Pobyt w ośrodku wychowawczym nie wyklucza zasiłku rodzinnego

Zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w pieczy zastępczej. Jeśli ośrodek wychowawczy nakłada na rodziców choć część kosztów utrzymania dziecka, tzn., że nie jest instytucją zapewniająca całodobowe utrzymanie. Tym samym prawo do zasiłku nie jest wykluczone.

1. Czy w niżej wymienionym przypadku przysługuje zasiłek rodzinny na dziecko umieszczone w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym?

Zgodnie z art. 7 pkt 2 u.ś.r. zasiłek rodzinny nie przysługuje na dziecko umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo pieczy zastępczej. Przy czym w myśl art. 3 pkt 7 u.ś.r.: instytucja zapewniająca całodobowe utrzymanie – oznacza to dom pomocy społecznej, placówkę opiekuńczo-wychowawczą, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, schronisko dla nieletnich, zakład poprawczy, areszt śledczy, zakład karny, zakład opiekuńczo-leczniczy, zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy, szkołę wojskową lub inną szkołę, jeżeli instytucje te zapewniają nieodpłatnie pełne utrzymanie. Strona pobiera w naszym organie świadczenia rodzinne na dziecko, które zostało umieszczone w młodzieżowym ośrodku wychowawczym i przebywa w nim od dnia 6 marca 2015 r.

Z zaświadczenia danego ośrodka z dnia 9 marca 2015 r. wynika, że zapewnia on całodobową opiekę, wyżywienie i wychowanie.

Rodzice (opiekunowie prawni z chwilą umieszczenia ponoszą pozostałe koszty utrzymania dziecka, tj. zakup odzieży, obuwia, środków higieny osobistej oraz udzielania kieszonkowego wychowankowi. Rodzice (opiekunowie prawni) nieletniego zobowiązani są do należytego wyposażenia wychowanka i ponoszenia ww. kosztów oraz przesyłania drobnych kwot pieniężnych na wydatki własne wychowanka czy dojazd do domu. W przypadku urlopowania wychowanka do domu rodzice (opiekunowie prawni) ponoszą pełne koszty jego utrzymania.

2. Czy w związku z tym, iż w roku szkolnym 2014/2015 dziecko realizuje obowiązek szkolny w II klasie gimnazjum na terenie ośrodka organ, zgodnie z u.s.o. powinien nadal wypłacać stypendium szkolne matce na dane dziecko?

Odpowiedź

1. Tak, nie jest to wykluczone.
2. Brak podstaw do odmowy stypendium szkolnego.

Uzasadnienie

1. Zgodnie z art. 7 pkt 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych - dalej u.ś.r. zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w pieczy zastępczej.

Urlopowanie z pobytu w takiej instytucji nie anuluje umieszczenia. Zgodnie z art. 3 pkt 7 u.ś.r. instytucja zapewniająca całodobowe utrzymanie - oznacza to dom pomocy społecznej, placówkę opiekuńczo-wychowawczą, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, schronisko dla nieletnich, zakład poprawczy, areszt śledczy, zakład karny, zakład opiekuńczo-leczniczy, zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy, szkołę wojskową lub inną szkołę, jeżeli instytucje te zapewniają nieodpłatnie pełne utrzymanie.

W toku postępowania należy więc sprawdzić, czy ośrodek zapewnia nieodpłatne pełne utrzymanie.

Zgodnie ze stanowiskiem MPiPS instytucją zapewniającą całodobowe utrzymanie jest taka instytucja, spośród wyżej wymienionych, która nie nakłada na osobę w niej przebywającą obowiązku ponoszenia opłat za utrzymanie. Jeśli instytucja nakłada na osobę w niej przebywającą obowiązek ponoszenia w części lub w całości kosztów utrzymania, wówczas – niezależnie od sposobu, w jaki osoba finansuje te opłaty – nie jest dla osoby w niej przebywającej instytucją zapewniającą całodobowe utrzymanie (http://www.mpips.gov.pl/wsparcie-dla-rodzin-z-dziecmi/swiadczenia-rodzinne/komunikaty-dotyczace-swiadczen-rodzinnych/zasilek-pielegnacyjny-dla-osob-przebywajacych-w-instytucji-zapewniajacej-calodobowe-utrzymanie/)

Jeśli ośrodek nakłada na rodziców choć część kosztów utrzymania dziecka, tzn., że nie jest instytucją zapewniająca całodobowe utrzymanie. Tym samym prawo do zasiłku nie jest wykluczone.

Tym bardziej dotyczy to okresu urlopowania, w którym rodzice są obciążeni całym kosztem utrzymania dziecka.

2. Art. 90d ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty - dalej u.s.o. wskazuje, że stypendium szkolne może otrzymać uczeń znajdujący się w trudnej sytuacji materialnej, wynikającej z niskich dochodów na osobę w rodzinie, w szczególności gdy w rodzinie tej występuje: bezrobocie, niepełnosprawność, ciężka lub długotrwała choroba, wielodzietność, brak umiejętności wypełniania funkcji opiekuńczo-wychowawczych, alkoholizm lub narkomania, a także gdy rodzina jest niepełna lub wystąpiło zdarzenie losowe, z zastrzeżeniem ust. 12.

Przepis ten nie zawiera przesłanki negatywnej przysługiwania uczniowi stypendium w wypadku przebywania w młodzieżowym ośrodku wychowawczym. W takim wypadku brak podstawy do odmowy stypendium, oczywiście o ile są spełnione pozostałe przesłanki.