Pytanie:
Czy w wypadku żądania zwrotu należności za pobyt w DPS danej osoby od krewnych tej osoby 3-letni okres przedawnienia, o którym mowa w art. 104 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej, liczy się od dnia decyzji ustalającej należności dla danej osoby skierowanej do DPS, czy też od dnia decyzji ustalającej należności, którą winien ponieść konkretny krewny tej osoby?

Odpowiedź:

Trzyletni okres przedawnienia liczony będzie od dnia, w którym decyzja ustalająca należność przypisaną do zwrotu przez konkretnego krewnego stanie się ostateczna.


Uzasadnienie:
Zgodnie z art. 104 ust. 5 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej - dalej u.p.s., należności, z tytułu wydatków na świadczenia z pomocy społecznej, z tytułu opłat określonych przepisami ustawy oraz z tytułu nienależnie pobranych świadczeń, ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat, licząc od dnia, w którym decyzja ustalająca te należności stała się ostateczna.

W przedstawionym pytaniu należy poczynić założenie, że mamy do czynienia z decyzją wydaną w trybie art. 96 u.p.s., na mocy której organ właściwy w sprawie może nałożyć na osoby w nim wskazane, w tym krewnych, obowiązek zwrotu wydatków poniesionych na świadczenia z pomocy społecznej. W odniesieniu do przedstawionego pytania organ właściwy wydał decyzję ustalającą należność przypisaną do zwrotu przez osobę X, w związku z pobytem w DPS krewnej osoby X.


Tak więc na mocy ostatecznej decyzji administracyjnej ustalającej zwrot wydatków poniesionych na świadczenia z pomocy społecznej zobowiązanie do zapłaty ciąży na adresacie przedmiotowej decyzji.

Stąd trzyletni okres przedawnienia liczony będzie od dnia, w którym decyzja ustalająca należność przypisaną do zwrotu przez osobę X stanie się ostateczna. Przy czym istotnym jest, żeby decyzja ustalająca zwrot danych wydatków zyskała walor ostateczności.

W literaturze przedmiotu wyjaśnia się, że przymiot ostateczności decyzji przysługuje decyzji podjętej w I instancji, od której strony nie wniosły odwołania (wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy) w zakreślonym terminie i strona nie występowała o przywrócenie terminu, bądź też występowała, ale nie przywrócono jej terminu do złożenia odwołania (1), decyzji podjętej w jednoinstancyjnym postępowaniu (2); decyzji podjętej przez organ II instancji (3); decyzji określonej w innych przepisach niż k.p.a. jako prawomocna (4).