Pracownica była zatrudniona na stanowisku referenta, na umowę o pracę na czas zastępstwa w okresie od 1 września 2010 r. do 30 marca 2011 r. Następnie wygrała konkurs na podinspektora w tej samej komórce organizacyjnej. Czy musi odbyć służbę przygotowawczą?

Odpowiedź

Osoba wskazana w pytaniu, po przeprowadzonym naborze, powinna być zatrudniona na zasadach określonych dla osób podejmujących pierwszy raz pracę na stanowisku urzędniczym, jeżeli w czasie zatrudnienia na zastępstwo nie odbyła służby przygotowawczej i nie zdała egzaminu urzędniczego

Zgodnie z art. 16 ust. 3 ustawy o pracownikach samorządowych przez osobę podejmującą po raz pierwszy pracę, na stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym stanowisku urzędniczym, w jednostkach samorządowych wskazanych w art. 2 ustawy o pracownikach samorządowych , rozumie się osobę, która: nie była wcześniej zatrudniona w jednostkach, o których mowa w art. 2 ustawy o pracownikach samorządowych , na czas nieokreślony albo na czas określony, dłuższy niż 6 miesięcy, i nie odbyła służby przygotowawczej zakończonej zdaniem egzaminu z wynikiem pozytywnym.

Z kolei art. 19 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych nakazuje, dla pracownika podejmującego po raz pierwszy pracę na stanowisku urzędniczym, organizację służby przygotowawczej. Osoba wskazana w pytaniu – jak wynika z jego treści – była zatrudniona na zastępstwo. Zatrudnienie to nastąpiło najprawdopodobniej bez przeprowadzenia naboru i bez odbycia służby przygotowawczej. Wynika z tego, że osoba wskazana w pytaniu jest pracownikiem podejmującym pierwszy raz pracę na stanowisku urzędniczym w samorządzie – a to ze względu na: nieodbycie służby przygotowawczej, oraz brak zdanego egzaminu kończącego tą służbę, o którym mowa w art. 19 ust. 4 ustawy o pracownikach samorządowych Tym samym osoba ta, po przeprowadzeniu naboru, musi być potraktowana tak jak pracownik zatrudniony pierwszy raz na stanowisku urzędniczym, tj. powinna: być zatrudniona na podstawie umowy o pracę na czas określony, nie dłuższy niż 6 miesięcy, z możliwością wcześniejszego rozwiązania stosunku pracy za dwutygodniowym wypowiedzeniem, zostać skierowana do służby przygotowawczej (chyba, że zostanie decyzją kierownika jednostki zwolniona z tejże służby), zdać egzamin urzędniczy o którym mowa w art. 19 ust. 4 ustawy o pracownikach samorządowych – niezależnie od tego, czy odbyła służbę przygotowawczą, czy też została z niej zwolniona. Art. 16 ust. 3 ustawy o pracownikach samorządowych wskazuje bowiem, jako jeden z elementów określających osobę zatrudnioną po raz pierwszy – brak wcześniejszego zatrudnienia w jednostkach samorządowych na czas określony, dłuższy niż 6 miesięcy. Umowa na zastępstwo jest natomiast umową na czas określony, co wynika z art. 25 § 1 zd. 2  Kodeksu pracy . Jeżeli więc w czasie wskazanego zatrudnienia na zastępstwo odbyła służbę i zdała egzamin, wówczas można uznać ją za osobę posiadającą wymagany staż pracy na stanowisku urzędniczym. Niezależnie od powyższego, zgodnie z art. 19 ust. 5 ustawy o pracownikach samorządowych , na umotywowany wniosek osoby kierującej komórką organizacyjną, w której pracownik jest zatrudniony, kierownik jednostki może zwolnić z obowiązku odbywania służby przygotowawczej pracownika, którego wiedza lub umiejętności umożliwiają należyte wykonywanie obowiązków służbowych. Mimo zwolnienia pracownik taki powinien przystąpić do egzaminu kończącego służbę, o którym mowa w art. 19 ust. 4 ustawy o pracownikach samorządowych .

Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223, poz. 1458 ze zm.)
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. 1998 r. Nr 21, poz. 94)