Na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów ws. utworzenia w woj. śląskim związku metropolitalnego pod nazwą Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, związek ten powstał już 1 lipca 2017 r., a zacznie działać od 1 stycznia 2018 r. Związek metropolitalny – mocą ustawy przygotowanej specjalnie dla regionu - zrzesza 41 tamtejszych samorządów.
Zgodnie z ustawą szczególną rolę w tworzeniu metropolii ma samorząd miasta Katowice. Od 1 lipca pełnomocnikiem ds. utworzenia związku jest prezydent Katowic, któremu ustawa daje specjalne uprawnienia związane z przygotowaniem organizacyjnym i prawnym związku (ma on zadania i kompetencje zgromadzenia metropolii do dnia jego pierwszej sesji oraz zarządu - do dnia jego wyboru).
Prezydent Katowic Marcin Krupa zapowiedział już zwołanie pierwszej sesji zgromadzenia metropolii na 29 sierpnia. Jak sygnalizował w niedawnej rozmowie z PAP, do tego czasu chciałby zakończyć konsultacje projektu statutu GZM i mieć już konsensus ws. składu zarządu Związku.
W tym czasie miasto kończyło zbierać uwagi do opracowanej przezeń wersji roboczej statutu GZM. Wersję tę Katowice na początku sierpnia rozesłały pozostałym 40 gminom z prośbą o zaopiniowanie. Jak przekazała PAP Ewa Biskupska z katowickiego magistratu, w efekcie łącznie spłynęło ponad 150 komentarzy i propozycji zmian do projektu z 26 zrzeszonych w metropolii gmin.
„Większość przesłanych uwag ma charakter korekt redakcyjnych lub jest prośbą o wyjaśnienie poszczególnych zapisów. Najwięcej komentarzy dotyczyło kwestii wyboru oraz odwołania władz związku metropolitalnego, trybu pracy zgromadzenia związku metropolitalnego oraz składek rocznych. Obecnie trwa analiza zebranych uwag” - wskazała Biskupska.
Prezydent Katowic deklarował wcześniej, że uwagi gmin zostaną naniesione w projekcie, „jeżeli będą zasadne”. Sygnalizował, że projekt zostanie potem przedstawiony nadzorowi prawnemu wojewody oraz ministerstwu spraw wewnęrznych i administracji; jeżeli 29 sierpnia nie będzie jeszcze wszystkich uzgodnień, na pierwszym zgromadzeniu może ewentualnie odbyć się tylko dyskusja na jego temat.
Władze Katowic przypominają, że zgodnie z ustawą o związku metropolitalnym w woj. śląskim projekt statutu będzie procedowany na sesji zgromadzenia metropolii. Po podjęciu stosownej uchwały projekt będzie podlegał uzgodnieniu z Prezesem Rady Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej.
Po dokonaniu tych uzgodnień projekt po raz kolejny będzie procedowany na sesji zgromadzenia metropolii. Po uchwaleniu statut Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii zostanie ogłoszony w Dzienniku Urzędowym Woj. Śląskiego.
Prezydent Katowic deklarował też na początku sierpnia, że krystalizuje już skład przyszłego zarządu GZM. Wyraził nadzieję, że także w tej kwestii konsensus zostanie wypracowany jeszcze przed 29 sierpnia. Zgodnie z ustawą do zadań pełnomocnika ds. utworzenia metropolii należy też opracowanie projektu uchwały ws. pierwszego budżetu związku metropolitalnego.
Według założeń ustawy metropolia tworzona w centralnej części woj. śląskiego ma wykonywać zadania publiczne w zakresie m.in.: kształtowania ładu przestrzennego, rozwoju społecznego i gospodarczego, planowania, koordynacji, integracji oraz rozwoju publicznego transportu zbiorowego.
Górnośląsko-Załębiowską Metropolię tworzy 41 miast i gmin centralnej części woj. śląskiego, o łącznej powierzchni 2553 km kw, zamieszkanych łącznie przez blisko 2,3 mln osób.(PAP)