Czytaj: Polska wystąpi z porozumienia ONZ w sprawie migracji>>
Rada Ministrów w listopadzie ubiegłego roku zdecydowała o nie przystępowaniu do "Globalnego porozumienia na rzecz bezpiecznej, uporządkowanej i legalnej migracji" (Global Compact for Safe, Orderly and Regular Migration - GCM). Podpisało je 10 grudnia 2018 r. 164 państw podczas konferencji ONZ w Marrakeszu.
Standardy traktowania uchodźców i migrantów
Według dokumentu, uchodźcy i imigranci mają prawo do powszechnych praw człowieka i podstawowych wolności, które muszą być szanowane, skutecznie chronione i realizowane. Jednym z głównych celów porozumienia ma być zapewnienie szacunku, ochrony i przestrzegania praw człowieka wszystkim migrantom, niezależnie od ich statusu i etapu migracji. Sygnatariusze zobowiązują się do wyeliminowania wszelkich form dyskryminacji, w tym rasizmu, ksenofobii i nietolerancji wobec imigrantów i ich rodzin. Dokument wyznacza też cele, które mają poprawić sytuację społeczno-ekonomiczną migrantów. Wspomina m.in. o potrzebie zapewnienia im dostępu do podstawowych usług oraz możliwości udziału w zrównoważonym rozwoju państw przyjmujących.
Umowa międzynarodowa przeciw suwerenności
O powodach decyzji polskiego rządu poinformowała, w odpowiedzi na pytanie rzecznika praw obywatelskich, wiceminister spraw wewnętrznych Renata Szczęch.
Zaznaczyła, że w swoim stanowisku, prezentowanym w ramach negocjacji, Polska nie odnosiła się negatywnie do zapisów dokumentu potwierdzających konieczność zagwarantowania ochrony podstawowych praw człowieka migrantów. Jednak zaznaczyła, że GCM jest dokumentem bardzo rozbudowanym, zawierającym w sumie 187 zobowiązań uporządkowanych w ramach 23 celów, które w wielu obszarach wykraczają poza obowiązujące ramy prawa międzynarodowego. - Decyzja o niewyrażeniu poparcia Polski dla GCM była podyktowana przede wszystkim brakiem wystarczająco silnych gwarancji poszanowania suwerennego prawa państw do decydowania o tym kogo przyjmują na swoim terytorium oraz na jakich warunkach a także brakiem rozróżnienia pomiędzy migrantami legalnymi i nielegalnymi – stwierdziła Renata Szczęch. I podkreśliła, że w konsekwencji tych braków, dokument zobowiązuje państwa do rozszerzenia katalogu uprawnień migrantów, nie różnicując ich w zależności od statusu.
Sprawdź: Udzielanie cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej>>
Zdaniem polskiego MSWiA, nieprecyzyjność wielu punktów dokumentu powoduje znaczne trudności interpretacyjne oraz praktycznie uniemożliwia potencjalne wdrożenie zapisów GCM do prawa polskiego. W ocenie rządu porozumienie GCM nie gwarantuje bezpieczeństwa dla Polski i może stanowić zachętę do podejmowania nielegalnej migracji. Porozumienie jest zatem sprzeczne z priorytetami polskiego rządu, którymi są bezpieczeństwo polskich obywateli i utrzymanie kontroli nad przepływami migracyjnymi - czytamy w wyjaśnieniu ministerstwa.