Zagadnienie to przybliża Marcin Uliasz, autor opracowania „Postępowanie w sprawach o zabezpieczenie spadku, spis inwentarza i wykaz inwentarza”. Nie rodzi wątpliwości sytuacja, w której sąd dokonuje zabezpieczenia dwóch lub więcej rzeczy lub praw pozostałych po spadkodawcy i w odniesieniu do każdego z tych składników stosuje równocześnie inne środki zabezpieczenia. W okolicznościach konkretnej sprawy może się bowiem okazać, że zabezpieczenie każdego z tych przedmiotów zabezpieczenia wymaga zastosowania innego odpowiedniego środka zabezpieczenia. Pojawia się natomiast pytanie, czy jest możliwe równoczesne zastosowanie dwóch lub więcej środków zabezpieczenia w odniesieniu do tego samego przedmiotu podlegającego zabezpieczeniu. Z uwagi na mnogość możliwych stanów faktycznych nie można wykluczyć takiego rozwiązania, ale powinno być ono stosowane wyjątkowo - ze względu na rodzaj składnika majątkowego oraz rodzaj grożącego naruszenia może się okazać, że zastosowanie jednego środka nie będzie wystarczające dla zapewnienia właściwej ochrony. W takich sytuacjach zachodzi nie tylko możliwość, ale wręcz konieczność równoczesnego zastosowania dwóch lub więcej środków. Względy ekonomii wymagają bowiem, aby sąd stosował jeden środek zabezpieczenia. Jeżeli środek ten spełnia warunek „odpowiedniości”, to zazwyczaj jego realizacja wymaga mniejszego nakładu pracy i środków finansowych niż w razie zastosowania dwóch lub więcej środków. Może się zatem okazać, że równoczesne zastosowanie dwóch lub więcej środków jest zbyt uciążliwe z punktu widzenia zasady proporcjonalności.

Zastosowanie niektórych środków zabezpieczenia jest też determinowane przesłankami o charakterze szczególnym. Przesłanki te wynikają z przepisów art. 636 § 3, 5 i 6 k.p.c. Dotyczą one takich środków zabezpieczenia, jak zarząd tymczasowy, złożenie do depozytu sądowego oraz zarządzenie sprzedaży rzeczy. Należy też zaznaczyć, że jeżeli orzeczenie o zabezpieczeniu było poprzedzone zastosowaniem tymczasowego środka zabezpieczenia, to środek ostateczny powinien w miarę możliwości odpowiadać treści środka tymczasowego. Zastosowanie tej dyrektywy pozwala uniknąć dodatkowych kosztów wykonania postanowienia o zabezpieczeniu, ale warunkiem jej realizacji jest ustalenie, że taki środek efektywnie wyeliminuje zagrożenie naruszenia rzeczy i nie będzie zbyt uciążliwy.

Pomimo że przepis art. 636 § 1 zdanie pierwsze k.p.c. odnosi się jedynie do decyzji podejmowanej przez sąd, to należy przyjąć, że tymi samymi kryteriami powinien kierować się komornik, któremu sąd pozostawił wybór środka zabezpieczenia. Komornika wiążą także szczególne przesłanki zastosowania niektórych środków. Przykładowo - w razie potrzeby złożenia przedmiotów podlegających zabezpieczeniu do depozytu sądowego komornik występuje z wnioskiem do sądu, który wydał postanowienie o zabezpieczeniu spadku. Oznacza to, że komornik nie może samodzielnie zastosować tego środka zabezpieczenia. Komornik nie może również zarządzić sprzedaży ruchomości w trybie art. 636 § 6 k.p.c. Po więcej szczegółowych informacji odsyłam do książki „Postępowanie w sprawach o zabezpieczenie spadku, spis inwentarza i wykaz inwentarza”, która zawiera kompleksowe omówienie przebiegu postępowania w sprawach o zabezpieczenie spadku, spis inwentarza oraz wykaz inwentarza. W opracowaniu wyjaśniono wiele praktycznych zagadnień związanych z dokonywaniem czynności przez uczestników tych postępowań oraz działania organów procesowych zarówno w fazie rozpoznawczej, jak i w fazie wykonawczej.

WARTO PRZECZYTAĆ: