Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.

Do gminy zgłoszono informację o dużej ilości szczurów (ok. 20) na nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym, będącej własnością osoby fizycznej. Budynek zlokalizowany jest w ścisłej zabudowie mieszkaniowej, w sąsiedztwie osiedla bloków wielorodzinnych. Mieszkańcy tych bloków widzą szczury i boją się, że zostaną pogryzieni. Mieszkańcy zgłaszali problem do powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej, która odesłała mieszkańców do gminy. Co w tej sytuacji może zrobić burmistrz? Jakie kroki powinien podjąć? Na jakiej podstawie prawnej? Czy gmina może zmusić właściciela nieruchomości do przeprowadzenia deratyzacji?


Odpowiedź:

Z regulaminu utrzymania czystości i porządku wynika obowiązek właścicieli nieruchomości utrzymania na jej terenie czystości, porządku oraz należytego stanu sanitarno-higienicznego.


Obecność gryzoni na terenie nieruchomości przeczy wykonaniu temu obowiązkowi. Burmistrz powinien więc wszcząć postępowanie i przeprowadzić kontrolę stanu sanitarnego nieruchomości. Jeśli obecność szczurów potwierdzi się, mimo przeprowadzonej deratyzacji w terminie wskazanym przez gminę (o ile taka była prowadzona), a właściciel nieruchomości oświadczy, że nie może wyeliminować obecności gryzoni, mimo podejmowanych starań, burmistrz powinien przeprowadzić tę deratyzację, obciążając kosztami właściciela nieruchomości.


Gdyby jednak właściciel nieruchomości odmówił przeprowadzenia deratyzacji, wtedy burmistrz powinien zawiadomić policję o wykroczeniu polegającym na naruszeniu regulaminu w zw. z treścią art. 10 ust. 2a ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 391). Za to wykroczenie przewidziana jest kara grzywny orzekana w postępowaniu toczącym się według ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 133, poz. 848, z późn. zm.). Obecność gryzoni może stanowić zagrożenie dla mieszkańców, stąd też w przypadku odmowy przeprowadzenia deratyzacji i odmowy udostępnienia nieruchomości może być wszczęta procedura zmierzająca do wykonania zastępczego oraz przymusowego zajęcia nieruchomości na czas przeprowadzenia czynności deratyzacyjnych.


Uzasadnienie:

W regulaminie właściciele nieruchomości powinni zostać zobowiązani do przeprowadzania deratyzacji w terminach i na obszarach wyznaczonych przez organ wykonawczy gminy. Można zobowiązać mieszkańców do udostępnienia nieruchomości w celu przeprowadzenia kontroli w zakresie sposobu i skuteczności działań deratyzacyjnych. Dopuszczalne jest określenie minimalnej częstotliwości deratyzacji, np. raz do roku. W razie zwiększonej ilości gryzoni zobowiązuje się właścicieli nieruchomości do przeprowadzenia dodatkowej deratyzacji.

Można określić, że deratyzację przeprowadza się środkami dostępnymi w handlu w sposób zgodny z zaleceniami producenta oraz nakazać oznakowanie i zabezpieczenie przed dostępem osób trzecich miejsc wyłożenia środków deratyzacyjnych.

W regulaminie może znaleźć się zapis, że koszty deratyzacji ponosi właściciel nieruchomości oraz że w przypadku niewykonania przez właściciela nieruchomości obowiązku deratyzacji organ gminy ma prawo do jej zastępczego przeprowadzenia i obciążenia zobowiązanego jej kosztami.

Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.