Wojewoda lubelski zakwestionował zapisy uchwały Rady Gminy Nielisz w sprawie określenia szczegółowych zasad umarzania, rozkładania na raty lub odraczania terminu spłaty oraz niedochodzenia należności pieniężnych mających charakter cywilnoprawny przypadających gminie Nielisz i jej jednostkom podległym, warunków dopuszczalności pomocy publicznej w przypadkach, w których ulga będzie stanowić pomoc publiczną oraz wskazanie organów uprawnionych do udzielania ulg.

Udzielanie ulg dotyczących należności gminy

Wojewoda wskazał, że obecnie obowiązujące brzmienie art. 59 ust.1 ustawy z dnia 29 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych zostało nadane przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 10 lutego 2017 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych. Zmiana weszła w życie z dniem 28 kwietnia 2017 roku. Jej mocą ustawodawca przesądził, że uchwała podejmowana na podstawie upoważnienia ustawowego z art. 59 ust. 2 ustawy o finansach publicznych winna regulować udzielanie ulg dotyczących należności przypadających gminie oraz „jednostkom organizacyjnym wymienionym w art. 9 pkt 3, 4 i 13” ustawy, a nie jednostkom podległym gminie, jak wskazała Rada Gminy Nielisz w tytule i zapisach uchwały.

Czytaj też: Zadłużenie samorządów spadło, ale będzie rosło

Wojewoda zakwestionował też postanowienie uchwały normujące, że: „Wójt lub kierownik jednostki organizacyjnej Gminy może odstąpić od dochodzenia należności o charakterze cywilnoprawnym, której kwota wraz z odsetkami nie przekracza kwoty 20, 00 zł”.

Organu nadzoru stwierdził, że regulacja ta narusza art. 59a ust. 1 ustawy o finansach publicznych. Przywołany przepis daje radzie gminy możliwość postanowienia w uchwale będącej aktem prawa miejscowego, o niedochodzeniu przypadających jednostce samorządu terytorialnego lub jej jednostkom organizacyjnym należności o charakterze cywilnoprawnym, których kwota wraz z odsetkami nie przekracza 100 zł. Wojewoda podkreślił, że jeśli rada gminy skorzysta z takiej możliwości, postanowienie takie ma charakter wiążący, czyli nie może dochodzić powyższych należności cywilnoprawnych.

Może odstąpić od dochodzenia należności

Rada gminy posłużyła się tymczasem w zakwestionowanym zapisie uchwały zwrotem „może odstąpić od dochodzenia należności”, co powoduje, że stosowanie tego przepisu ma charakter uznaniowy. W ocenie organu nadzoru jest to niedopuszczalne wobec jednoznacznego brzmienia art. 59a ust. 1 ustawy w świetle, którego do organu stanowiącego gminy należy rozstrzygnięcie, czy na terenie danej gminy nie będą dochodzone należności, o których mowa w tym przepisie.

Wojewoda przypomniał, że uchwała, jako akt prawa miejscowego powinna być zredagowana tak, aby dla przeciętnego adresata była zrozumiała, aby nie miał on żadnych wątpliwości co do tego, jaką regułę postępowania wyznacza dany przepis, a organ stosujący ten przepis wiedział, w jaki sposób go zinterpretować.

Rozstrzygnięcie nadzorcze z 1 października 2018 r. nr PN-II.4131.265.2018

Zobacz też komentarz praktyczny Zmiany w ustawie o finansach publicznych