Do rozpatrzenia przez wojewódzki sąd administracyjny trafiła sprawa ze skargi na decyzję o obowiązku uiszczenia opłaty z tytułu opróżnienia zbiornika bezodpływowego. W wydanym wyroku sąd podniósł istotne kwestie (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 5 listopada 2009 r., sygn. II SA/Bk 205/09, LEX nr 531569).

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach , właściciele nieruchomości przy wykonaniu obowiązku określonego w art. 5 ust. 1 pkt 3 b (tj. zapewnienia utrzymania czystości i porządku przez pozbywanie się zebranych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych oraz nieczystości ciekłych) zobowiązani są do udokumentowania, w formie umowy korzystania z usług wykonywanych przez zakład będący gminną jednostką organizacyjną lub przedsiębiorcą posiadającym zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości lub w zakresie opóźniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych, przez okazanie takiej umowy i dowodów płacenia za takie usługi. Rada gminy określa, w drodze uchwały, górne stawki opłat ponoszonych przez właścicieli nieruchomości za te usługi. Na gminie ciąży obowiązek zorganizowania odbierania odpadów komunalnych oraz opróżniania zbiorków bezodpływowych w przypadku właścicieli nieruchomości, którzy nie zawarli umów. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) wydaje z urzędu decyzję, w której ustala obowiązek uiszczania opłat za odbieranie odpadów komunalnych lub opróżnianie zbiorków bezodpływowych; wysokość opłat; terminy uiszczania opłat; sposób i terminy udostępniania urządzeń lub zbiorników w celu ich opróżniania (art. 6 ust. 7 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ).

Zdaniem sądu, przy wydawaniu decyzji, o której mowa w art. 6 ust. 7 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach , obowiązuje zasada, iż organ wykonawczy gminy działa w trybie administracyjnym, poprzez wydanie decyzji, wówczas, gdy właściciele nieruchomości nie udokumentują, że posiadają umowę zawartą z zakładem będącym gminną jednostką organizacyjną lub z przedsiębiorcą posiadającym zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowych, na wywóz tych nieczystości. A zatem działanie w formie decyzji winno mieć miejsce dopiero wówczas, gdy właściciel nieruchomości, mający możliwość zawarcia umowy z takim zakładem lub przedsiębiorcą, umowy takiej nie zawarł. Jednocześnie działanie w formie decyzji nie powinno mieć miejsca w sytuacji niewskazania przez organ gminy zakładu lub przedsiębiorcy, z którym właściciele nieruchomości powinni zawrzeć umowę.

Sąd podkreślił również, że opłata za opróżnienie zbiornika nieczystości może być wymierzona w oparciu o stawki określone w uchwale rady gminy podjętej na podstawie art. 6 ust. 2 ustawy, lecz nie według pojemności zbiornika, lecz według objętości nieczystości rzeczywiście odebranych. Nie można bowiem wymierzać obywatelowi opłaty za wywóz nieczystości, bez określenia sposobu obliczenia ich objętości, ponieważ wymierzenie wysokości opłaty w trybie administracyjnym, nawet, gdy chodzi o niewielkie kwoty, musi być precyzyjne, merytorycznie i prawnie uzasadnione. Przykładem, iż można w decyzji nakładającej obowiązek uiszczenia opłaty określić ilość wywożonych nieczystości płynnych, może być sformułowanie decyzji nakazujące uiszczenie opłaty "za opróżnianie zbiornika w częstotliwości raz w miesiącu (kwartale/roku) pojazdem asenizacyjnym ze zbiornikiem o pojemności x m3”. Opłata wymierzona decyzją administracyjną jest wówczas opłatą za rzeczywiste opróżnienie zbiornika.

Pełna treść wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 5 listopada 2009 r., sygn. II SA/Bk 205/09, LEX nr 531569) pobrana została z Systemu Informacji Prawnej LEX.


Przydatne materiały:

Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2005 r. Nr 236, poz. 2008 ze zm.)