Gmina do 30 czerwca kwalifikowała samorządowe instytucje kultury, wpisane do rejestru Ministra Kultury, do jednostek budżetowych. Uchwałą Rady Gminy od drugiego półrocza uchwalono statut i uporządkowano finanse przyznając dotacje instytucjom kultury. Pracownicy do 31 grudnia otrzymywali dodatkowe wynagrodzenie roczne, należne pracownikom samorządowym.

Czy pracownicy powinni otrzymać wynagrodzenie roczne proporcjonalnie do przepracowanego okresu? W jakim terminie należy je wypłacić?

Dyrektor instytucji kultury zawierał umowy o pracę z pracownikami na podstawie ustawy o pracownikach samorządowych i na podstawie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.

Odpowiedź

Nie ma podstaw, aby dodatkowego wynagrodzenia rocznego proporcjonalnie do przepracowanego okresu nie wypłacić, skoro pracownicy zatrudnieni byli w podmiocie zaliczanym do kręgu pracodawców zobligowanych do wypłacania dodatkowego wynagrodzenia rocznego.

Stosownie do treści art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz. U. Nr 160, poz. 1080 z późn. zm.) - dalej u.d.w.r. Ustawa określa zasady nabywania prawa oraz ustalania wysokości i wypłacania dodatkowego wynagrodzenia rocznego dla pracowników jednostek sfery budżetowej. To ostatnie określenie obejmuje pracowników:
- państwowych jednostek sfery budżetowej, dla których środki na wynagrodzenia są kształtowane na podstawie odrębnej ustawy,
- zatrudnionych w urzędach organów władzy publicznej, kontroli, ochrony prawa oraz sądach i trybunałach, wymienionych w art. 139 ust. 2 ustawy o finansach publicznych ,
- samorządowych jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych prowadzących gospodarkę finansową na zasadach określonych w ustawy o finansach publicznych biur poselskich, senatorskich lub poselsko-senatorskich oraz klubów, kół albo zespołów parlamentarnych.

Ustawa o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej, formułuje zamknięty katalog pracodawców, co do których, jej przepisy mają zastosowanie. Jeżeli dany podmiot nie mieści się ww. katalogu to i nie ma obowiązku wypłacania trzynastek. Jeżeli z kolei dany podmiot mieści się w ww. katalogu wówczas jest zobligowany do wypłacania trzynastek.

Pracownik nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w pełnej wysokości po przepracowaniu u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego. Pracownik, który nie przepracował u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego, nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego, pod warunkiem, że okres ten wynosi co najmniej 6 miesięcy. Są to generalne zasady ustanowione w art. 2 u.d.w.r.

Są jednak wypadki, kiedy nawet brak przepracowania pełnych 6 miesięcy nie pozbawia pracownika prawa do trzynastki. Otóż przepracowanie co najmniej 6 miesięcy warunkujących nabycie prawa do wynagrodzenia rocznego nie jest wymagane w kilku wypadkach. Zgodnie z art. 2 ust. 3 pkt 4 u.d.w.r., okres ten nie jest wymagany w razie podjęcia zatrudnienia:
- w wyniku przeniesienia służbowego,
- na podstawie powołania lub wyboru,
- w związku z likwidacją poprzedniego pracodawcy albo ze zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących tego pracodawcy,
- w związku z likwidacją jednostki organizacyjnej poprzedniego pracodawcy lub jej reorganizacją,
- po zwolnieniu z czynnej służby wojskowej albo po odbyciu służby zastępczej,

Abstrahując nawet od możliwości zastosowania art. 2 ust. 3 u.d.w.r., jak wynika z treści pytania, pracownicy zatrudnieni w instytucjach kultury pracowali tam przez okres 6 miesięcy. Oznacza to, że brak jest podstaw do wyłączenia proporcjonalnego prawa do trzynastki za 2008 r., jeśli pracownicy zatrudnieni byli w podmiocie zaliczanym do pracodawców zobligowanych do wypłacania trzynastek.

Wynagrodzenie roczne jest wypłacane z wyodrębnionych na ten cel środków na wynagrodzenia. Wynagrodzenie roczne wypłaca się, co do zasady nie później niż w ciągu pierwszych trzech miesięcy roku kalendarzowego następującego po roku, za który przysługuje to wynagrodzenie. Natomiast pracownikowi, z którym rozwiązano stosunek pracy w związku z likwidacją pracodawcy, wynagrodzenie roczne wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy. Wyjątek od zasady, iż trzynastkę wypłaca się nie później niż w ciągu pierwszych trzech miesięcy następnego roku kalendarzowego jest zatem jeden. Otóż jest to sytuacja rozwiązania stosunku pracy w związku z likwidacją pracodawcy. Jeżeli wobec tego, sytuacja taka miała miejsce to wówczas wypłata nastąpić powinna w dniu rozwiązania stosunku pracy. W przeciwnym wypadku obowiązują reguły ogólne.


Przydatne materiały:

Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240)