Problematyczne zagadnienie prawne wynikło w związku ze sprawą oskarżonych o przemyt i obrót znaczną ilością marihuany, działających poza terenem RP. Sąd okręgowy ocenił, że popełnione czyny nie realizują znamion żadnego z przestępstw przewidzianych w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. Nr 179, poz. 1485 z późn. zm.). Sąd I instancji podniósł, że brzmienie ustawy oraz analiza orzecznictwa prowadzi do wniosku, że przestępstwa narkotykowe dookreślone zwrotem "wbrew przepisom ustawy" mogą być popełnione jedynie na terytorium Polski, i umorzył postępowanie karne.

Prokurator złożył zażalenie na postanowienie SO, zaś sąd apelacyjny w postępowaniu odwoławczym uznał, że w sprawie wyłoniło się zagadnienie wymagające zasadniczej wykładni ustawy, sformułowane w pytaniu o treści: "Czy do przestępstw z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy (...) o przeciwdziałaniu narkomanii (...), w którym sprawca działa wyłącznie poza granicami Polski ma zastosowanie art. 113 k.k.?"

Sąd Najwyższy w składzie trzech sędziów, z jednej strony - przytoczył argumentację, że art. 56 u.p.n. nie może mieć zastosowania do czynów popełnionych poza granicami RP, bowiem nie można pociągnąć do odpowiedzialności karnej za przestępstwo narkotykowe "popełnione wyłącznie za granicą" z powodu dookreślenia go "wbrew przepisom ustawy". Sąd odwołał się do analiz analogicznego przepisu art. 43 poprzednio obowiązującej ustawy z dnia 24 kwietnia o przeciwdziałaniu narkomanii z 1997 r. (t.j.: Dz. U. z 2003 r. Nr 24, poz. 198 z późn. zm.). W tym ujęciu słowo "ustawa" miałaby być rozumiana wyłącznie jako element krajowego porządku prawnego, zatem art. 113 k.k. (ściganie przestępstwa na mocy umów międzynarodowych) nie miałby tu znaczenia, bowiem przestępstwo narkotykowe popełnione poza granicami RP nie mieściłoby się w dyspozycjach u.p.n.

Z drugiej strony, SN wskazał argumentację - podnoszoną również na tle analiz art. 43 u.p.n. z 1997 r. - że słowo "ustawa", może oznaczać nie tylko u.p.n., ale i każdą inną polską ustawę czy ustawę zagraniczną. W takim przypadku w rozważanej kwestii miałby zastosowanie art. 113 k.k., stanowiący, że "niezależnie od przepisów obowiązujących w miejscu popełnienia przestępstwa, ustawę karną polską stosuje się do obywatela polskiego oraz cudzoziemca (...)".

Sąd Najwyższy, wskazując liczne rozbieżności zarówno w doktrynie, jak i samym orzecznictwie SN, dotyczące analizowanego zagadnienia, postanowił przekazać jego rozstrzygnięcie powiększonemu składowi.

Postanowienie I KZP 11/15 zapadło 14 października 2015 r.

Opracowanie: Małgorzata Sowa-Grajewska

Źródło: www.sn.pl,

Czytaj: Luka w prawie pozwala na bezpieczny import dopalaczy>>>