Każda pompa ciepła składa się ze źródła z którego zostanie pobrane ciepło, samej pompy oraz instalacji grzewczej w budynku. Pompę ciepła można zaplanować zarówno na etapie budowy budynku, jak i w budynku już użytkowanym. Każdy rodzaj pompy ma swoje wady i zalety.
Pompa gruntowa przy zastosowaniu wymiennika poziomego, wymaga sporej powierzchnia działki, a w przypadku sond pionowych wymagane są głębokie wiercenia ( nawet do100 metrów).
Przy pompie wodnej wymagana jest woda płynąca i wymaga też zewnętrznego źródłem zasilania pompy np.: prąd, olej lub gaz.
Powietrzna pompa ciepła jest najtańsza, tu źródłem ciepła jest powietrze pobrane z zewnątrz. Należy jednak wówczas wyposażyć budynek w inne, dodatkowe źródło ogrzewania, które będzie wspomagało pracę pompy w okresie największych różnic temperatur w środku i na zewnątrz budynku.
Czytaj też: Ustawa o domach do 70 mkw. bez formalności już obowiązuje>>
Formalności nie zawsze potrzebne
Zgodnie z art. 29 ust 4. pkt 3 pkt c ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2351) instalowanie pomp ciepła o mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 50 kW nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę oraz zgłoszenia. Taki zapis obowiązuje od 19 września 2020r. Wcześniej (przed 19 września 2020 r.) w art. 29 ust 2 pkt 16 ustawy Prawo budowlane roboty te określano jako montaż pomp ciepła, o mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 50 kW . Jeszcze wczesnej tj od 27 sierpnia 2013 r. zwolnienie z obowiązku uzyskiwania zgód budowlanych dotyczyło jedynie montażu pomp ciepła o zainstalowanej mocy elektrycznej do 40 kW.
Ze szczególnych regulacji prawnych z ustawy - Prawo budowlane, należy tu wymienić przede wszystkim art. 29 ust 6 i 7. Pierwszy z nich (art. 29 ust. 6) wskazuje na obowiązek uzyskania pozwolenia na budowę w przypadku konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania na obszary Natura 2000.
Czytaj w LEX: Instalacja pomp ciepła nie zawsze z obniżoną stawką VAT >
Drugi z ustępów (art. 29 ust. 7 PB) odnosi się do realizacji robót budowlanych w obiektach zabytkowych, gdzie ustawodawca wprowadza bezwzględny obowiązek uzyskania pozwolenia na budowę po uprzednim uzyskaniu zgody Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków a przypadku robót budowlanych wykopywanych na obszarze wpisanym do rejestru zabytków, wprowadza obowiązek dokonania zgłoszenia robót budowlanych oczywiści również ze zgodą Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
Przy realizacji pomp ciepła należy, poza regulacjami prawa budowlanego uwzględnić przepisy szczególne - prawo geologiczne i górnicze oraz prawo wodne. Należy również uwzględnić ewentualnie ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jeśli na danym terenie taki plan obowiązuje.
Przepisy szczególne, o których nie wolno zapomnieć
Rodzaj dodatkowych formalności zależy przede wszystkim od rodzaju pompy ciepła. Dopełnienia formalności wynikających z wymagań ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1420 z późn. zm.) jest wymagane, gdy wykonuje się otwory na obszarach górniczych albo poza nimi gdy głębokość odwiertów przekracza 30 m w celu wykorzystania ciepła ziemi.
Czytaj w LEX: Czy z ogrzewania pompą ciepła należy rozliczać się w opłatach za korzystanie ze środowiska? >
Wykonując pompy wodne trzeba wziąć pod uwagę dodatkowo przepisy ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2233 z późn. zm.). W przypadku tych pomp wykonuje się studnię, czyli obiekt służący do ujmowania wód podziemnych, który jest urządzeniem wodnym. Wykonywanie urządzeń wodnych zazwyczaj wymaga uzyskania zgody wodnoprawnej. Nie jest ona wymagana w przypadku urządzeń wodnych do poboru wód podziemnych na potrzeby zwykłego korzystania z wód z ujęć o głębokości do 30 m (art. 395 pkt 5 ustawy PW). Zwykłe korzystanie z wody to korzystanie w celu zaspokojenia potrzeb własnego gospodarstwa domowego, a pobór wody powierzchniowej lub podziemnej nie przekracza ilości 5 m³ na dobę (art. 395 pkt 5 ustawy PW).
Poza pompą ciepła trzeba także wykonać instalację w budynku a wykonanie instalacji wewnątrz i na zewnątrz użytkowanego budynku zwolnione jest ze zgód budowlanych (art. 29 us.t 4 pkt 3 ppkt d) PB)
Zgodnie z rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych (WT), jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1065 z późn. zm.) instalację ogrzewczą wodną stanowi układ połączonych przewodów wraz z armaturą, pompami obiegowymi, grzejnikami i innymi urządzeniami, znajdujący się za zaworami oddzielającymi od źródła ciepła, takiego jak np. pompa ciepła. (par. 133 WT)
Natomiast instalacja wodociągowa ciepłej wody przygotowywanej centralnie - rozpoczyna się bezpośrednio za armaturą odcinającą tę instalację od źródła ciepła, takiego jak np. pompa ciepła, a kończy punktami czerpalnymi; (par. 113 ust. 3a pkt 1 WT)
Autorka: Mariola Berdysz, architekt, inżynier budownictwa, dyrektor fundacji "Wszechnica Budowlana"
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.