Jesienią komitet ma zbadać sprawozdanie polskiego rządu z wdrożenia ratyfikowanej w 2012 r. Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami; może też wydać rekomendacje dla Polski.
Tzw. lista zagadnień przesłana Polsce to jeden z elementów tej procedury.
Wśród ponad 50 pytań znalazło się to dotyczące instytucji ubezwłasnowolnienia. Komitet pyta m.in. czy podjęte zostały zmiany legislacyjne, których celem jest pełne przywrócenie zdolności prawnej osób z niepełnosprawnościami i zakazanie jakiejkolwiek interwencji państwa lub członków rodziny w celu ich ubezwłasnowolnienia.
Kolejną poruszoną kwestią są działania zmierzające do uchylenie przepisów zakazujących osobom z niepełnosprawnościami (zwłaszcza psychologicznymi i intelektualnymi) prawa do zawarcia małżeństwa oraz wykonywania praw rodzinnych i rodzicielskich.
Komitet pyta też ile osób z niepełnosprawnościami - bez wyrażenia na to zgody - przebywa w instytucjach opieki, oraz czy i jakie działania są podejmowane by integrować je z rodzinami i społecznościami.
Kolejną poruszoną kwestią są przepisy zezwalające na interwencję medyczną bez świadomej zgody osób z niepełnosprawnością psychospołeczną; komitet ONZ pyta Polskę, czy zostały one w pełni uchylone.
Na liście zagadnień znalazło się też m.in. pytanie o karalność „mowy nienawiści” wobec osób z niepełnosprawnościami, a także o działania mające na celu zakazanie ich dyskryminacji - zarówno przez podmioty publiczne, jak i prywatne.
Poruszono również problematykę zachęcania do zatrudniania ich na otwartym rynku pracy, jak również o likwidowania barier np. w dostępności do budynków i kar za nieuwzględnianie tych zasad.
Wiele z pytań skierowanych do polskiego rządu odpowiada uwagom zgłoszonym w informacji dla komitetu Rzecznika Praw Obywatelskich Adama Bodnara. Chodzi m.in. o sprawę zniesienia instytucji ubezwłasnowolnienia.
Czytaj: RPO: ubezwłasnowolnienie ogranicza prawo do sądu>>
W lutym br. Ministerstwo Sprawiedliwości odpowiadające na wystąpienie RPO dotyczące tej kwestii podkreśliło, że „widzi potrzebę zmian w instytucji ubezwłasnowolnienia”. Przyznało zarazem, że z uwagi na „inne priorytetowe projekty i zadania” w resorcie nie toczą się prace legislacyjne w tym zakresie.
Konstytucyjny status osób ubezwłasnowolnionych>>