Zgodnie z ustawą wniosek o zatwierdzenie taryf organy przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego składają w terminie tzw. pewnym, na dziennik, na co najmniej 70 dni przed planowanym dniem wejścia taryf w życie, na ręce odpowiednio wójta, burmistrza, prezydenta miasta. Ze wzoru wniosku ustalonego w rozporządzeniu Ministra Budownictwa wynika, że składa się go do rady gminy. Bez wątpienia rozbieżność ta ma charakter wyłącznie pozorny.

Wniosek taki jest kierowany do odpowiedniej rady gminy, ale składany na ręce wójta, aby ten zgodnie z obowiązującymi procedurami uchwalonymi w ustawie o samorządzie gminnym, i na pewno, w każdym statucie gminy dokonał:
    1) sprawdzenia, czy taryfy i plan zostały opracowane zgodnie z przepisami ustawy oraz zweryfikował koszty pod względem celowości ich ponoszenia;
    2) przygotowania projektu uchwały rady gminy.

Do wniosku powinny być dołączone:
    1) taryfa lub taryfy za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków;
    2) uzasadnienie zawierające informacje dotyczące:
a) zakresu świadczonych usług i lokalnych uwarunkowań ich świadczenia,
b) standardów jakościowych usług, w tym informację dotyczącą wpływu określonej taryfy na ich poprawę,
c) spodziewanej poprawy jakości usług przy wprowadzeniu nowych metod alokacji kosztów,
d) zmian warunków ekonomicznych w czasie obowiązywania taryf;

Do uzasadnienia dołącza się także:
    1) informację o ilości i cenie za zakup wody przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne lub informację o ilości i cenie za wprowadzenie ścieków do urządzeń niebędących w posiadaniu tego przedsiębiorstwa,
    2) tabele stanowiące załączniki do wzoru wniosku będące szczegółową kalkulacją cen i stawek opłat, określające:
a) porównanie cen i stawek opłat taryfy obowiązującej w dniu złożenia wniosku z cenami i stawkami opłat nowej taryfy dotyczącej zaopatrzenia w wodę,
b) porównanie cen i stawek opłat taryfy obowiązującej w dniu złożenia wniosku z cenami i stawkami opłat nowej taryfy dotyczącej odprowadzania ścieków,
c) ustalenie poziomu niezbędnych przychodów,
d) alokację niezbędnych przychodów według taryfowych grup odbiorców usług w roku obowiązywania nowych taryf,
e) współczynniki alokacji w roku obowiązywania nowych taryf,
f) kalkulację cen i stawek opłat za wodę i odprowadzanie ścieków metodą alokacji prostej,
g) zestawienie przychodów według taryfowych grup odbiorców usług, z uwzględnieniem wielkości zużycia oraz cen i stawek opłat w roku obowiązywania nowych taryf w złotych,
h) skutki finansowe zmiany cen i stawek opłat za zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków;
    3) jeżeli przedsiębiorstwo planuje budowę urządzeń wodociągowych lub urządzeń kanalizacyjnych, załącza również uchwalony wg odrębnej procedury wieloletni plan rozwoju i modernizacji tych urządzeń określający:
a) zakres usług wodociągowo-kanalizacyjnych,
b) przedsięwzięcia rozwojowo-modernizacyjne,
c) przedsięwzięcia racjonalizujące zużycie wody oraz wprowadzanie ścieków,
d) nakłady inwestycyjne,
e) sposoby finansowania planowanych inwestycji;
    4) ostatnie sprawozdanie finansowe za rok obrotowy.

