Grzywna za bezczynność dla organu administracji znacznie bardziej realna

Sąd, w przypadku bezczynności organów administracji państwowej, będzie mógł orzec z urzędu albo na wniosek strony o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości nawet dziesięciokrotnego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim.

Z dniem 12 lipca 2011 r. wchodzi w życie ustawa z dnia 25 marca 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 76, poz. 409) .

Celem nowelizacji jest przede wszystkim przeciwdziałanie przewlekłości postępowań administracyjnych, a w konsekwencji skuteczniejszej realizacji prawa strony do rozpoznania sprawy bez zbędnej zwłoki. W szczególności nowelizacja przyczynić się ma do zwiększenia efektywności oddziaływania skarg na bezczynność organów administracji państwowej.

Przedmiotowa regulacja zachęcić ma uczestników postępowań administracyjnych do większej aktywności w zakresie egzekwowania ich praw do bezzwłocznego rozpoznania sprawy administracyjnej.

Obecnie dojście do etapu, na którym organ staje przed realną groźbą poniesienia grzywny w związku ze swoją bezczynnością w postępowaniu administracyjnym - dyscyplinującej i czyniącej zadość zasadom słuszności - wymaga przeprowadzenia wieloetapowego postępowania administracyjnego i sądowo-administracyjnego, tj: wniesienia zażalenia do organu administracji publicznej wyższego stopnia na niezałatwienie sprawy w terminie, następnie wniesienia skargi na bezczynność do sądu administracyjnego, dalej: wezwania organu do wykonania wyroku uwzględniającego skargę na bezczynność w razie jego niewykonania przez organ oraz w końcu wniesienia skargi w przedmiocie wymierzenia organowi grzywny.

Wejście w życie nowelizacji spowoduje, że grzywna będzie karą za samą bezczynność w postępowaniu administracyjnym, a nie za niewykonanie wyroku Sądu.

Autorzy ustawy wierzą, że wprowadzenie realnej groźby nałożenia na organ administracyjny grzywny w przypadku stwierdzonej prawomocnym wyrokiem bezczynności spowoduje, że organy będą zainteresowane w tym, aby do wydania takiego wyroku nie dochodziło. W tym kontekście uwypuklenia wymaga okoliczność, że samo wniesienie skargi połączone z żądaniem wymierzenia organowi administracyjnemu grzywny - nawet w przypadku jej oczywistej zasadności - nie będzie jeszcze musiało niechybnie prowadzić do wymierzenia organowi grzywny. Organ będzie miał bowiem możliwość usunięcia stanu bezczynności (np. wydania określonej decyzji), aż do momentu wyrokowania przez sąd administracyjny. Jeśli więc usunięcie bezczynności nastąpi przed wydaniem wyroku, Sąd zobligowany będzie umorzyć postępowanie w przedmiocie skargi, jako bezprzedmiotowe.

Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 25 marca 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 76, poz. 409)