Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami ustawy z 7.06.2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz.U. z 2017 r. poz. 328 i 1566) regulacja rynku usług wodociągowo-kanalizacyjnych i odprowadzania ścieków została przekazana gminie. Korzystanie z tych usług związane jest z ponoszeniem przez odbiorów opłat, których wysokość wynika z taryfy zatwierdzanej przez gminę, na wniosek przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego.
Rządowy projekt ustawy proponuje, aby nadzór nad realizacją zadań z tego obszaru sprawował dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. Organ nadzoru miałby opiniować projekt regulaminu dostarczania wody i odprowadzenia ścieków co do jego zgodności z przepisami ustawy oraz ustawy – Prawo wodne oraz przede wszystkim zatwierdzać taryfy za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków. Rozstrzygałby też spory między przedsiębiorstwami a odbiorcami usług, w szczególności dotyczące odmowy zawarcia umowy o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków przez przedsiębiorstwo, odcięcia dostawy wody czy odmowy przyłączenia do sieci wodociągowo-kanalizacyjnej.
Od decyzji organu nadzoru w sprawach spornych przysługiwałoby odwołanie do Sądu Okręgowego w Warszawie – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Za nieprzestrzeganie obowiązku zwrócenia się do organu nadzoru o zatwierdzanie taryfy lub stosowanie taryf zawyżając jednak ceny lub stawki opłat organ nadzoru mógłby wymierzać przedsiębiorstwu kary finansowe.
Za wydanie decyzji dotyczącej zatwierdzenia taryf przez organ nadzoru przepisy projektu ustawy przewidują uiszczanie opłaty przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne, która ma wynieść dwukrotność opłaty za wydanie pozwolenia wodnoprawnego, o którym mowa w ustawie z 20.07.2017 r. – Prawo wodne (Dz.U. poz. 1566). Zmianie ulegnie także okres obowiązywania zatwierdzonej taryfy, z obecnego 1 roku do 3 lat.
Jednak znacząca część zadań i uprawnień gminy w tej materii zostaje w nowym systemie utrzymana. Gminy nadal będą zatem wydawały zezwolenia na prowadzenie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzenia ścieków, przygotowywać i uchwalać regulaminy świadczenia tych usług, modernizować urządzenia wodociągowe i kanalizacyjne oraz publikować taryfy. Gminy zachowają też władztwo nad przedsiębiorstwami wodociągowo-kanalizacyjnymi, działającymi w formie spółek komunalnych.
Ustawa wejdzie w życie po upływie 6 miesięcy od dnia jej ogłoszenia.