Marek Michalak przypomina, że w listopadzie 2017 roku zwrócił się do ministra sprawiedliwości z propozycją zmian przepisów ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich oraz kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. W kolejnym wystąpieniu pyta - czy tamte propozycje zostały przeanalizowane i uwzględnione. Tymczasem w resorcie - jak wynika z informacji portalu Prawo.pl, kończą się prace nad ustawą o nieletnich. Ma ona obniżyć do 10 lat wiek, od którego dziecko może odpowiadać za czyny karalne i wprowadzić dolną granicę przejawów demoralizacji - także na poziomie 10 roku życia. Wprowadza on też nowy ośrodek wychowawczy - ośrodek readaptacyjny, do którego mają trafiać m.in. wielokrotni uciekinierzy z Młodzieżowych Ośrodków Wychowawczych.

 

Metodyka pracy biegłego psychiatry, psychologa oraz seksuologa w sprawach karnych, nieletnich oraz wykroczeń

Andrzej Depko, Krzysztof Eichstaedt

Sprawdź  

Co proponuje RPD? 

Rzecznik Praw Dziecka wraca m.in. do stosowania wobec nieletnich środka wychowawczego w postaci zobowiązania do wykonywania określonych prac na rzecz społeczności lokalnej. Zgodnie z ustawą jest to jeden ze środków zapobiegania i zwalczania demoralizacji i przestępczości nieletnich, stosowany - jak oceniają m.in. kuratorzy, psycholodzy - zbyt rzadko. Ich zdaniem bowiem praca np. poprzez naprawianie spowodowanych przez siebie szkód - daje duże efekty terapeutyczne i wychowawcze. 

Michalak proponuje też zmiany w przepisach dotyczących ustanawiania nadzoru nad sprawiającym problemy nastolatkiem. Zgodnie z obowiązującymi przepisami może to być nadzór organizacji młodzieżowej lub innej organizacji społecznej, zakładu pracy albo osoby godnej zaufania - udzielających poręczenia za nieletniego. RPD chce, by nadzór zakładu pracy został zastąpiony nadzorem szkoły. 

 

Istotne znaczenie ośrodków kuratorskich

W ocenie RPD częściej też - w sprawach dotyczących nieletnich - powinny być wykorzystywane ośrodki kuratorskie. To w nich - jak podkreśla - możliwe byłoby oddziaływanie na rodzinę, która przeżywa trudności w wykonywaniu funkcji opiekuńczo-wychowawczych poprzez pracę z dzieckiem i rodzicami.

Rzecznik opracował standardy zarówno pracy jak i organizacji pracy w ośrodkach kuratorskich. Są to placówki o charakterze otwartym, tworzone przy sądach rejonowych, zajmujące się profilaktyką, działalnością opiekuńczo-wychowawczą i resocjalizacyjno-terapeutyczną. W ocenie RPD powinny znajdować sie przy każdym sądzie rejonowym, w grupach nie powinno być więcej dzieci niż 10. Ośrodki - jak proponuje - powinny też przeprowadzać diagnozę dziecka zarówno pod względem wychowawczym, jak i zmian w funkcjonowaniu osobowym, społecznym i aksjologicznym. 

RPD pyta, co z jego propozycjami

W wystąpieniu, które właśnie zostało skierowane do ministra sprawiedliwości, RPD pyta, czy jego propozycje były analizowane i zostały uwzględnione podczas prac specjalnego zespołu zajmującego się zmianami dotyczącymi nieletnich. 

Co w projekcie MS?  

Z nieoficjalnych informacji wynika, że w opracowywanym właśnie projekcie ustawy o nieletnich obniżono do 10 lat wiek, od którego dziecko odpowiadać będzie za czyn karalny i ustalono na tym poziomie dolną granicę przejawów demoralizacji. 

Nowym pomysłem jest też ośrodek readaptacyjny. Ma to być miejsce dla nastolatków, którzy dopuścili się czynów karalnych (także wykroczeń) i ukończyli 13 lat. Mają tu też trafiać wielokrotni uciekinierzy z Młodzieżowych Ośrodków Wychowawczych (MOW), w których przebywają dzieci i nastolatki niedostosowane społecznie, do 18 roku życia.  

W placówkach readaptacyjnych będą mogli przebywać dłużej - do ukończenia 19 lat. Ośrodki mają być tworzone na bazie niektórych zakładów poprawczych. 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.