W związku z tym, że rada gminy powinna podjąć uchwałę o zatwierdzeniu taryf w nieprzekraczalnym terminie 45 dni od dnia złożenia wniosku albo o odmowie zatwierdzenia taryf, jeżeli zostały one sporządzone niezgodnie z przepisami – bo tylko w takim przypadku rada może odmówić ich zatwierdzenia – konieczna jest współpraca organów gminy. Jeżeli radni otrzymają wniosek wraz ze stanowiskiem wójta zbyt późno, mogą nie zdążyć podjąć uchwały w terminie lub w ogóle odmówić jego rozpatrzenia, co nie wstrzymuje wprowadzenia nowych taryf. Dlatego wydaje się, iż najbardziej racjonalne rozwiązanie to takie, aby wniosek, złożony na ręce wójta, był automatycznie przekazywany radnym i uzupełniany w odpowiednim terminie przed sesją rady o jego stanowisko.

Na marginesie należy wspomnieć o kuriozalnie zredagowanym przez ustawodawcę art. 24 ust. 5a ustawy odnoszącym się do skutków stwierdzenia nieważności uchwał podlegających w zwykłym trybie nadzorowi prawnemu wojewody: „5a. W razie stwierdzenia przez organ nadzoru nieważności uchwały o zatwierdzeniu taryf albo niestwierdzenia nieważności uchwały o odmowie zatwierdzenia taryf, czas obowiązywania dotychczasowych taryf przedłuża się o 90 dni od dnia doręczenia przedsiębiorstwu wodociągowo-kanalizacyjnemu rozstrzygnięcia nadzorczego. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio”. Po pierwsze, zanim wojewoda stwierdzi nieważność uchwały o zatwierdzeniu taryf, wójt ma siedem dni na przekazanie uchwał, wojewoda zaś 30 dni na podjęcie rozstrzygnięcia nadzorczego, to nowe stawki już wejdą w życie. Po drugie, niestwierdzenie nieważności uchwały o odmowie zatwierdzenia taryf nie wymaga rozstrzygnięcia nadzorczego, więc nie wymaga żadnego dokumentu, który mógłby być doręczony przedsiębiorstwu wodociągowo-kanalizacyjnemu.

Bardziej logiczny i zrozumiały jest ust. 5b tego artykułu. W przypadku stwierdzenia przez organ nadzoru nieważności uchwały o odmowie zatwierdzenia taryf, taryfy zweryfikowane przez prezydenta miasta wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia doręczenia przedsiębiorstwu rozstrzygnięcia nadzorczego.

Jak więc widzimy, rada gminy nie ma zbyt dużego pola manewru. Rada może tylko zatwierdzić taryfy bądź je odrzucić, jeżeli wójt wykaże, że wniosek jest przygotowany niezgodnie z prawem, w tym np. że podano w nim nieprawdziwe informacje, np. niesłusznie zawyżono koszty, itp. Niezgodność wniosku z przepisami prawa może być zakwestionowana także przez radę wbrew opinii wójta. Obniżenie taryf dla jednej, wybranych lub wszystkich taryfowych grup odbiorców usług jest możliwe tylko poprzez podjęcie uchwały o przekazaniu dopłaty przedsiębiorstwu w wysokości równoważącej stratę związaną z obniżeniem taryfy.

Rada gminy nie może także sabotować wprowadzenia nowych stawek, zwlekając z podjęciem uchwały. Jeżeli nie podejmie jej w terminie 45 dni od dnia złożenia wniosku, taryfy, zweryfikowane przez wójta, wchodzą w życie po upływie 70 dni od dnia złożenia wniosku.

Na wniosek przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego zawierający informacje dotyczące zakresu świadczonych usług oraz warunków ekonomicznych uzasadniających przedłużenie obowiązywania dotychczasowych taryf rada gminy może, w drodze uchwały, przedłużyć czas ich obowiązywania, lecz nie dłużej niż o jeden rok. Wniosek o przedłużenie obowiązywania taryf nie wymaga szczegółowej kalkulacji cen i stawek opłat oraz wieloletniego planu rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych.


Pisaliśmy o tym również:

Regulaminy zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych
Regulaminy zbiorowego zaopatrzenia w wodę a umowy o zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków
Kompetencje rady gminy w zakresie zatwierdzania taryf za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków (cz. 1)