Pracownikowi samorządowemu, zatrudnionemu na stanowisku urzędniczym (stanowisko głównego specjalisty - wynagrodzenie zasadnicze wraz z dodatkiem funkcyjnym) powierzono zadanie dodatkowe w postaci prowadzenia Kancelarii Tajnej za co pracownik otrzymuje dodatek specjalny (przyznawany na okres 1 roku). Ponieważ Kancelaria Tajna (obecnie Kancelaria Dokumentów Niejawnych) mieści się w pionie ochrony informacji niejawnych pracownik prowadzący Kancelarię otrzymał od bezpośredniego przełożonego – w tym przypadku Pełnomocnika ds. Ochrony Informacji Niejawnych zakres obowiązków, który podpisał.

Czy takie postępowanie jest prawidłowe?

Czy pracownik powinien mieć dwa zakresy obowiązków (jeden na stanowisku głównego specjalisty, drugi jako Kierownik Kancelarii Dokumentów Niejawnych) i za ten drugi zakres może otrzymywać dodatek specjalny?

Czy też trzeba przekwalifikować pracownika ze stanowiska urzędniczego na stanowisko pomocnicze i obsługi (gdyż tak wynika z rozporządzenia w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych) i zmienić mu wynagrodzenie?

Czy takie działanie jest dopuszczalne?

Wiąże się to z ewentualną obniżką wynagrodzenia.

Odpowiedź

Urzędnik samorządowy może wykonywać obowiązki pracownika na stanowisku pomocniczym lub obsługi, będąc nadal zatrudnionym na stanowisku urzędniczym.

Dopuszczalne wydaje się istnienie dwóch zakresów obowiązków dla jednego pracownika – powinny być one jednak ściśle rozgraniczone. W razie sporu kompetencyjnego sprawę powinien rozstrzygać pracodawca.

Uzasadnienie

Przekwalifikowanie pracownika samorządowego ze stanowiska urzędniczego na stanowisko nieurzędnicze jest w tym wypadku zbędne. Z art. 6 ust. 1 i ust. 3 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223, poz. 1458, z późn. zm.) – dalej u.p.s. wyraźnie wynika, że pracownicy zajmujący stanowiska urzędnicze z mocy ustawy muszą dysponować wyższymi kwalifikacjami, niż osoby zajmujące stanowiska pomocnicze i obsługi. Zatem nie ma przeszkód, aby pracownikowi zajmującemu stanowisko urzędnicze powierzono obowiązki wynikające ze stanowiska przypisanego w siatce zaszeregowań dla stanowiska pomocniczego i obsługi. Innymi słowy, urzędnikowi samorządowemu mogą być powierzone obowiązki stanowiska pomocniczego lub obsługowego.

Powierzenie nowych obowiązków wiąże się w wypadku wskazanym w pytaniu ze zmianą w zakresie świadczenia pracy, a więc w praktyce ze zmianą warunków pracy i płacy. Zmiana ta może następować za wypowiedzeniem (zgodnie z art. 42 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy; tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), ale również za zgodnym porozumieniem stron. W przypadku wskazanym w pytaniu urzędnik otrzymał w istocie poszerzenie obowiązków na zajmowanym stanowisku i z tego tytułu otrzymał dodatkowy składnik płacowy, o charakterze stałym, jakim jest dodatek specjalny (art. 36 ust. 5 u.p.s.).

Przepisy nie wykluczają za to sytuacji takiej, że pracownik równocześnie podlegać będzie dwóm przełożonym i będzie – w ramach jednego etatu – posiadał odrębne zakresy obowiązków w zależności od zakresów wykonywanych prac. Ważnym jest jedynie, aby wspomniane zakresy – skoro zostały już przyjęte przez pracownika – były precyzyjnie ustalone i ściśle określały obowiązki pracownika w zakresie wykonywania danych pracy, a co za tym idzie – również ściśle rozgraniczały kompetencje dwóch potencjalnych przełożonych. W tym wypadku urzędnik musi mieć wyraźne wskazania, w jakim zakresie polecenia może mu wydawać jego dotychczasowy szef (na stanowisku głównego specjalisty), a w jakim zakresie – pełnomocnik ds. ochrony informacji niejawnych.

W razie sporu kompetencyjnego należy uznać, że rozstrzygające decyzje w tym przedmiocie powinien podejmować już bezpośrednio pracodawca – którym w urzędzie jednostki samorządu terytorialnego jest, zgodnie z art. 7 pkt 3 u.p.s., odpowiednio: wójt (burmistrz, prezydent miasta), lub starosta, albo marszałek województwa.