Jak przypomina Ministerstwo Sprawiedliwości, celem projektu jest stworzenie realnie dolegliwej i odstraszającej reakcji karnej wobec pijanych kierowców, a jednocześnie wykorzystanie możliwości, jakie dają coraz powszechniejsze na rynku blokady alkoholowe, w staraniach o zapewnienie wysokiego bezpieczeństwa w ruchu drogowym.
Projekt zakłada zwiększenie dolegliwości związanych m.in. z długością środka karnego polegającego na zakazie prowadzenia pojazdów, czy też z obowiązkiem zapłaty nawiązki lub świadczenia pieniężnego. Proponuje się także nałożenie na osoby, które ubiegają się o ponowne uzyskanie uprawnień do prowadzenia pojazdów po upływie orzeczonego zakazu, obowiązku wyposażenia pojazdów (na okres 3 lat) w blokady alkoholowe, uniemożliwiające działanie silnika, w przypadku, gdy kierowca znajduje się w stanie nietrzeźwości, czy w stanie po użyciu alkoholu.
Zmiany w Kodeksie karnym
Proponowane rozwiązania zakładają przede wszystkim, by wobec sprawcy, który w czasie popełnienia przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji był w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia, sąd orzekał środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów albo pojazdów określonego rodzaju na okres od lat 3 do lat 15.
Projekt roponuje też, aby w przypadku kierowców prowadzących pojazd w stanie nietrzeźwości pomimo uprzedniego skazania za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości (tzw. quasi-recydywa z art. 178a par. 4 Kodeksu karnego) sąd orzekał dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów. Zgodnie z projektem odstąpienie od dożywotniego orzeczenia środka karnego może nastąpić jedynie w wyjątkowych wypadkach, uzasadnionych szczególnymi okolicznościami.
Projekt zakłada także wprowadzenie obowiązku orzekania przez sąd świadczenia pieniężnego w minimalnej kwocie 5 tysięcy złotych (w przypadku skazanego po raz pierwszy za przestępstwo z art. 178a Kodeksu karnego) lub 10 tysięcy złotych (w przypadku tzw. quasi-recydywistów), a także nawiązki w wysokości co najmniej 10 tysięcy złotych wobec sprawców przestępstw przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji popełnionych w stanie nietrzeźwości. Nawiązka powinna zostać orzeczona na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej lub, w przypadku spowodowania wypadku w stanie nietrzeźwości, na rzecz pokrzywdzonego lub osoby najbliższej.
Przewidziane jest także wprowadzenie nowego typu czynu zabronionego, polegającego na prowadzeniu pojazdów mechanicznych bez wymaganych uprawnień, które zostały uprzednio cofnięte w związku z orzeczeniem środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów.
Zmiany w Kodeksie karnym wykonawczym
Projekt zakłada wprowadzenie do Kodeksu karnego wykonawczego możliwości podawania wyroku do publicznej wiadomości poprzez umieszczenie stosownej informacji na stronie internetowej sądu, w przypadku, w którym sąd nie określił w wyroku sposobu podania go do publicznej wiadomości.
Blokada alkoholowa („alkolock”)
W projekcie proponuje się zmiany przepisów mające na celu wprowadzenie obowiązku, dla sprawców skazanych za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości, wyposażenia pojazdu mechanicznego w blokadę alkoholową, uniemożliwiającą działanie silnika samochodu w przypadku, gdy poziom alkoholu w wydychanym przez kierującego powietrzu przekracza 0,1 mg alkoholu w 1 dm3.
Obowiązek prowadzenia pojazdu wyposażonego w blokadę alkoholową dotyczyć będzie tych, którzy po upływie zakazu prowadzenia pojazdu podejmą kroki w celu przywrócenia utraconych uprawnień. Starosta, wydając decyzję o ich przywróceniu, jednocześnie w wydawanym dokumencie umieszczał będzie informację o ograniczeniu do prowadzenia pojazdów wyłącznie wyposażonych w blokadę alkoholową. Obowiązek ten będzie nakładany na okres 3 lat.