarzyszyła konferencja podsumowująca wspólne działania na pograniczu polsko-słowackim w ramach jednego z międzynarodowych projektów. Podpisany został także list intencyjny w sprawie kontynuacji współpracy na rzecz tworzenia warunków rozwojowych pogranicza polsko-czesko-słowackiego przez województwo śląskie i Opolszczyznę oraz Stowarzyszenie Gmin Dorzecza Górnej Odry, Stowarzy-szeni „Region Beskidy", Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu Pradziad, Stowarzysze-nie Rozwoju i Współpracy Regionalnej „Olza".
szf/ mok/ mow/