Od wydania uchwały trzech połączonych Izb Sądu Najwyższego z 23 stycznia 2020 r. do 6 kwietnia br. sędziowie Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych odmawiali orzekania. Nie było wiec możliwości skompletowania składów i w takich sytuacjach prezes tej Izby Joanna Lemańska występowała do I Prezesa SN prof. Małgorzaty Gersdorf o wyznaczenie innych sędziów. Obawiano się o to, że wyroki będą uznane za nieważne.
Sprawy wyborcze rozstrzygali sędziowie z Izby Pracy
Pierwsza Prezes zwracała się do innych Izb, w wypadku problemów wyborczych - do Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych - o wyznaczenie składów złożonych z sędziów tej izby.
Czytaj: SN: W czasie epidemii nierealne zebranie podpisów poparcia dla kandydata na prezydenta>>
W jednej ze spraw wyborczych 23 marca br. SN, w którym zasiadali sędziowie Izby Pracy uznał za zasadną skargę Komitetu Wyborczego kandydata na Prezydenta RP Sławomira Grzywy. Sąd motywował to rozstrzygnięcie barkiem możliwości zebrania podpisów z powodu pandemii.
Czytaj w LEX: Funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości w obliczu koronawirusa >
- Sędziowie, którzy zostali wyznaczeni do Izby kontroli Nadzwyczajnej po przerwie uznali, że mogą orzekać - mówi Krzysztof Michałowski z Biura Prasowego SN. - Gdy wpłynęły skargi na rejestrację kandydatów na Prezydenta RP , w zastępstwie pani prezes Lemańskiej, sędzia ją zastępujący zwrócił się do prof. Gersdorf o wyznaczenie składów. A pierwsza prezes poprosiła prezesa Izby Pracy Józefa Iwulskiego o wyznaczenie sędziów do orzekania. Ale sędzia odpowiedział, że Izba Kontroli już orzeka, z wyjątkiem sędziego Leszka Boska i nie ma potrzeby powoływać do tych spraw sędziów Izby Pracy. A więc nie ma problemów orzeczniczych, na które wskazywała prezes Lemańska.
Czytaj w LEX: Ważne pytania o ochronę danych osobowych podczas epidemii >
Weszła w życie nowela dyscyplinująca
Dlaczego sędziowie Izby Kontroli powrócili do pracy? Bezpieczeństwo prawne tych rozstrzygnięć wynika z obowiązującego od 14 lutego 2020 r. art. 29 § 3 ustawy o Sądzie Najwyższym - wyjaśnia sędzia sprawozdawca Aleksander Stępkowski.
Przepis ten mówi, że niedopuszczalne jest ustalanie lub ocena przez Sąd Najwyższy lub inny organ władzy zgodności z prawem powołania sędziego lub wynikającego z tego powołania uprawnienia do wykonywania zadań z zakresu wymiaru sprawiedliwości.
Taki sam skutek wynika także z postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z 29 stycznia 2020 r. (Kpt 1/20), na mocy którego wstrzymano stosowanie uchwały połączonych Izb Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego z 23 stycznia 2020 r. (BSA I-4110- 1/20). Oznacza to niedopuszczalność interpretacji przepisów zgodnie z wykładnią przyjętą w powołanej uchwale.
Wniosek jest taki, że sędziowie, którzy do tej pory wstrzymywali się od orzekania, obecnie rozpatrują skargi wyborcze, gdyż ich status nie może być podważony.
