Nie każda opinia prawna posiada walor informacji publicznej

Nie zawsze każda opinia prawna, bez względu na cel jej opracowania, posiada walor informacji publicznej. Takiego waloru nie można przypisać opinii prawnej sporządzonej na potrzeby organu, jeżeli ma służyć w postępowaniu w konkretnej sprawie, dotyczącej interesu prawnego podmiotu, który ten organ reprezentuje. W drodze ustawy o dostępie do informacji publicznej niedopuszczalne jest pozyskiwanie informacji co do prawnych argumentów uzasadniających stanowisko przeciwnika procesowego uznał NSA w wyroku z 11 stycznia 2013 r.

Wnioskodawczyni zwróciła się do burmistrza o udostępnienie jej kopii wszystkich opinii, ekspertyz, analiz (m.in. prawnych, budowlanych i innych) przygotowanych dla gminy.
Burmistrz przekazał kopie opinii, ekspertyz i analiz znajdujących się w zasobach urzędu miejskiego, o które zwróciła się wnioskodawczyni. Jednocześnie wskazał, że opinia prawna dotyczy zasadności wszczęcia postępowania sądowego i w związku z tym nie stanowi informacji publicznej. Wnioskodawczyni w skardze do WSA zarzuciła burmistrzowi bezczynność i naruszenie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej z powodu nieudzielenia jej informacji publicznej zgodnie z wnioskiem.

WSA przyznał rację skarżącej. Uznał, że co do zasady opinia ma walor informacji publicznej, bowiem dotyczy interpretacji przepisów prawa i odnosi się do działalności podmiotu, tj. organu administracji publicznej, służąc organowi do realizacji powierzonych mu prawem. Natomiast, jeśli jej udostępnienie podlega ograniczeniu ze względu na przesłanki zawarte w art. 5 ustawy o dostępie do informacji publicznej, to przede wszystkim przez ten fakt nie zostaje ona pozbawiona waloru informacji publicznej, a jedynie może nastąpić odmowa jej udostępnienia. W tej sytuacji Sąd uznał, że organ pozostaje w bezczynności co do udostępnienia wnioskodawczyni informacji publicznej i zobowiązał organ do jej udostępnienia.

NSA rozpatrując sprawę zwrócił uwagę na to, że o tym czy tego rodzaju opinia prawna podlega udostępnieniu w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej decyduje cel, w jakim została opracowana. A zatem nie zawsze każda opinia prawna sporządzona przez organ administracji publicznej posiada walor informacji publicznej. Takiego waloru nie można przypisać opinii prawnej sporządzonej na potrzeby organu, jeżeli ma służyć w postępowaniu w konkretnej sprawie, dotyczącej interesu prawnego podmiotu, który ten organ reprezentuje. W drodze ustawy o dostępie do informacji publicznej niedopuszczalne jest pozyskiwanie informacji co do prawnych argumentów uzasadniających stanowisko przeciwnika procesowego. Opinia prawna sporządzona na użytek organu administracji publicznej w przedmiocie zasadności wszczęcia w przyszłości postępowania w konkretnej sprawie cywilnej, nie stanowi informacji publicznej w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Zatem Sąd I instancji przedwcześnie orzekł, że wnioskowana opinia prawna stanowi informację publiczną, opierając się na wyjaśnieniu organu, że opinia dotyczy interpretacji przepisów, ponieważ organ użył określenia, że dotyczy ona "ścieżki prawnej". Tymczasem w aktach sprawy I instancji znajduje się zlecenie wykonania przedmiotowej opinii prawnej i treść tego dokumentu nie może być pominięta w rozważaniach dotyczących jej udostępnienia – uznał NSA.

Na podstawie:
Wyrok NSA z 11 stycznia 2013 r., sygn. akt I OSK 2267/12, prawomocny