Wojewoda Opolski wniósł do sądu administracyjnego skargę na uchwałę Rady Gminy Komprachcice z marca 2018 r., która dotyczyła nieodpłatnego przekazania mienia gminy na rzecz kilku stowarzyszeń ochotniczych straży pożarnych. Akt ten został podjęty na wniosek wójta. Wojewoda w uzasadnieniu podniósł, że gospodarowanie mieniem gminy stanowi zadanie organu wykonawczego gminy. Natomiast rada może wypowiadać się wyłącznie w przypadkach wskazanych w ustawie, np. na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 9 ustawy o samorządzie gminnym (usg) może podejmować decyzje wyłącznie w zakresie gospodarowania majątkiem komunalnym w sprawach przekraczających zakres zwykłego zarządu. W odpowiedzi na skargę, rada wnosiła o jej oddalenie, podnosząc, że łączna wartość przekazanego mienia była znaczna (ponad 618 tys. zł), a przy braku określenia uchwałą sumy, do jakiej wójt uprawniony jest do samodzielnego zaciągania zobowiązań, z ostrożności przyjęto, że darowizna przekraczająca kwotę pół miliona złotych przekracza zakres zwykłego zarządu i tym samym wymagana jest stosowana uchwała rady.
Czytaj także: Sąd: Straż pożarna nie musi pilnować pogorzeliska >>>
Wójt mógł działać samodzielnie
Sprawą zajął się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu, który uznał, że skarga jest zasadna. Sąd wskazał, że w piśmiennictwie wskazuje się, że gospodarowanie mieniem jest pojęciem bardzo szerokim, które pozwala wójtowi na samodzielne działanie i podejmowanie wszystkich koniecznych decyzji gospodarczych co do mienia gminy, bez uzyskiwania zgody rady, z wyjątkiem spraw, które zostały zastrzeżone do jej kompetencji i wymienione w art. 18 ust. 2 usg. Natomiast domniemanie właściwości rady we wszystkich sprawach w zakresie działania gminy z art. 18 ust. 1 usg należy rozumieć w ten sposób, że jako organ kolegialny może podejmować działania związane ze stanowieniem lub kontrolą. Jednakże nie może ona ingerować w czynności, które należą do sfery wykonawczej, ponieważ byłoby to naruszenie konstytucyjnej zasady podziału organów gminy na stanowiące i wykonawcze. Dlatego też zasadniczo gospodarowanie mieniem komunalnym należy do kompetencji wójta.
Wniosek do rady bez znaczenia
Kompetencje te mają jednak pewne ograniczenia, wskazuje je np. art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a usg, zgodnie z którym do wyłącznej właściwości rady należy podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych gminy, przekraczających zakres zwykłego zarządu, dotyczących zasad nabywania, zbywania i obciążania nieruchomości oraz ich wydzierżawiania lub wynajmowania na czas oznaczony dłuższy niż 3 lata lub na czas nieoznaczony, o ile ustawy szczególne nie stanowią inaczej. WSA podkreślił jednak, że przepis ten odnosi się wyraźnie do gospodarowania nieruchomościami i nie będzie miał zastosowania w przypadku gospodarowania mieniem ruchomym. Sąd wskazał, że także art. 18 ust. 2 pkt 10 usg, na który powołuje się rada w odpowiedzi na skargę, nie mógł mieć zastosowania, ponieważ dotyczy on uprawnienia gminy do określania wysokości sumy, do której wójt może samodzielnie zaciągać zobowiązania. Ponadto bez znaczenia jest fakt, że z inicjatywą podjęcia uchwały wystąpił wójt, który w ten sposób niejako zrzekł się uprawnienia wynikającego z art. 30 ust. 2 pkt 3 usg na rzecz organu stanowiącego. WSA uznał, że sprawa rozdziału zakresu kompetencji podlega materii ustawowej i nie może być przedmiotem wzajemnych porozumień. W konsekwencji nie może wpływać na ocenę zgodności z prawem aktów podjętych z naruszeniem zasad dotyczących zakresu kompetencji rady.
Przekazano mienie znikomej wartości
WSA uznał, że dalsza argumentacja rady, która dotyczyła potrzeby potwierdzenia czynności odnoszącej się do mienia znacznej wartości jest pozbawiona doniosłości prawnej. Sąd na marginesie wskazał, że przedmiotem nieodpłatnego przekazania był w znacznej mierze rzeczy o znikomej wartości i nawet ich łączna wartość nie była znacząca. Ponadto rzeczy te i tak już były w posiadaniu jednostek ochotniczej straży pożarnej. W świetle powyższego, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu stwierdził nieważność zaskarżonej uchwały.
Wyrok WSA w Opolu z 25 października 2018 r., sygn. akt II SA/Op 378/18
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.