Metodyki rozwiązywania problemów mieszkańców nie da się nauczyć na pamięć. Wyzwania lokalne jak np. odpływ ludzi młodych z mniejszych miejscowości, starzejące się społeczeństwo, wyzwania związane z rewolucją cyfrową, zmianami klimatycznymi, zanieczyszczeniem powietrza, stają się coraz trudniejszymi egzaminami dla lokalnych władz.
Po pierwsze dlatego, że jesteśmy świadkami ich intensyfikacji. W związku z czym rośnie oczekiwanie wśród społeczeństwa na szybkie i skuteczne ich rozwiązywanie. A po drugie, dokonując researchu efektywności dostępnych narzędzi, by się z tymi problemami skutecznie rozprawić, okazuje się, że trzeba sięgnąć po nowatorskie sposoby. Bowiem sprawdzone nie zawsze oznaczają skuteczne. Człowiek ze swej natury boi się nieznanego.
Dostępne włodarzom sposoby, choć mogą być nasączone ryzykiem nieskuteczności, to wciąż są te im ''znane''. Dlatego chętniej po nie sięgają z nadzieją na ich pożyteczność.
Mieszkańcy rzecznikami
Mieszkańcy rzecznikami swoich lokalnych spraw. Silni wójtowie, burmistrzowie i prezydenci - tak, ale bez rutyny i przeciętności. W analogiczny sposób przedstawia się kwestia bolączek mieszkańców. Dostrzegają i znają je najlepiej. Te infrastrukturalne, gospodarcze, społeczne, oświatowe, środowiskowe, kulturalne, sportowe, i te związane z bezpieczeństwem czy turystyką.
To mocny argument, by dostrzegać dodatnią wartość mieszkańców w procesie zarządzania gminą czy miastem. Jednak społeczność lokalna potrzebuje też silnego włodarza. Takiego, który będzie potrafił operatywnie, ale też niekonwencjonalnie, w granicach prawa, bez szablonowego wzoru, sięgać po nowe pomysły w walce z barierami i problemami lokalnymi. Mieszkańcy chcą takich włodarzy i na nich głosują.
Samorząd dwóch równoległych napędów
Działania wójtów, burmistrzów i prezydentów muszą iść w parze z oczekiwaniami mieszkańców. Włodarze jednak nie mogą ograniczać się do minimum i pewnej pozorności. Rolą sprawującego władzę jest zaangażowanie jak największej ilości społeczeństwa lokalnego w życie samorządu.
Zadanie trudne, przy konieczności sprawowania innych obowiązków, których jest nie mało. Z drugiej strony, urząd musi mieć także na uwadze inne sprawy dnia codziennego swoich mieszkańców - takie jak praca, opieka nad dziećmi, prowadzenie własnych biznesów mieszkańców czy pielęgnowanie ogródków działkowych. A z tym związany ich brak czasu. Jednak przy wsparciu dobrze zorganizowanego aparatu pomocniczego włodarzy, jakim jest urząd, bez zaczepnej nachalności, pożądane zadanie jest możliwe do wykonania.
Szukasz więcej informacji dotyczących samorządu?
Poznaj LEX Administracja >>
Zdobądź wiedzę, dzięki której Twoja praca stanie się łatwiejsza
Doradcze ciała impulsem
Doradcze ciała kolegialne impulsem nowego postrzegania lokalnych spraw. Rada Organizacji pozarządowej, Rada Seniorów, Rada Młodzieżowa, Rada Gospodarcza, Rada Społeczna, Rada Rozwoju Sołectw, Rada Eco Miasta i Innowacyjności, Komisje Dialogu Społecznego - to tylko niektóre społeczne gremia mogące powstać przy wójcie, burmistrzu, prezydencie, i które mogą realnie wpływać na dynamiczne przemiany jednostek samorządu terytorialnego.
Oczywiście, tylko te aktywne, a przede wszystkim wysłuchiwane przez zarządzających. To zresztą jest także jeden z podstawowych warunków utrzymywania się ww. instytucji, które składają się z samych mieszkańców i działają charytatywnie. Wynagrodzeniem jest jednak zauważalne wcielanie w życie miasta wskazywanych i wypracowywanych w drodze kompromisu rad.
Doradcze ciała kolegialne powinny reprezentować różne środowiska swojego regionu. W ramach swoich uprawnień konsultować i opiniować kwestie związane z szeroko pojętym interesem danej grupy oraz społeczeństwa. Choć, ciała doradcze nie posiadają kompetencji decyzyjnych, to dwutorowość i równoległa praca wójtów przyczynia się w znacznym stopniu do lepszego zrozumienia problemów i oczekiwań danej grupy, a w konsekwencji do satysfakcjonującej mieszkańców polityki rozwoju. Taką współpracę nazwijmy samorządem dwóch napędów. To szeroko zaawansowana synergia i interakcja włodarzy i mieszkańców wykorzystująca zalety obydwu stron.
Doradcze ciała kolegialne powstają w szczególności na gruncie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, ustawie o pomocy społecznej, jak i wypracowywanych lokalnych dokumentach strategicznych.
Partycypacja społeczna w samorządzie terytorialnym